Departamento ti La Guajira
Departamento ti La Guajira
Departamento de La Guajira | |
|---|---|
 Wagayway  Eskudo | |
| Kanta ti pagilian: Himno del La Guajira | |
 Ti La Guajira ket naipakita iti nalabbasit | |
| Nagsasabtan: 11°33′N 72°54′W / 11.550°N 72.900°WNagsasabtan: 11°33′N 72°54′W / 11.550°N 72.900°W | |
| Pagilian |  Colombia |
| Rehion | Rehion ti Karibe |
| Pannakabangon | Hulio 1, 1965 |
| Kapitolio | Riohacha |
| Gobierno | |
| • Gobernador | Juan Francisco Gomez Cerchar[1] (Radikal a panagbalbaliw) |
| Kalawa | |
| • Dagup | 20,848 km2 (8,049 sq mi) |
| • Ranggo | Maika-25 |
| Populasion (2013)[2] | |
| • Dagup | 902,386 |
| • Ranggo | Maika-20 |
| • Densidad | 43/km2 (110/sq mi) |
| Sona ti oras | UTC-05 |
| Kodigo ti ISO 3166 | CO-LAG |
| Munisipalidad | 15 |
| Website | www.laguajira.gov.co/ |
Ti La Guajira (Panangibalikas nga Espaniol: [la ɣwaˈxiɾa]) ket maysa a departmento ti Colombia. Daytoy ket sakupenna ti Peninsula ti Guajira iti rehion ti amianan a daya ti pagilian, sanguenna ti Karibe ken Venezuela iti akin-amianan unay a paset ti Abagatan nga Amerika. Ti kapitolio ti departamento ket ti siudad ti Riohacha.
Adu dagiti nadumaduma a tribu dagiti patneng ti mangtagtagitao kadagiti nalawa ken namaga tantanap, a kas dagiti Wayuu, Guajiro, Macuiro, Anate, Wayunaiki, Cuanao ken Eneale ken dagiti daddumapay sakbay ti isasangpet dagiti Kastila iti Kaamerikaa. Idi 1498 ni Alonso de Ojeda ket linikmutna a dinaliasat ti peninsula ti La Guajira, ngem ti simmanglad idi iti tatta nga aldawen a La Guajira ket ni Juan de la Cosa. Idi las-ud ti kolonial a panawen ti teritorio ket naisuppiatan babaen dagidi gobernador ti Santa Marta ken Venezuela gapu kadagiti deposito ti perlas. Dagiti Ingles a pirata, Pranses, dagiti Aleman ket nagsisinnupiatanda pay ti teritorio. Ni Martin Fernandez de Enciso ket pinundarna ti siudad ti Nuestra Señora Santa Maria de los Remedios del Cabo de la Vela, ti immuna a purok ti teritorio ngem gapu kadagiti kankanayon a panagraraut, idi 1535 ni Don Nicolas de Federman ket pinundarna manen ti a kas ti purok ti Riohacha ken idi 1544 daytoy ket naiyalis iti agdama nga aldaw iti Riohacha. Idi 1871 ti rehion ket naisina manipud iti Departamento ti Magdalena ken napartuat ti La Guajira a kas paset dagiti nailian a teritorio. Idi 1898 daytoy ket napartuat a kas ti Intindiense ti La Guajira.[3]
Idi 1911 ti gobierno ti Colombia ket pinartuatna ti Komisario ti la Guajira, ken sinaruno daytoy babaen dagiti allon ti imigrante ti Tengnga a Daya (Kristiano ken Maronite) manipud idiay Lebanon, Siria, Palestina ken Hordania, dagiti pagilian babaen ti turay ti Otomano nga Imperio ket simmangpetda idiay La Guajira idi tawtawen ti c. 1930 ken kaaduanda ti nagtaeng idiay Maicao. Idi 1954 napartuat manne ti Intiendense ti la Guajira ken Riohacha ken nairangarang idi a kas munisipalidad. Kanungpalanna idi 1964, napartuat ti Departamento La Guajira.[3]
Ti ekonomia ti departamento ket kaaduan a naibatay kadagiti rentas manipud iti panagmina ti karbon idiay Cerrejón, a nagpataud kadagiti 24.9 riwriw a tonelada iti eksport a karbon idi 2004, ii panagsukisok ti masna nga alingasaw ken panagmina ti asin. Ti nadayeg a pagpasiaran dagiti turista ket idiay Cabo de la Vela, ti bassit a pagkalapan a purok a mabirukan idiay ungto ti peninsula ti Desierto ti La Guajira.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
- (iti Espaniol) Opisial a website ti Gobierno ti La Guajira
- (iti Espaniol) Ranggas idiay La Guajira
- (iti Espaniol) Ministro ti Edukasion ti Colombia: Edukasion idiay La Guajira
- (iti Espaniol) Banko ti Republika – Colombia: Edukasion idiay Karibe a Rehion ti Colombia
- (iti Espaniol) Bank of the Republic – La Guajira y el mito de las regalías redentoras by Adolfo Meisel Roca Blng. 86 Pebrero, 2007
- (iti Espaniol) UNESCO: Patneng a tatao idiay la Guajira
 | ||||||||
