Colombia
Nagsasabtan: 4°N 72°W / 4°N 72°W
Republika ti Colombia República de Colombia (Espaniol) | |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
| Napili a pagsasao: "Libertad y Orden" (Espaniol) "Wayawaya ken Urnos" | |
| Nailian a kanta: ¡Oh, Gloria Inmarcesible! (Espaniol) O di umuspak a gloria! | |
 | |
 | |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad |  Bogotá4°35′N 74°4′W / 4.583°N 74.067°W |
| Opisial a sasao | Espaniola |
| Mabigbig a rehional a sasao | Dagiti 68 nga etniko a pagsasao ken dialekto. Ti Ingles ket opisial pay iti Purpuro ti San Andrés, Providencia ken Santa Catalina . |
| Grupgrupo ti etniko | |
| Nagan dagiti umili | Colombiano |
| Gobierno | Unitario a presidensial a batay-linteg a republika |
| Juan Manuel Santos | |
| Germán Vargas Lleras | |
| Lehislatura | Kongreso |
| Senado | |
| Kamara dagiti Pannakabagi | |
| Wayawaya manipud ti Espania | |
| 20 Hulio 1810 | |
• Mabigbig | 7 Agosto 1819 |
| 4 Hulio 1991 | |
| Kalawa | |
• Dagup | 1,141,748 km2 (440,831 sq mi) (Maika-26) |
• Danum (%) | 8.8 (maika-17) |
| Populasion | |
• Karkulo idi Oktubre 2014 | 47,846,160 [3] (Maika-27) |
• Senso idi 2005 | 42,888,592 [3] |
• Densidad | 40.74/km2 (105.5/sq mi) (Maika-173) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2014 |
• Dagup | $641.532 bilion[4] (28) |
• Tunggal maysa a tao | $13,458[4] |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2014 |
• Dagup | $400.117 billion[4] (30) |
• Tunggal maysa a tao | $8,394[4] |
| Gini (2013) | 53.9[5] nangato · nangato |
| HDI (2013) |  0.751[6]nangato · Maika-98 |
| Kuarta | Pisos (COP) |
| Sona ti oras | UTC−5b (COT) |
| Pormat ti petsa | aa−bb−tttt (CE) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | +57 |
| Kodigo ti ISO 3166 | CO |
| TLD ti internet | .co |
| |
Ti Colombia (/kəˈlʌmbiə/ kə-LUM-biə, wenno /kəˈlɒmbiə/ kə-LOM-biə), opisial a ti Republika ti Colombia (Espaniol: República de Colombia [reˈpuβlika ðe koˈlombja]), ket pagilian a mabirukan idiay amianan a laud ti Abagatan nga Amerika, a nabeddengan iti amianan a laud babaen ti Panama; iti daya babaen ti Venezuela ken Brasil; iti abagatan babaen ti Ecuador ken Peru; ken makin-binningay kadagiti patingga ti baybay iti Costa Rica, Nicaragua, Honduras, Hamaika, Republika a Dominikano ken Haiti. Daytoy ket unitario, batay-linteg a republika a buklen dagiti tallopulo ket dua a departamento.
Ti teritorio nga itan ket ti Colombia ket kasisigud idi a natagtagitao babaen dagiti indihenio a tattao a mairaman dagiti Muisca, Quimbaya, ken Tairona. Simmangpet dagiti Kastila idi 1499 ken nangirugida iti paset ti panawen iti panagrukma ken kolonisasion ken kanungpalan ti pannakapartuat ti Virreinato de la Nueva Granada), a ti kapitoliona ket ti Bogotá.[11] Ti wayawaya manipud ti Espania ket nagun-od idi 1819, ngem babaen idi 1830 ti "Gran Colombia" ket narebban babaen ti panagikkat ti Venezuela ken Ecuador. Ti ita nga aldawen a Colombia ken Panama ket nabangon a kas Republika ti Baro a Granada. Ti baro a pagilian ket pimmadas iti pederalismo a kas ti Konpederasion ti Granada (1858), ken kalpasanna ti Estados Unidos ti Colombia (1863), sakbay ti Republika ti Colombia ket naideklara idi 1886.[12] Ti Panama ket nakisina idi 1903.
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "visibilización estadística de los grupos étnicos" (PDF). Censo General 2005. Departamento Administrativo Nacional de Estadistica (DANE). Naala idi 15 Hunio 2013.
- ^ Bushnell, David & Rex A. Hudson (2010) "The Society and Its Environment"; Colombia: a country study: 87. Washingtion D.C.: Federal Research Division, Library of Congress.
- ^ a b "Animated clock". Colombian State Department. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-01-14. Naala idi 4 Pebrero 2012.
- ^ a b c d "World Economic Outlook Database". International Monetary Fund. Oktubre 2014. Naala idi 7 Oktubre 2014.
- ^ "socio-economic policies" (PDF). dane.gov.co. Naala idi 22 Marso 2014.
- ^ "2014 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. pp. 21–25. Naala idi 27 Hulio 2014.
- ^ Batay-linteg ti idi 1991 (Titulo I - Maipanggep kadagiti Kammasapulan a Pamunganayan - Artikulo 10)
- ^ "LEY 47 DE 1993" (iti Espaniol). alcaldiabogota.gov.co. Naala idi 23 Pebrero 2014.
- ^ "The official Colombian time" (iti Espaniol). horalegal.sic.gov.co. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-03-16. Naala idi 23 Pebrero 2014.
- ^ "Decreto 2153 de 1992, articulo 20" (iti Espaniol). Presidencia de la República de Colombia. Naala idi 9 Oktubre 2013.
- ^ Nicolás del Castillo Mathieu (Marso 1992). "La primera vision de las costas Colombianas, Repaso de Historia". Revista Credencial (iti Espaniol). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-10-19. Naala idi 29 Pebrero 2008.
- ^ CIA world fact book. "Colombia". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2009-05-13. Naala idi 24 Mayo 2009.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
- Sapasap a pakaammo
- Ti Colombia iti Encyclopædia Britannica
- Colombia iti Curlie (iti Ingles)
- Colombia a naikabil iti The World Factbook (iti Ingles)
- Gobierno
- Website ti gobuerno ti Colombia Naiyarkibo 2008-08-28 iti Wayback Machine (iti Espaniol)
- Culture
- Ministro ti kultura (iti Espaniol)
- Heograpia
Wikimedia Atlas iti Colombia
- Dagiti nailian a parke ti Colombia (iti Espaniol)
| Dagiti naturay nga estado |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Dagiti agkamkammatalek | ||||||
| Sapasap | |
|---|---|
| Dagiti nailian a biblioteka | |
| Dagiti patakder ti panagsukisok ti arte | |
| Dagiti sientipiko a database | |
| Dadduma | |
- Colombia
- Pagpagilian ti Komunidad ti Andes
- Dagiti pagilian ti Karibe
- Dagiti batay-linteg a republika
- Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Taaw Pasipiko
- Dagiti dati a kolonia ti Espania
- Dagiti republika
- Dagiti pagilian ti Abagatan nga Amerika
- Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Espaniol
- Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1810
- Dagiti estado a kameng ti Kappon ti Pagpagilian ti Abagatan nga Amerika
- Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian