pêşî
Bilêvkirin
[biguhêre]- (Hoker): IPA(kilîd): /peːˈʃiː/
- (Navdêr 1): IPA(kilîd): /peːˈʃiː/
- (Navdêr 2): IPA(kilîd): /pʰeːˈʃiː/
- Kîtekirin: pê·şî
Hoker
[biguhêre]pêşî
- li destpêkê, li serî, berî tiştên din
- Pêşî ew hat, paşî ez. (Ew berî min hat.)
Pêşî çû Elmanyayê. (Berî biçe derek din, çû Elmanyayê.)
- Ê di zêr in pê ve wîşî
Min du fêris dîn di pêşî
Murwe û insafi yox — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Pêşî ew hat, paşî ez. (Ew berî min hat.)
Dijmane
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Gotinên pêşiyan
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Almanî: erstens → de, an erster Stelle, zuerst → de, als Erstes
- Aramiya nû ya asûrî: ܩܲܕ݇ܡܵܐܝܼܬ, ܩܲܕ݇ܡܬܵܐ
- Aromanî: ntãnj, ntãnjiu
- Astûrî: primeramente
- Azerî: əvvəl → az, ilk növbədə
- Baskî: aurreneko → eu
- Başkîrî: тәүҙә (täwðä), башта (bašta), алда (alda), алдан (aldan), борон (boron), элек (elek)
- Belarusî: спача́тку → be (spačátku), па-пе́ршае (pa-pjéršaje)
- Bulgarî: първо → bg (pǎrvo)
- Çekî: zaprvé, prvně
- Çînî:
- Danmarkî: først → da
- Erebî: أَوَّلاً (ʾawwalan)
- Ermenî: նախ → hy (nax)
- Esperantoyî: unue
- Farisî: نخست → fa (naxost)
- Ferî: fyrst
- Fînî: ensinnäkin → fi, ensiksi → fi, ensin → fi
- Fransî: avant tout → fr, en premier lieu → fr, d'abord → fr, premièrement → fr, primo → fr, auparavant → fr
- Gaelîka skotî: an toiseach
- Galîsî: primeiro → gl
- Gotî: 𐍆𐌰𐌿𐍂𐌸𐌹𐍃 (faurþis)
- Hindî: अव्वल → hi (avval), प्रारंभिक → hi (prārambhik)
- Holendî: eerst → nl
- Îngilîzî: first → en, firstly → en
- Îrlendî: ar dtús
- Îtalî: prima → it, dapprima → it
- Îzlendî: fyrst → is
- Japonî: 先ず → ja (mazu), 第一に → ja (daiichi ni), 最初に → ja (saisho ni), 先に → ja (saki ni)
- Karaxanîdî: اِلْكْ (ilk)
- Katalanî: primer → ca n
- Keçwayî: ñawpa
- Koreyî: 우선 → ko (useon)
- Lakotayî: t’oeyaš, t’owaš, t’oel, t’ok’eyaš
- Latînî: prīmum → la
- Makedonî: прво (prvo), најпрво (najprvo), најпрвин (najprvin), првин (prvin)
- Malayalamî: ആദ്യം → ml (ādyaṃ), ഒന്നാമത് (onnāmatŭ)
- Maorî: mātua
- Mecarî: először → hu, előbb → hu, előtte → hu
- Norwecî:
- Oygurî: ئاۋۋال (awwal)
- Peştûyî: لومړی → ps (lumṛay)
- Polonî: najpierw → pl, najprzód → pl, najsampierw → pl, na początku → pl, naprzód → pl, nasamprzód, na wstępie, pierw → pl, pierwej → pl, po pierwsze → pl, wpierw → pl
- Portugalî: primeiro → pt n
- Romanyayî: întâi → ro
- Rusî: во-пе́рвых → ru (vo-pérvyx), пре́жде всего́ → ru (préžde vsevó), в пе́рвую о́чередь → ru (v pérvuju óčeredʹ), сперва́ → ru (spervá)
- Samiya bakurî: vuos
- Sebwanoyî: una, permiro
- Slovakî: po prvé
- Spanî: primeramente → es, para empezar
- Swêdî: först → sv
- Şîngazîcayî: rangu
- Tayî: ก่อน → th (gɔ̀ɔn), ก่อนอื่น (gɔ̀ɔn-ʉ̀ʉn)
- Teterî: беренчегә (berençegä)
- Tirkî: ilk → tr, önce → tr, başta → tr
- Ûkraynî: по-пе́рше (po-pérše), спе́ршу (spéršu), споча́тку → uk (spočátku)
- Viyetnamî: trước tiên → vi, trước hết → vi, trước nhất → vi
- Yidîşî: פֿריִער (frier)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr 1
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | pêşî | pêşî |
| Îzafe | pêşiya | pêşiyên |
| Çemandî | pêşiyê | pêşiyan |
| Nîşandera çemandî | wê pêşiyê | wan pêşiyan |
| Bangkirin | pêşiyê | pêşiyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | pêşiyek | pêşiyin |
| Îzafe | pêşiyeke | pêşiyine |
| Çemandî | pêşiyekê | pêşiyinan |
pêşî mê
- aliyê ber, rexê li pêş:
- Pêşiya tirimpêlê nizm e lê paşiya wê bilind e.
- pêşber, haf, hizûr:
- Ew hatin pêşiya me.
- ya/yê/yên berî yên din
- pêşiyên wî (bavkalên wî)
Werger
[biguhêre]- Almanî: Frontseite m, Vorderseite → de m
- Başkîrî: ал (al)
- Bîkoliya naverast: atubangan
- Bulgarî: чело́ → bg nt (čeló)
- Çamicuroyî: tolo
- Çekî: předek → cs n
- Çînî:
- Endonezyayî: hadapan → id
- Erebî: أَمَام n (ʾamām)
- Esperantoyî: antaŭo
- Farisî: جلو → fa (jelo)
- Fînî: etupuoli → fi, edusta → fi, etuosa → fi
- Fransî: avant → fr n, devant → fr n
- Gaelîka skotî: aghaidh m, beulaibh m
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: prědk n
- Galîsî: dianteira m, frente → gl m
- Holendî: voorkant → nl n, voorzijde → nl m an n
- Îngilîzî: front → en
- Îtalî: davanti → it n, difronte, avanti → it, frontale → it n, parte anteriore m, facciata → it m
- Îzlendî: framhlið m
- Japonî: 前 → ja (まえ, mae), 前側 (まえがわ, maegawa), 手前 → ja (てまえ, temae)
- Javayiya kevn: harĕp
- Javayî: ngarep → jv
- Katalanî: front → ca n, cara → ca m
- Koreyî: 앞 → ko (ap)
- Latviyayî: priekša m, priekšpuse m
- Lîtwanî: priekis n, priešakys n
- Malezî: depan, hadapan → ms
- Maorî: mua → mi
- Maranaoyî: hadap
- Mecarî: eleje → hu
- Nanayî: дюлиэ
- Norwecî:
- Polonî: front → pl n
- Portugalî: dianteira → pt m, frente → pt m
- Rusî: пере́дняя часть m (perédnjaja častʹ), пе́ред → ru n (péred)
- Sanskrîtî: अग्र → sa (agra)
- Spanî: frente → es n
- Swêdî: framsida → sv g
- Tausugî: harapan
- Teteriya krîmî: aldı
- Tirkî: ön → tr
- Udmurtî: азь (azʹ)
- Walonî: divant → wa n
- Yûnanî: πρόσοψη → el m (prósopsi)
- Zuluyî: ubuso → zu 14
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
[biguhêre]pêşî mê
- (canewerek hûrik e) Binêre pêşû.