Moeda dos gobernadores romanos de Xudea

 

Coponio foi o primeiro prefecto romano de Xudea; foi nomeado o 6 d. de C., cando Herodes Arquelao, fillo de Herodes o Grande, foi destituído e desterrado á Galia por Augusto.^[3] Coponius escolleu como motivo do reverso das súas cuñaxes unha palmeira con dous acios de dátiles, que ata entón só aparecera nunhas raras moedas de Herodes Antipas. O deseño da palmeira retomouse posteriormente para representar a Xudea en moedas emitidas polos xudeus durante a primeira e a segunda guerra xudeu-romana, e noutras emisións posteriores relacionadas con Xudea.^[4][5]

Os anversos das moedas de Coponio amosan unha espiga de orxo. A dobre representación da palmeira e o orxo fíxose por sensibilidade cara ao costume xudeu de non representar animais nas súas cuñaxes. Este é o motivo de que non se amose o retrato de Augusto nestas moedas. No entanto, as súas lendas si que reflicten expresamente que Xudea foi ocupada polo Imperio Romano: a lenda do anverso é [K]aisa-ros ("de César") e no reverso indícase cunha letra á dereita da palmeira o ano de reinado do emperador (A=1, B=2, etc.).^[4][5][6]

Marco Ambíbulo foi o prefecto de Xudea entre os 9 e 12 d. de C. e emitiu unha moeda en cada un dos anos do seu mandato. Do mesmo xeito que nas moedas de Coponio, tamén as de Ambíbulo se representa a palmeira con dous acios de dátiles e a espiga de orxo.^[4][7]

Valerio Grato, como prefecto de Xudea (15-26 d. de C.) baixo o mandato do emperador Tiberio, cuñou prutah de bronce con tipos moi diferentes e en datas diversas. Os tipos representados nas súas moedas abranguen desde as pólas de palmeira ata os lirios, a cornucopia, as follas de videira ou as ánforas.^[8] Algunhas das súas moedas amosan o título de César no interior dunha coroa e unha alusión ao nome do emperador Tiberio (TIB) ou ao da súa nai Xulia (IOYLIA), así como o ano do seu reinado por riba dos dous cornos da abundancia.^[4][9]

 

Os prutah de bronce emitidos por Poncio Pilato entre 26 e 36 d. de C. resultan de especial interese para o cristianismo e para o xudaísmo, por mor da súa conexión con Xesús e o seu papel na historia xudía. Como prefecto, estaba decidido a promover unha forma de relixión romana sen que supuxese un óbice a postura crítica dos xudeus ao respecto. Rompendo a tradición dos seus antecesores, as súas moedas representan o simbolismo romano relacionado co culto imperial, con motivos como o simpulum (un cullerón utilizado nas libacións nos sacrificios, símbolo do sacerdocio romano) e o lituus (a variña máxica dos augures).^{[4][10] [11][12]}

No entanto, tense argumentado que se Pilato intentase provocar ou ofender deliberadamente os xudeus tería posto o busto do emperador no anverso das súas moedas, no canto das espigas de orxo, as palmas ou outros motivos.^[11]

 

Félix foi procurador de Xudea baixo o imperio de Claudio. As súas moedas amosan os nomes de Claudio, de Xulia Agripina, Nerón (como César) e Británico.^[13]

Os anversos dalgunhas destas moedas amosan dous escudos e dúas lanzas cruzadas, en tanto que nos reversos se representa unha palmeira de seis pólas con dous acios de dátiles. Neste caso, a representación dos obxectos militares funcionaría como lembranza constante para os xudeus de que estaban baixo a xurisdición imperial romana.^[4][14]

 

Do procurador de Nerón Porcio Festo apenas se coñece un tipo de moeda, que amosa no anverso unha póla de palmeira e a lenda grega KAICAPOC (César) e no reverso NEPWNOC (Nerón) nunha coroa.^[4][15]

• Moeda da Antiga Roma
• Iudaea Capta

• Hendin, D. (1976). Guide to Ancient Jewish Coins. Attic Books. ISBN 978-0915018116.
• Jacobson, D. M. (2019). "Coins of the First Century Roman Governors of Judaea and their Motifs". En Electrum. Vol. 26. Páxinas 73-96
• Sayles, W. G. (1999). Ancient Coin Collecting VI: Non-classical Cultures. Krause Publications. ISBN 978-0873417532
• Saulcy, F. (1854). Recherches sur la numismatique judaïque. Didot, París.

• Coin Exhibition: Expressions of Government on Jewish Coinage Arquivado 11 de abril de 2021 en Wayback Machine.. Israel Antiquities Authority