[go: up one dir, main page]

Here naverokê

Erdeşêrê Yekê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Erdeşêrê Yekê
𐭠𐭥𐭲𐭧𐭱𐭲𐭥
Şahanşah ê Mîrê Îranê
Diravê Erdeşêrê Yekê, çapkirina li Hemedanê di navbera 233 û 239an de
Mîrê Persisê
Serwerî211/2–224
Yê pêşîŞepûr
Yê paşîMeqam Hatiye Rakirin
Şahê Şahan ya Împeratoriya Sasanî
Serwerî224–242
Tackirin226
Tîsfûn
Yê pêşîErdevan IV (Împeratoriya Eşkanî)
Yê paşîŞepûr I
Jînenîgarî
Roja jidayikbûnêNayê Zanîn
Cihê jidayikbûnêTiruda, Khir, Pars
MirinSibat 242
KeybanûDenag
DînZerdeştî
XanedanMalbata Sasan
BavPabag an Sasan
ZarokŞepûr I

Erdeşêrê Yekê yan jî Erdeşêrê Babekan (bi înglîzî: Ardashir I, bi pehlewî Arđaxšēr, bi farisî: اردشیر بابکان, Ardeshir Babekan) anko "kesê şahîniya xwe ji Xwedê girtî ye" şahanşahê yekê ji şahên împeratoriya çarê ji desthilatên xurtên îranî yên berî hatina îslamê sasaniyan bû. Wî di sala 226an de piştî şikandina şahanşah Erdevan IV, şahê partiyan împeratoriya sasaniyan damezrandiye.[1][2] Li gorî hin jêderkan Erdeşêr I kurd bû.[3][4][5]

Li gorî nameya Erdewan IV, Erdeşêrê Babekan kurd bû.[6][7][8]

Nameya Erdewanê IV.[9]:
Te bêhtirî ku karibî bicû gez kir
Û te mirin ji xwe re anî
Hey kurê kurdan, ê di konên kurdan de mezinbûyî
Kê dêstûr da te ku tu tacê bidî serê xwe?

  1. ^ Daryaee. The Sasanian Empire.
  2. ^ Daryaee. The Political History of Ērānšahr.
  3. ^ "Kopîkirina arşîvê". Ji orîjînalê di 29 gulan 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 kanûna pêşîn 2013.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  4. ^ "Kopîkirina arşîvê". Ji orîjînalê di 11 çiriya pêşîn 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 kanûna pêşîn 2013.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  5. ^ http://www.avesta.org/mp/karname.htm
  6. ^ Shadows in the Desert: Ancient Persia at War, Door Kaveh Farrokh[girêdan daimî miriye]
  7. ^ http://www.zoroastrian.org.uk/vohuman/SlideShow/Firuzabad/Firuzabad00.htm ("You wretched Kurd, how did you dare to build such a royal residence?")
  8. ^ http://books.google.fr/books?id=p7kltwf9yrwC&pg=PA178&lpg=PA178&dq=ardashir+kurd&source=bl&ots=1CIyiHmziz&sig=BNANhBGkdhPR9cU1bdLeQmXB2tE&hl=fr&sa=X&ei=l8G9UuWLCqO00wXcvICoCA&ved=0CFkQ6AEwBQ#v=onepage&q=ardashir%20kurd&f=false[girêdan daimî miriye] (Shadows in the Desert: Ancient Persia at War Par Kaveh Farrokh)
  9. ^ [http://www.kavehfarrokh.com/wp-content/uploads/2009/07/origins-of-kurds-in-preislamic-iran.pdf You've bitten off more than you can chew and you have brought death to yourself. 0 son of a Kurd, raised in the tents of the Kurds, who gave you permission to put a crown on your head?]