Գոմք
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գոմք (այլ կիրառումներ)
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Գոմք | |||
| Տեսարան Գոմքից | |||
 | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Վայոց ձորի մարզ | ||
| Համայնք | Շարուր-Դարալագյազի գավառ | ||
| Այլ անվանումներ | Գոմուր | ||
| ԲԾՄ | 1800 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | 138[1] մարդ (2011) | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Գոմք, գյուղ Հայաստանի Վայոց ձորի մարզի Վայքի տարածաշրջանում[2]՝ հայ-ադրբեջանական շփման գծի հարևանությամբ[3]։
Մարզկենտրոնից 35 կմ հեռավորության վրա, Ախտա գետի ափամերձ լանջերին։ Սահմանակից է Զառիթափ և Արտավան համայնքներին և Նախիջևանին։
Գոմք է վերանվանվել 1991 թ.-ի ապրիլի 3-ին։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1989 թվականին լքված գյուղ եկան առաջին հայ բնակիչները, որոնք մազապուրծ փախել էին Սումգայիթից, Բաքվից, Կիրովաբադից և այլ վայրերից, մի քանիսն էլ եկան աղետի գոտուց։ Գոմք գյուղը գրով հիշատակված է Ստեփանոս Օրբելյանի «Սյունիքի Պատմությունը» մեծարժեք երկում։ Մեծանուն պատմիչը պարզել է, որ Գոմք գյուղը վեց չափ հարկ է տվել Տաթևի վանքին, որն էլ նշանակում է, որ շենը եղել է ոչ շատ մեծ։
Գյուղն այդպես էլ հիշատակված է՝ «Գոմք», և հիմնազուրկ է այն ենթադրությանը, թե դա հին Գոմեր գյուղն է։
Շենը եղել է ոչ շատ մեծ, սակայն աչքի է ընկել իր մի հրաշալի զարդով, որը մեր բազմադարյան ճարտարապետության եզակի նմուշներից է։ Դա որմնափակ խաչքար-մատուռն է, որն իր կառուցվածքով, մտահաղացմամբ, քանդակներով և վիմագիր հիշատակարաններով մի անգնահատելի կոթող է։ Ըստ պահպանված արձանագրության՝ Խաչքար-մատուռը կառուցվել է 1263 թվականին։
Գյուղամիջում գտնվում է եկեղեցու ավերակներ, որն իր ոճով ավելի շատ առնչվում է 16-17-րդ դարերին։
Բնակչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նախնիների մի մասը 1828 թ.-ին գաղթել են Խոյի գյուղերից։
Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Գոմքի մշտական բնակչությունը կազմել է 138, առկա բնակչությունը՝ 135 մարդ[1], բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև[4].
| Տարի | 1831 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 27 | 353 | 200 | 386 | 381 | 590 | 745 | 102 | 232[5] | 138[1] |
Տնտեսություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գյուղում առկա է հետևյալ հողատեսքերը՝ ընդամենը՝ 3834.4 հեկտար, գյուղատնտեսական հողեր՝ 3671 հեկտար։ Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է անասնապահությամբ ու հողագործությամբ։
Պատմամշակութային կառույցներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գոմքում կա 1263 թ.-ի մատուռ, XVI-XVII դարերի եկեղեցի և XI-XVII դարերի խաչքարեր։
Հասարակական կառույցներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գյուղում գործում է միջնակարգ կրթության դպրոց, բուժկետ։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պատկերներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Որմնափակ խաչքար Գոմքում, կից կառուցված մատուռով
-
Մատուռին կից գերեզմանոց
-
Գոմքի լիճը (գյուղից 3 կմ հեռ. վրա)
-
-
-
-
-
Տեսարան Գոմքից
-
Տեսարան Գոմքից
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ Վայոց մարզի մարդահամար, 2008 (անգլ.)
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշում «Հայաստանի Հանրապետության սահմանամերձ համայնքների ցանկը հաստատելու մասին» 17 նոյեմբերի 1998 թվականի N 713, քաղ. Երևան։
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 62» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 Մայիսի 27-ին.
- ↑ 2001 թվականի Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները, Հայաստանի վիճակագրական կոմիտե
| ||||||||||||||||||||||||||||||
