jor
Bilêvkirin
[biguhêre]Hoker
[biguhêre]jor
- Serî, silal, ji cihek nizm ber bi cihek bilindtir.
- Hildan jor. (bilind kirin, rakirin)
- hindir, tê ve, tê de
- Werin jorve. (Werin hindir. Werin di malê ve)
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Ev lengeriyê di zîv û zêrîn
Şubhet felekê di jor û jêrîn
Her sehnê mezin misalê bircek — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Dijmane
[biguhêre]Têkilî
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Kurtkirina "*je wer" > "jor", hevreha zazakî cor, belûçî زبر (zebr), farisî زبر (zeber < ez-ber), pehlewî [skrîpt hewce ye] (ec wer), avestayî [skrîpt hewce ye] (heçe-upeiri), hemû ji proto-hindûewropî *sekʷ- (binêre: ji) + *uperi (binêre: ber). Ewa ku ji *wer'eke texmînî heye nîşan dide ku berê daçekeke wek *wer hebû ku wateya raser, di ser re dida; bo yekkirina daçekan binêre bo.
Werger
[biguhêre]serî, silal, ber bi cihekî bilindtir ve
- Albanî: lart
- Almanî: oben → de, nach oben, empor → de
- Aromanî: sus → roa-rup, nsus, nsusu
- Astûrî: arriba → ast
- Azerî: yuxarı → az, yuxarıya
- Baskî: gora → eu
- Başkîrî: өҫкә (öθkä), юғары (yuğarï)
- Belarusî: наве́рх (navjérx), уве́рх (uvjérx), ўверх (ŭvjerx); наве́рсе (navjérsje), уве́рсе (uvjérsje), ўве́рсе (ŭvjérsje)
- Bulgarî: наго́ре (nagóre)
- Çamicuroyî: onojko
- Çeçenî: хьала (ḥala)
- Çekî: nahoru → cs, vzhůru → cs, nahoře → cs
- Çînî:
- Danmarkî: opad
- Erebî: فَوْقَ (fawqa), فَوْق (fawq)
- Ermenî: վեր → hy (ver), վերև → hy (verew)
- Esperantoyî: supren → eo
- Estonî: üles → et
- Evenkî: өгэски (өgəski)
- Evenkî: угиски (ugiski)
- Farisî: بالا → fa (bâlâ), ابَر (abar), بُرز (borz), فراز → fa (farâz)
- Ferî: upp
- Fînî: ylös → fi, ylöspäin → fi
- Fransî: en haut → fr
- Friyolî: sù
- Gaelîka skotî: suas, a-nìos, shuas
- Galîsî: arriba
- Gotî: 𐌹𐌿𐍀 (iup)
- Hindî: ऊपर → hi (ūpar)
- Holendî: omhoog → nl, opwaarts → nl
- Iştihardî: بالا (bâlâ)
- Îbranî: מעלה → he (má'ala), למעלה (lemá'ala)
- Îngilîziya kevn: uppe, upp
- Îngilîzî: up → en
- Îrlendî: thuas, suas, in airde
- Îtalî: su → it
- Îzlendî: uppi → is
- Japonî: 上に → ja (うえに, ue ni)
- Katalanî: amunt → ca
- Koreyî: 위에 → ko (wie), 위로 → ko (wiro)
- Kornî: yn-bann
- Ladînoyî: arriva
- Latînî: sūrsum
- Latviyayî: augšā
- Lawsî: ຂຶ້ນ → lo (khưn)
- Lîtwanî: į viršų
- Lombardî: su, sü
- Luhyayî: engaki
- Luoyî: malo
- Makedonî: нагоре (nagore)
- Malay: ke atas → ms
- Manksî: heose, neese, seose
- Maratî: वर (var)
- Mecarî: fel → hu
- Mîrandî: arriba
- Mongolî: дээш → mn (deeš), өөд → mn (ööd)
- Nanayî: уйси
- Navajoyî: dah, deigo
- Norwecî: opp → no
- Oksîtanî: amont → oc
- Plodîşî: nopp
- Polonî: do góry → pl, w górę → pl, na górze → pl
- Portugalî: cima → pt, acima → pt
- Romancî: si, sen, se, sü
- Romanyayî: sus → ro
- Rusî: вве́рх (vvérx), наве́рх (navérx); вверху́ (vverxú), наверху́ (naverxú)
- Sicîlî: nsusu → scn, n susu → scn
- Slovakî: hore
- Slovenî: gôr → sl
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: górjejce
- Spanî: arriba → es
- Swahîlî: juu → sw
- Swêdî: upp → sv, uppåt → sv
- Tayî: ขึ้น → th (kʉ̂n)
- Tirkî: yukarı → tr, yukarıya
- Toxarî B: kauc
- Urdûyî: اوپر (ūpar)
- Ûkraynî: вго́ру (vhóru), догори́ (dohorý), вгорі́ (vhorí)
- Venîsî: su → vec, so → vec, suxo
- Viyetnamî: lên → vi
- Volapûkî: löp → vo
- Weylsî: i fyny, lan
- Ximêrî: ឡើង → km (laəng)
- Yakutî: үөһэ (üöhe)
- Yidîşî: אַרויף (aroyf)
- Yûnanî: πάνω → el (páno)
- Kevn: ἄνω (ánō)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr 1
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | jor | jor |
| Îzafe | jora | jorên |
| Çemandî | jorê | joran |
| Nîşandera çemandî | wê jorê | wan joran |
| Bangkirin | jorê | jorino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | jorek | jorin |
| Îzafe | joreke | jorine |
| Çemandî | jorekê | jorinan |
jor mê
- Bakur, şîmal, rexê dikeve destê çepê dema mirov berê xwe bide rojhilatê.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Dijmane
[biguhêre]Werger
[biguhêre]Navdêr 2
[biguhêre]jor mê
Navdêr
[biguhêre]jor nêr
Navdêr
[biguhêre]jor nêtar
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Amedê
- Deng bi kurmancî
- Hoker bi mecarî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Lêker bi belarusî
- Lêker bi malezî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Fransiya kevn
- Navdêr bi fransiya kevn
- Navdêrên nêr bi fransiya kevn
- Mòçenoyî
- Navdêr bi mòçenoyî
- Navdêrên nêtar bi mòçenoyî
- Zeman bi mòçenoyî