Միավորների փոխակերպումներ

Միավորների փոխակերպումներ, ֆիզիկական մեծությունների միավորների մի համակարգից մյուսի անցում՝ սովորաբար վերահաշվարկի գործակցի միջոցով։

Փոխակերպումը կախված է կոնկրետ իրավիճակից և նախատեսված նպատակից։ Այն կարգավորվում է նորմերով, համաձայնագրերով, տեխնիկական բնութագրերով կամ հրապարակված այլ չափանիշներով։ Ինժեներական գնահատումը կարող է ներառել այնպիսի գործոններ, ինչպիսիք են։

• Չափման ճշգրտություն և դրա հետ կապված չափման սխալ․
• Վիճակագրական վստահության միջակայք կամ նախնական չափումներ թույլատրելի միջակայքը․
• Չափման նշանակալի թվերի քանակը։
• Չափումների ենթադրյալ օգտագործումը, ներառյալ թույլտվությունները։
• Հին չափումներում օգտագործվող միավորների և դրանց ածանցյալների պատմական սահմանումները։ Օրինակ, մետրական տոննան (1000 կգ) և անգլիական տոննան (պատմական զանգվածի միավոր, մոտ 1016 կգ)։

Որոշ փոխակերպումներ մի համակարգի միավորներից այլ համակարգ ճշգրիտ են, առանց ավելացման կամ նվազեցման։ Ընդ որում, չի օգտագործվում չափվող մեծությունների ֆիզիկական կոնֆիգուրացիայի փոփոխությունը ։

Այլ դեպքերում, այն չի կարող լինել ճշգրիտ և համարժեք։ Այն փոխում է չափման արժեքները և միավորները նոր համակարգի ավելի հարմար արժեքներով։ Երբեմն, երբ օգտագործվում է մի փոքր այլ կոնֆիգուրացիա կամ ձևաչափերի, երբեմն թույլատրվում և օգտագործվում է անվանական արժեքը։

Փոխակերպման գործակիցները

Միավորների մետրական համակարգի փոխակերպումները միջև կարելի է ճանաչել իրենց տասնորդական նախածանցների միջոցով (օրինակ, 1 կիլոգրամ = 1000 գրամ, 1 միլիգրամ = 0,001 գրամ), բացառություններ են կազմում այլ հայտնի անուններով արժեքների համար (օրինակ, 1 միկրոն = 10⁻⁶ մետր)։

Աղյուսակների դասավորություն

Յուրաքանչյուր աղյուսակում միավորները դասավորված են այբբենական կարգով և ՄՀ միավորները (հիմնական կամ ածանցյալ) առանձնացվում են գույնով։

Աղյուսակում տեղադրված է յուրաքանչյուր ֆիզիկական մեծության համար օգտագործվող գործակիցների ցուցակը։ Որոշ ֆիզիկական մեծությունների համար ներկայացված են որոշակի թվով տարբեր միավորներ (երբեմն միայն պատմական հետաքրքրություն ներկայացնող) և համապատասխան մեծության ՄՀ միավորներում արտահայտման ձևը։

Ժամանակ

Միավորի անվանում	Պայմանական նշան	Սահմանում	Կապը ՄՀ-ի հետ
Ժամանակի ատոմական միավոր	${\displaystyle \hbar /(m_{\mathrm {e} }c^{2}\alpha ^{2})}$; au	≡a/α․c (a-Բորի շառավիղ, c-լույսի արագություն,)	≈ 2,418884254×10−17 վ
Դար	դար (в.); c	≡ 100 տարի	= 3,1556952 Գվ[note 1][note 2]
Տարի (ընդհանուր)	տարի, y կամ yr	≡365 օր	= 31,536 Մվ[note 2][note 2][1]
Տարի (գրիգորյան)	տարի ,y կամ yr	= 365,2425 օր,մեկ տարվա և նահանջ տարվա օրերի միջին արժեքը (365+366)/4 ։	= 31,556952 Մվ[note 2]
Տարի (հուլիան)	տարի, y կամ yr	= 365,25 օր, մեկ տարվա և նահանջ տարվա օրերի միջին արժեքը յուրաքանչյուր 4 տարում	= 31,5576 Մվ
Տարի ( նահանջ)	տարի, y կամ yr	366 օր	= 31,6224 Մվ[note 2][1]
Տարի (արևային)	տարի, y կամ yr	≡Այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում Արեգակըը ավարտում է Տարվա եղանակների փոփոխության մեկ ցիկլը, օրինակ, մեկ գարնանային գիշերահավասարից մինչև հաջորդը[Converter 1] մոտավորապես 365,24219 օր, ամեն օր հավասար է 86400 վայրկյան (ՄՀ)[2]։	≈ 31,556925 Մվ
Տարի (սիդերիկ)	տարի, y կամ yr	≡Այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում Արեգակը Երկրից դիտելիս կատարում է աստղերի (Երկնային ոլորտի) նկատմամբ մեկ լրիվ պտույտ, մոտավորապես 365,256363 օր (Արեգակի շուրջ Երկրի պտտման պարբերությունը)։	≈ 31,5581497632 Մվ
Տասնյակ տարի	dec	≡ 10 տարի	= 315,569520 Մվ[note 1][note 2]
Կե (միավոր)		Չինական ավանդական ժամանակահատված ≡ 1⁄100 օր = 14,4 րոպե	= 864 վ
Մաքս (ժամանակի միավոր)		≡ 10−8 վ	= 10 նվ
Ամիս(լրիվ, լուսնային օրացույց)	ամիս, mo	≡ 30 օր[3]	= 2,592×106 վ[note 2]
Ամիս (միջին գրիգորյան)	ամիս, mo	= 30,436875 օր	≈ 2,6297 Մվ[note 2]
Ամիս (թերի, լուսնային օրացույց)	ամիս, mo	≡ 29 օր[3]	= 2,5056 Մվ[note 2]
Ամիս (սինոդիկ)	ամիս, mo	Լուսնի փուլերի լրիվ ցիկլ≈ 29,530589 օր (միջինում)	≈ 2,551 Մվ
մեթոնի ցիկլ		≡ 110 ամիս (29 օր) + 125 ամիս (30 օր) = 6940 օր≈ 19 տարի	= 599,616 Մվ
ակնթարթ (ժամանակահատված), տերցիա	j	≡1/100 վ	= 16,6 մվ
ակնթարթ (ալտերնատիվ),	ja	≡1/1000 վ	= 10 մվ
միլիօր		մօր	= 86,4 վ
Րոպե	ր, min	≡ 60 վ, նահանջ վայրկյանների պատճառով կարող է լինել 59 վ կմ 61 վ,	= 60 վ[note 2]
Մոմենտ		≡ 90 վ միջնադարյան անգլիական ժամանակի միավոր, որը հավասար է 1,5 րոպեի։	= 90 վ
Շաբաթ	շաբաթ, wk	≡ 7 օր = 168 ժ = 10 080 րոպե	= 604,8 կվ[note 2]
օկտատարի			= 8 տարի յուր․ 365,25 օր = 2922 օր= 252,4608 Մվ[note 2]
Պլանկի ժամանակ		≡ (Gℏ⁄c5)1⁄2	≈ 1,351211868·10−43 վ
հնգամյակ (лат. lustre; lustrum)		≡ 5 տարի յուրաքանչյուրը 365 օր	= 157,68 Մվ
Սվեբերգ	Սվ, S	≡ 10−13 վ	= 1×10−13 վ
Վայրկյան	վ, s	Վայրկյանը, դա ճառագայթման 9 192 631 770 պարբերությունն է, որը համապատասխանում է, ցեզիում-133 ատոմի՝ 0 K ջերմաստիճանում, հիմնական վիճակի գերբարակ մակարդակների մեջ անցումներին[6], աստղագիտության մեջ․այն ժամանակահատվածն է, որի ընթացքում լույսն անցնում է 299 792 458 մետր։	ՄՀ հիմնական միավոր
սիգմա		≡ 10−6 վ	= 1 մկվ
օր	օր,d	= 24 ժ = 1440 մ	= 86,4 կվ[note 2]
օր (աստղային, սիդերիկ)	օր, д	≡ Երկրի մեկ անգամ առանցքի շուրջը շրջապտույտի ժամանակն է, ինչը որոշվում է դիտարկվող միջօրեականով շատ հեռավոր աստղագիտական օբյեկտների անցմամբ ( Երկնային Միջազգային կոորդինատային համակարգ)։	≈ 86,1641 կվ
հազարամյակ		≡ 1000 տարի	= 31,556952 Գվ[note 1][note 2]
Ֆորտնայթ	fn	Ժամանակահատված, որը հավասար է երկու շաբաթվան։ ≡ 2 շաբաթ	= 1,2096 Մվ[note 2]
հելեկ	helek		= 3,3 վ
Հիպարքոսի ցիկլ		= 9,593424 Գվ
Կալիպի ցիկլ			= 2,396736 Գվ կամ 2,3983776 Գվ
Սիրիուսի ցիկլ	Sothic cycle		= 460,74096 Տվ
ժամ	ժ, h	≡ 60 րոպե	= 3,6 կվ[note 2]
Ծանոթագրություն ↑ 1,0 1,1 1,2 Основывается на среднем грегорианском годе, см. определение длины года. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 В случае UTC, длина этой единицы может увеличиваться или уменьшаться в зависимости от числа Секунда координации, которые попадают в наблюдаемый интервал.

Ճնշում

Անվանական միավորներ	Պատկերանշան	Որոշում	Կապը ՄՀ-ի հետ
Մթնոլորտ (ստանդարտ)	մթ; атм; at; atm		≡ 101325 Պա[7]
մթնոլորտ (տեխնիկական)	մթ; at	≡ 1 կգվ/սմ2	= 9,80665×104 Պա [7]
բար	բար; bar		≡ 105 Պա
դյույմ ջիր սյուն (39,2 °F)	inH2O	≈ 999,972 կգ/մ3 × 1 դյույմ × ɡ0	≈ 249,082 Պա [7]
դյույմ սնդիկի սյուն	inHg	≡ 13595,1 կգ/մ3 × 1 դյույմ × ɡ0	≈ 3,386389×103 Պա[7]
կիլոգրամ-ուժ քառակուսի մետրի վրա	կգվ/մմ2; kgf/mm2	≡ 1 կգվ/մմ2	= 9,80665×106 Պա [7]
կեն քառակուսի դյույմի վրա	ksi	≡ 1 կեն/դյույմ2	≈ 6,894757×106 Պա [7]
միկրոբար, բերիա (ՍԳՎ միավոր)		≡ 1 դին/սմ2	= 0,1 Պա
միկրոմետր սնդիկի սյուն, միլիտոր	մՏոր, мкмHg; mTorr, ${\displaystyle \mu }$mHg	≡ 13595,1 կգ/մ3 × 1 ${\displaystyle \mu }$մ × ɡ0 ≈ 0,001 տոր	≈ 0,1333224 Պա [7]
միլիմետր ջրի սյուն (3,98 °C)	մմ․ջր․սն, ммH2O; mmH2O	≈ 999,972 կգ/մ3 × 1 մմ× ɡ0 = 0,999972կգվ/մ2	= 9,80638 Պա
միլիմետր սնդիկի սյուն; տոր	Տոր, ммHg; Torr, mmHg	≡ 13595,1 կգ/մ3 × 1 մմ × ɡ0 ≈ 1 տոր	≈ 133,3224 Պա [7]
պասկալ (ՄՀ միավոր)	Պա; Pa	≡ Ն/մ2 = կգ/(մ·վ2)	= 1 Պա [8]
պյեզա ( ՄՏՎ միավոր)	պզ; pz	≡ 1000կգ/մ·վ2	= 103 Պա = 1 կՊա
սանտիմետր ջրի սյուն (4 °C)	սմ․ջր․սյուն; смH2O; cmH2O	≈ 999,972 կգ/մ3 × 1 սմ × ɡ0	≈ 98,0638 Պա [7]
սանտիմետր սնդիկի սյուն	սմ․սնդ․սն; cmHg	≡ 13595,1 կգ/մ3 × 1 սմ× ɡ0	≈ 1,33322×103 Պա [7]
երկար տոննա (անգլիական) քառակուսի ֆուտի վրա		≡ 1 երկար տոննա × ɡ0 / 1 sq ft	≈ 1,0725178011595×105Պա
կարճ տոննա (անգլիական) քառակուսի ֆուտի վրա		≡ 1 կարճ տոննա × ɡ0 / 1 фут2	≈ 9,5760518×104 Պա
տոր	տոր; torr	≡ 101 325⁄760 Պա	≈ 133,3224 Պա[7]
ֆուտ ջրի սյուն (39,2 °F)	ftH2O	≈ 999,972 կգ/մ3 × 1 ֆուտ × ɡ0	≈ 2,98898×103 Պա [7]
ֆուտ սնդիկի սյուն	ftHg	≡ 13595,1 կգ/մ3 × 1 ֆուտ × ɡ0	≈ 4,063666×104 Պա[7]
ֆունտ-ուժ քառակուսի ֆունտի վրա	psf	≡ 1 ֆունտ-ուժ/ֆունտ2	≈ 47,88026 Պա[7]
ֆունտ-ուժ քառակուսի դյույմ վրա	psi	≡ 1 ֆունտ-ուժ/դյույմ2	≈ 6,894757×103 Պա [7]
պաունդալքառակուսի ֆուտի վրա	pdl/sq ft	≡ 1 ֆունտ/ֆունտ2	≈ 1,488164 Պա [7]

• Ճշգրտություն
• ՄՀ հիմնական միավորներ
• Միավորների միջազգային համակարգ
• ՄՀ նախածանցներ
• Կլորացում

1. ↑ Время, необходимое для того, чтобы средняя тропическая долгота Солнца (продольная позиция вдоль эклиптики относительно положения на весеннее равноденствие) увеличилась на 360 градусов. (Urban & Seidelmann 2013, Glossary, s.v. year, tropical)

1. ↑ ^{1,0 1,1} Richards, 2013
2. ↑ Richards, 2013, էջ 587
3. ↑ ^{3,0 3,1} Pedersen O. (1983). «Glossary» in Coyne, G., Hoskin, M., and Pedersen, O. Gregorian Reform of the Calendar: Proceedings of the Vatican Conference to Commemorate its 400th Anniversary. Vatican Observatory. Available from Astrophysics Data System.
4. ↑ Richards, 1998, էջ 94–95
5. ↑ Steel, 2000, էջ 46
6. ↑ ^{6,0 6,1 6,2 6,3} Bureau International des Poids et Mesures, 2006
7. ↑ ^{7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15} Taylor, 1995, էջ 57—68
8. ↑ Taylor, 1995, էջ 5
9. ↑ Каменцева, Устюгов, 1975
10. ↑ jobs (2012 թ․ սեպտեմբերի 14). «The astronomical unit gets fixed : Nature News & Comment». Nature.com. doi:10,1038/nature.2012,11416. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 31-ին. {{cite web}}: Check |doi= value (օգնություն)
11. ↑ NIST Reference on Constants, Units, and Uncertainty."(2010). National Institute of Standards and Technology. Retrieved October 17, 2014.
12. ↑ International System of Units,(չաշխատող հղում) 8th ed. (2006), Bureau International des Poids et Mesures, Section 4,1 Table 8.
13. ↑ P. Kenneth Seidelmann, Ed. (1992). Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac. Sausalito, CA: University Science Books. p. 716 and s.v. parsec in Glossary.
14. ↑ Парсек // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
15. ↑ The International Astronomical Union and Astronomical Units
16. ↑ ^{16,0 16,1} CODATA Value: unified atomic mass unit
17. ↑ CODATA Value: atomic unit of mass. (2010). National Institute of Standards and Technology. Retrieved 29 May 2015,
18. ↑ CODATA Value: atomic unit of force. (2006). National Institute of Standards and Technology. Retrieved September 14, 2008.
19. ↑ Bureau International des Poids et Mesures, 1946

դ ք խ Միավորների միջազգային համակարգի ՄՄՀ (ՍԻ/SI համակարգ) չափման միավորներ Հիմնական չափման միավորներ Ամպեր • Կանդելա • Կելվին • Կիլոգրամ • Մետր • Մոլ • Վայրկյան Ածանցյալ չափման միավորներ Բեքերել • Վատտ • Վեբեր • Վոլտ • Հենրի • Հերց • Ցելսիուսի աստիճան • Գրեյ • Ջոուլ • Զիվերտ • Կատալ • Կուլոն • Լյուքս • Լյումեն • Նյուտոն • Նյուտոն-մետր • Օհմ • Պասկալ • Ռադիան • Սիմենս • Ստեռադիան • Տեսլա • Ֆարադ ՄՀ-ի հետ օգտագործվող միավորներ Աստղագիտական միավոր • Հեկտար • Աստիճան կորի • Դալտոն • Օր • Դեցիբել • Լիտր • Րոպե • Աղեղի րոպե • Նեպեր • Վայրկյան կորի • Տոննա • Ժամ • Էլեկտրոն-վոլտ Ատոմական միավորների համակարգ • Բնական միավորների համակարգ Տես նաև ՄՀ նախածանցներ • Ֆիզիկական մեծությունների համակարգ • Միավորների ձևափոխում • ՄՀ-ի նոր սահմանումներ • Մետրիկ համակարգի պատմությունը

• Белобров В. А. Система русских саженей: мифы и загадки.
• E. G. Richards Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac / S. E. Urban, P. K. Seidelmann. — Mill Valley, CA: University Science Books, 2013.
• E.G. Richards Mapping Time. — Oxford University Press, 1998. — ISBN 0-19-850413-6
• Bureau International des Poids et Mesures The International System of Units, Section 2,1. — 8. — 2006.
• Bureau International des Poids et Mesures Comité International des Poids et Mesures, Resolution 2. — 1946.
• Bureau International des Poids et Mesures The International System of Units, Section 2,2,2,, Table 3. — 8. — 2006.
• Bureau International des Poids et Mesures section 5,2 // The NIST Guide to the SI (Special Publication 811). — 2008.
• Barry N. Taylor Guide for the Use of the International System of Units (SI). — Washington, DC: US Government Printing Office: NIST (Special Publication 811), 1995.
• A. Thompson, B.N. Taylor Guide for the Use of the International System of Units (SI). — Gaithersburg, MD: NIST (Special Publication 811), 2008.
• Duncan Steel Marking Time. — John Wiley & Sons, 2000. — ISBN 0-471-29827-1
• Русская мера. — М., 2009.
• Каменцева Е. И., Устюгов Н. В Глава IV: Меры и денежный счёт периода Российской империи (XVIII в. — начало XX в.) // Русская метрология. — 2-е. — М.: Высшая школа, 1975.
• Александр Левинтов Мера // Книга о красивой жизни: Небольшая советская энциклопедия. — Litres, 2015-10-29. — 289 с. — ISBN 9785457911444
• Энциклопедический словарь, составленный русскими учеными и литераторами / П. Л. Лавров. — СПб.: Тип. И. И. Глазунова и Комп., 1862. — Т. IV.
• Белобров В. А. Традиционная русская система мер длины. Краткое описание.
• Units of measurement regulations 1995 // Statutory Instrument. — 1995. — В. 1804.
• How Many? A dictionary of units of measurement Արխիվացված 2018-10-10 Wayback Machine
• Կաղապար:PDFlink
• NIST Guide to SI Units Many conversion factors listed.
• Online Unit Conversion Website Convert any unit from and to other units.
• The Unified Code for Units of Measure
• Units, Symbols, and Conversions XML Dictionary(չաշխատող հղում)
• Units, Symbols, Exchange, Equations, Human Readable Արխիվացված 2021-05-15 Wayback Machine
• Units of Measurement Software հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
• Units of Measurement Online Conversion հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)