xeber
Navdêr
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | xeber | xeber |
| Îzafe | xebera | xeberên |
| Çemandî | xeberê | xeberan |
| Nîşandera çemandî | wê xeberê | wan xeberan |
| Bangkirin | xeberê | xeberino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | xeberek | xeberin |
| Îzafe | xebereke | xeberine |
| Çemandî | xeberekê | xeberinan |
xeber mê
- aga, hay, zanîn, haydarî, agadarî, serwextî
- Xeber jî nîne.
- peyam, mesaj
- "Xeberek hat, go: Temer miriye!" (Ji stiranek gelêrî)
- nûçe, dengûbas, bûyerên nû
- Çi xeber hene?
- axiftin, peyivîn, qise, gotin, peyv
- Ez nizanim bi tirkî xeber bidim.
- çêr, dijûn, dijmîn, sixêf, zêf, zêv, siqêf, mirqî, kufrî,
gotinên pirr xirab yên kesek di derbareyî kesekî de dibêje- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- (mecazî) wek, mîna
xebera te ye- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Qedrê Mewlûdê bizanin hûn kebîr
Hem ji bo Bekr û 'Umer hat ev xeber — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- (Lêker) xeber dan
- (Lêker) xeber girtin
- (Lêker) xeber anîn
- (Lêker) xeber birin
- (Navdêr) xeberdan
- (Navdêr) xebergirtin
- (Navdêr) xeberanîn
- (Navdêr) xeberbirin
- bêxeber
- bêxeberî
- bixeber
- bixeberî
- xeberdar
- xeberdarî
- xeberder
- xeberderî
- xeberî
- xebername
Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî خبر (xeber). Lê di ti zimanên din de "xeber" bi maneya "dijûn/sixêf" bi kar nayê, tenê di hin devokên kurdî de wisa ye. Loma ihtimal heye ku "xeber"a kurdî ya bi maneya "dijûn/sixêf" ne ji "xeber" ya erebî lê metateza "xirab" be anku "xeber = gotinên xirab". Di hin zaravayên kurdî yên başûrî de jî "xiraw" (xirab) bi maneya "gotinên xirab = xeber" li kar e. Lê wek din "xeber" ji erebî خبر (xeber) e. Bê guman "xirab" bi xwe jî ji erebî ye û cihê bed ya kurdî-îranî girtiye.
Werger
[biguhêre]- Almanî: Ankündigung → de mê, Bericht → de nêr, Botschaft → de mê, Fluch → de nêr, Kunde → de mê, Meldung → de mê, Nachricht → de mê, Neuigkeit → de mê, Notiz → de mê, Schimpfwort → de nêr
- Erebî: أخبار → ar, الشتیمة, ?المعرة
- Farisî: روایت → fa, گزارش → fa, ناسزا → fa, فحش → fa
- Îngilîzî: aviso → en, curse word → en, cuss → en, dirty word → en, expletive → en, swear word → en, curse → en, ?revilement → en, ?swearword → en, ?vituperation → en, news → en
- Spanî: insulto → es
- Tirkî: hay → tr, küfür → tr, selen → tr, sövgü → tr, sövme → tr, ?haber → tr