Կալիշ

Բնակավայր
Կալիշ
լեհ.՝ Kalisz
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Լեհաստան
Համայնք	Greater Poland Voivodeship?
Մակերես	69,42 կմ²
ԲԾՄ	144 մետր
Բնակչություն	▼95 905 մարդ (մարտի 31, 2021)[1]
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ	62-800 à 62-821
Ավտոմոբիլային կոդ	PK
Պաշտոնական կայք	kalisz.pl
Կալիշ Վիքիպահեստում

Կալիշ (լեհ.՝ Kalisz (օգնություն • ինֆո), գերմ.՝ Kalisch), քաղաք Լեհաստանում՝ Մեծ Լեհաստանի վոևոդության կազմի մեջ։ Հանդիսանում է Լեհաստանի հնագույն քաղաքներից մեկը։ II դարում հույն աշխարհագրագետ Կլավդիոս Պտղոմեոսը իր «Աշխարհագրական տեսություն» աշխատության մեջ ուղղակիորեն նշեց Կալիշ քաղաքը, և այս քաղաքը նույնացվում է ժամանակակից Կալիշի հետ։ Այն զբաղեցնում է 70 կմ² տարածք, բնակչությունը 108.841 մարդ, իսկ բնակչության խտությունը՝ 1551 մարդ/կմ²։

Լեհական թագավորության (Ռուսական կայսրություն) կազմի մեջ եղել է Կալիշի վոևոդության (1816—1837 թթ.) կենտրոն, Կալիշի նահանգի (1837—1844 թթ., 1867—1917 թթ.), ինչպես նաև Կալիշի վոևոդության (1975—1998 թթ.) կենտրոն։ Քաղաքի արևելյան ճակատում 2 (15) պատերազմ սկսվեց, իսկ օգոստոսին գերմանական զորքերը Կալիշը գրավեցին։

Քաղաքը տեղակայված է Պրոսնա գետի մոտակայքում։

Կալիշ անունը բխում է կելտական «կալ» տերմինից, որը նշանակում է հոսանք կամ սլավոնական «կալ» տերմինից, որը նշանակում է ճահիճ կամ ճահճուտ։

Չնայած նրան, որ քաղաքի սահմանների շրջանում ծանր արդյունաբերությունը քիչ է, Կալիշը մի շարք խոշոր ձեռնարկությունների տուն է։ Հատկանշական են Calisia դաշնամուրի գործարանը և Winiary և Ziołopex սննդի վերամշակման գործարանները (վերջինս այժմ Nestle-ի մասին է), Big Star jeans-ի գործարանը և Hellena, Jutrzenka, և Kaliszanka զովացուցիչ ըմպելիքների արտադրման գործարանները։ 2 ինքնաթիռի արտադրման գործարաններ WSK-Kalisz and Pratt & Whitney Kalisz (of Pratt & Whitney Canada մի ճյուղ) գտնվում է Կալիշում։

Կա 19 կաթոլիկ, 5 բողոքական, և մեկ օրթոդոքս եկեղեցի Կալիշում։ Նախքան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը Կալիշում կար 25.500 հրեա, բայց նրանցից շատերը սպանվել են նացիստների կողմից, և 1942 թվականի ամռանը Կալիշի հրեաների համայնքը ամբողջովին ավերվեց։

Կալիշը նշանավոր կրթական կենտրոն է մարզում։ Այն քսանինը տարրական, հիմնական դպրոցների, կրտսեր/ավագ դպրոցների և հինգ ավագ դպրոցների «տունն» է։ Նաև յոթ քոլեջներ և տասներկու հանգստյան դպրոցներ գտնվում են այստեղ։ Այն նաև տունն է Պոզան համալսարանի տնտեսագիտական, գիտությունների և տեխնոլոգիաների նաև տարբեր այլ համալսարանների բարձրագույն կրթական մասնաճյուղերի։ Այն նաև տունն է Հենրիկ Մելքերի Երաժշտական դպրոցի։

• IX-X Զավոդցե բլուրում գտնվող արգելանոց։
• Բերդի պատերի ավերակներ։
• Սուրբ Նիկոլայի եկեղեցի. կառուցվել է Բոլեցլավու Պիոուսու արքայազնի շնորհիվ՝ 1253 թվականին։
• Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման տաճարը Սուրբ ընտանիքի զարմանահրաշ պատկերակի հետ կառուցվել է 1353 թվականին։
• Կալիշյան զբոսայգին ամենահին քաղաքային զբոսայգին է Լեհաստանում։
• Սուրբ Վոյցեհա եկեղեցին XI դարում եղել է Կալիշի կենտրոն։
• Վոյցեհա Բոլուսլավի անվան թատրոն։
• Ֆրանսիական մենաստանը հիմնադրված է 1257 թվականին՝ իշխան Բոլեսլավ Պոուսոյի և նրա կնոջ կողմից։

• Ստանիսլավ Վոյցեխովսկի (1869—1953 թթ.) լեհ քաղաքագետ, 1922—1926 թվականներին Լեհաստանի նախագահ։
• Ստանիսլավ Բարցիկովսկի (1832-1897 թթ.) լեհ արվեստագետ։
• Լեոն Յանիշևսկի (1810—1861 թթ.) լեհ գրող և վիպասան։

• 
• 
• 
  Շուկա
• 
  Քաղաքապետարան
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Կալիշ քաղաք, (ռուս.)
• Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան

• Official website Արխիվացված 2012-01-21 Wayback Machine (անգլ.)
• Kalisz City Guide Արխիվացված 1999-11-10 Wayback Machine
• Dawny Kalisz

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կալիշ» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր GeoNames · Open Directory Project Բառարաններ և հանրագիտարաններ Բրիտանիկա (11-րդ) · Բրիտանիկա · Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր · Համառոտ հրեական · Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Մեծ կատալոնական · Մեծ նորվեգական · Սիտինի ռազմական Չափորոշչային վերահսկողություն GND: 4073162-5 · LCCN: n80113269 · NKC: ge367371 · VIAF: 133691507, 316750542, 326154258014624152671 · WorldCat VIAF: 133691507, 316750542, 326154258014624152671