[go: up one dir, main page]

Kontent qismiga oʻtish

Koreys she'riyati- Sijo

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sijo - Koryo sulolasining oʻrtalarida paydo boʻlgan va Choson sulolasida mashhur boʻlgan anʼanaviy koreys sheʼriyat uslublaridan biri. Sijo morfologik xususiyatlariga koʻra bir necha tarmoqlarga boʻlinadi. Bulardan pyongsijo birinchi, oʻrta va oxirgi boblardan iborat uchta bob, bir bobdagi ikkita iboradan iborat oltita ibora va 12 ta musiqiy notadan boʻlingan koreys tiliga xos boʻlgan qolipga ega rasmiy sheʼr . Bundan tashqari, rasmiy xususiyatlari bilan ajralib turadigan Os-sijo va Sasol-sijo kabi turlari mavjud.

Sijo nomi Sijol Gajoning qisqartmasi. Bu soʻz Choson sulolasining mashhur qoʻshiqchisi Li Se chun tomonidan yaratilgan boʻlib, oʻsha davrda mashhur boʻlgan qoʻshiq degan maʼnoni bildiradi.

Bu Koryo sulolasining oʻrtalarida Xansi va Xyanga taʼsirida sodir boʻlgan deb taxmin qilinadi.

Barcha umumiy sheʼriyat adabiyotining manbalari singari, sijo ham qoʻshiq aytishga qaratilgan edi. Rasmiy sheʼriy xususiyatga ega bo‘lishining sababi shundaki, u ritmga qarab kuylanishi kerak edi, sijo uzun qilib tuzilgani sabab qoʻshiq kuylash bilan bir vaqtda qoʻshiq bilan qatordagi raqsni to‘liq ijro etish uchun vaqt kerak edi.

Sijoda maxsus holatlar yoʻq edi, alohida mavzu ham qoʻyilmagan. Binobarin, bir necha istisno hollar bundan mustasno, hozirgi zamondan oldingi sijoda har bir sijoning birinchi bobi sarlavha sifatida berilgan. Hozirgi zamon sijosida esa shoir umumiy sheʼrga o‘xshab bevosita sarlavha qo‘shadi.