Kartun

Kartun iku gambar  katon lucu  kang nuduhaké prastawa.^[1] Wong-wong sing nggawé kartun kasebut kartunis. Sawetara jenisè gambar kartun sing dikenal dina iki kartun editorial, lelucon kartun, lan komik strip.^[2][3] Editor kartun utawa kartun politik biyasané dimaksudaké kanggo ndheleng  politik utawa sosiyal kanthi cara nyindhir. Sauntara kuwi, lelucon kartun temenan kanggo dadi lucu tanpa nyindhir. Komik Strip punika gambar kartun ing wangun komik cendhak. Kartun uga bisa digunakakè minangka ilustrasi, contone ing buku, majalah, utawa salam sim.^[4] Kajaba iku, kartun uga akeh ing media liyane, yaiku film, lan dikenal minangka animasi.

Kartun punika wujud kalih dhimènsi seni visual ingkang berilustrasi. sapunika kartun wonten ing gambar padatanipun non-realistis utawi semi realistis. Kartun punika gambar ingkang gadhah sipat representasi utawi simbolik ingkang ngandhut unsur nyindir, guyonan, utawi humor ^[5].

Tembung kartun punika sajatosipun saking Basa Italia Cartone ingkang ateges kertas. Wonten ing babagan seni murni, kartun punika kalebet gambaran kasar utawi skétsa wiwitan wonten ing kanvas ageng utawi rerenggan témbok wonten ing yasan arsitektural kados mozaik, kaca lan sapanunggalé.

Saking pangertosan mau gambar kartun punika kalebet gambar ingkang dèrèng dados. taksih asifat kasar minangka hubunganipun kaliyan kamiripan objek acuan. Nanging boten miriping kaliyan objek acuan punika malah efektif lan fleksibel kanthi médhia menapa kemawon. Satunggaling panaliti komik 'Scout McCloud ngandharaken bilih kekuatanipun gambar kartun punika sanès babagan tèknik nggambar nanging langkung dhateng sipat universal gambar kartun. Tuladhanipun saya katon wajahipun kados ing kartun, saya kathah ugi tiyang ingkang saged nggambarake.

Kartun ingkang wonten ing médhia cithak miturut Wijana (satunggaling linguis) punika jinisipun wonten tiga, inggih punika:

• Editorial cartoon utawi kartun politis (sosial) kanthi cara nyindir. Ingkang kaginakaken kanggé visualisasi tajuk rencana wonten ing ariwarta utawi kalawarti (majalah) ^[5].
• Gag cartoon utawi kartun murni kanggé guyonan tanpa maksud nyindir. Kaginakaken minangka gambar guyonan tanpa tujuan ngulas masalah langkung kathah lan murni kanggé hiburan kemawon.
• Strip comic (comic cartoon) utawi komik kartun inggih punika gambar kartun kanthi awujud komik ingkang ringkes. Punika kalebet susunan gambar ingkang padatanipun kanggé nyoroti masalah aktual ingkang nembé kadadosan.

Kartun punika saged ugi kanggé ilustrasi. Tuladhanipun kanggé buku, majalah, utawi kartu ucapan. sapunika kartun sampun gadhah pangembangan dados médhia filem utawi kawéntar kaliyan kartun animasi.

Miturut ginanipun, kartun punika kapérang dados tiga inggih punika:

• Katun humor, punika kartun ingkang namung kanggé hiburan, ngangkat humor-humor ingkang gampil dipunmangertosi déning masarakat umum. Kartunis humor modern saged kapanggih wonten ing kalawarti lan koran. Tokoh kartunis humor saking New York punika Peter Arno minangka bapak kartun humor modèrn.
• Kartun editorial pulitik, kartun punika ngangkat topik kanthi bab pulitik. Tokoh kartunis editorial inggih punika Herblock, Mike Peters, David Low, lan Gerald Scarfe.
• Kartun sosial, kartun jinis punika langkung kathah ngrembag babagan fenomena sosial ingkang wonten ing masarakat. Wujudipun saged sindiran, kritik, ugi deksripsi gesang padintenan ing masarakat.Tohohipun Charles Schulz, Bill Watterson, Scott Adams, Mort Walker, lan Steve Bell.

1. ↑ Suprana, J. (2009), Naskah-Naskah Kompas Jaya Suprana, Jakarta: Elex Media Komputindo, kc. 12–14 (lihat Ing Panelusuran Buku Google)
2. ↑ Nurhadiat, D. (2004), Pendidikan Seni Rupa SMP 1, Jakarta: Grasindo, kc. 55 (lihat Ing Panelusuran Buku Google)
3. ↑ Fairrington, B. (2009), Drawing Cartoons & Comics for Dummies, Hoboken, NJ: Wiley Publishing, kc. 8 (lihat Ing Panelusuran Buku Google)
4. ↑ Bohl, A. (1997), Guide to Cartooning, Gretna, LA: Pelican Publishing Company, kc. 10–12 (lihat Ing Panelusuran Buku Google)
5. ↑ ^{a b} [1] Archived 2013-04-30 at the Wayback Machine., (id) Kategori kartun (dipun-akses tanggal 27 Oktober 2012).