Sijo

Artikel iki prelu dirapèkaké supaya jumbuh karo wewaton artikel Wikipédia Panjenengan bisa mbiyantu ngrapèkaké artikel iki kanthi mérang dadi paragraf-paragraf utawa wikifikasi. Sawisé dirapèkaké, tandha iki kena dibusak.

Sijo inggih punika satunggaling wujud geguritan (puisi) ingkang wonten ing Koréa.^[1] Kawiwitan saking pungkasan periode Dinasti Goryeo, sijo kasususn mawi 3 pada (bait), kaserat mawi 44 dumugi 46 tembung.^[1]

Seni nembangaken sijo punika dipunwastani sijochang ("nembang sijo") ^[2], danga ("tembang cekak"), utawi sijeolga ("tembang mangsa").^[3][4]

Sanajan miturut prakiraan tradisi nembang syair sampun wonten dangu ing Koréa, genre sijochang nembé dipuntepangaken nalika masa pamaréntahan Raja Yeongjo (1724-1776) déning satunggaling penyanyi kanthi nama Yi Se-chun.^[4] Miturut Gwanseo-akbu, buku musik ingkang dipunserat déning Sin Gwang-su, sarjana-sastrawan jaman Raja Yeongjo, Yi Se-chun saking Hanyang inggih punika tiyang ingkang kapisan damel komposisi musik sijo.^[4] Pérangan punika minangka bukti bilih gaya lan komposisi sijo ingkang baku dipuntepangaken déning Yi Se-chun.^[4] Salajengipun genre punika mekar kanthi rikat nalika ing masa Raja Jeongjo (1776-1800) lan Sunjo (1800-1834).^[4] Gaya ingkang dipunmekaraken Yi Se-chun taksih dipunwarisaken dumugi sapunika nanging mekar dados sapérangan wujud.^[4] Sijo ingkang wonten 3 stanza (bait) dados kondhang amargi prasaja lan gampil dipuntampi. Tema-tema ingkang dipunserat sapérangan ageng babagan pagesangan, katresnan, wuyung, sesawangan alam, lan sanèsipun.^[1]

Komposisi musik sijo kaping pisan dipunserat wonten ing buku-buku musik Joseon kados ta Imwon Gyeongjeji (karya Seo Yu-gu) lan buku musik kanggé piranti musik kecapi yanggeum kanthi irah-irahan Gura Jeolsa Geumbo.^[4] Boten kados seni vokal gasa lan gagok, sijo mekar wonten ing tlatah-tlatah lan vèrsi-vèrsinipun ndhèrèk nambah variasi gaya nembang sijo.^[4] Saking Seoul dipunparingi nama gyeongpan, naepoje saking provinsi Chungcheong, Wanje saking Jeolla, Yeongje saking Gyeongsang.^[4]

Wujud-wujud ingkang taksih dipuntembangaken:

• pyeong sijo, inggih punika wujuding sijo ingkang paling dhasar.^[4] Kaperang dados 45 tembung lan kawentar ugi kanthi nama danyeong (wujud cekak). Gaya nembangaken alus lan anteng.^[4]
• jireum sijo, dipuntembangaken kanthi nada ingkang inggil la kadang kala dipunparingi nama ugi minangka sijo "mbengok".^[4]
• saseol sijo, sijo awujud dawa lan tembungipun langkung kathah. Dipuntembangaken kanthi ritme lan tempo ingkang sami kados pyeong sijo, nanging dipuntembangaken kanthi swantun ingkang inggil.^[4]
• ujo sijo
• hwimori sijo
• jungheori sijo, sami kados pyeong sijo ing pérangan tempo lan ritme, nanging stanza kaping tiga dipuntembangaken kanthi swantun ingkang inggil.
• yeochang jireum sijo, sijo mirunggan kanggé vokal wanita mawi swantun ingkang inggil.^[4]
• saseol jireum sijo
• ujo jireum sijo