Шыжың

Шыжың, түнгі энурез – ұйықтап жатқан кезде балалардың кіші дәретін ұстай алмауы. Шыжыңның түрі де, себептері де көп. Бұл ауру, негізінен, қуықтың әрекетін басқаратын орта жүйке жүйесі бөліктері қызметінің уақытша бұзылуынан (әдетте әлсіз, әсершіл, күйгелек, жасқаншақ, көңілі алаң балаларда) болады. Сондай-ақ зәр жолдары мен зәр шығаруды басқаруға қатысатын жұлын бөліктерінің дұрыс дамымауы, зәр шығару жолдарының қабынуы, тағы басқа аурулардың өршуіне әсер етеді. Шыжыңның 2 түрі ажыратылады. Нағыз шыжыңнан организм арықтаса, менингит ауруына шалдықса, тағы басқа аурулардың салдарынан дамиды. Аурудың бұл түрінде зәрдің біраз мөлшері әлсін-әлсін еріксіз бөлініп, ал қалған бөлігі кіші дәретке отыру кезінде шығады. Шыжыңның күндіз байқалмай, тек түнде болатын түрі бар. Бұл түрі 5 – 15 жастағы балалардың арасында жиі кездеседі. Шыжыңның жалған түрі қуықтың несеп түтігінің операциядан, ісік не жара пайда болуынан, тесілуінен, тағы басқа болады. Шыжың баланы ұрыспай, қорқытпай түнде бір мезгілде оятып, дәретке отырғызу керек. Егер бала ұйықтап жатып кіші дәретке отырып қойған жағдайда оны жазғырып, жаза қолданудың қажеті жоқ. Бұл балаға керісінше әсер етеді. Шыжың түріне қарай ем қолданылады. Шыжыңды емдеу үшін оның туындау себептерін анықтау қажет.

Кішкентай балаларда зәр шығару омыртқаның орталығы арқылы реттеледі және еріксіз жүзеге асырылады. Бала 2-5 жасқа толғанда, зәр шығару орталықтары миында пайда болады. Әдетте, осы жаста церебральды және жұлын орталықтарының өзара әрекеттестігі біртіндеп орнатылады, содан кейін зәр шығару толығымен бақыланады. Егер орталықтар арасындағы қалыпты қатынас болмаса, мочевинаның тонусын бұзады және негізгі энурез дамиды.

Энурезге мұрагерлік жолмен тарайтыны расталды. Егер ата-аналар энюрез болса, балалардағы зәр шығаруды ұстамау 45% жағдайларда, ал екеуі де 75% жағдайда пайда болады. Ұлдарға тұқым қуалайтын факторлар әсер етеді.^[1]

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет.