Ceithir-cheàrnach

'S e ceithir-cheàrnach an t-ainm a th' air poileagan aig a bheil ceithir ceàrnan, goban, no taobhan. Faodaidh e bhith sìmplidh no fèin-thrasnaidh, dronnach no cuasach. Tha dà thrastan aig ceithir-cheàrnach, agus ma tha e sìmplidh 's e suim nan ceàrnan a-staigh 360°.

Ceithir-cheàrnaich a tha, bho chlì gu deas, dronnach, cuasach agus fèin-thrasnaidh.

'S e na ceithir-cheàrnaich dhronnach a dh' aithnichte nas fheàrr, agus tha ainmean sònraichte aig cuid dhiubh.

'S e trapesium (facal Laideann leis an iolra: trapesia) a th' ann ma tha paidhir thaobhan co-shìnte aig a' cheithir-cheàrnach. Tha na ceàrnan ∠BAD agus ∠ADC co-leasachail, mar a tha na ceàrnan ∠ABC agus ∠BCD.

Ma tha an dà phaidhir thaobhan co-shìnte, 's e ceithir-cheàrnach co-shìnte no parailealogram mar ainm air. Tha trastain a' pharailealograim a' dèanamh dà leth air a chèile. Tha na taobhan mu choinneamh den aon fhaid agus tha na ceàrnan aig goban mu choinneamh co-ionnan.

Ma tha parailealogram ionnan-thaobhach, canar sinn rombas ris. Tha trastain an rombais a' trasnadh aig ceàrn ceart. 'S e parailealogram agus trapesium a th' ann an rombas agus tha e a' sealbhachadh feartan nan cumaidhean ud.

’Se cuisean sònraichte de pharailealogram a th’ ann an rombas agus ann an ceart-cheàrnach.

Ma tha parailealogram ionnan-cheàrnach, canar sinn ceart-cheàrnach ris. Tha faid nan trastan co-ionnan agus 's e ceàrn ceart a th' anns gach gob. 'S e parailealogram agus trapesium a th' ann an ceart-cheàrnach agus tha e a' sealbhachadh feartan nan cumaidhean ud.

Ma tha rombas ionnan-cheàrnach, no ceart-cheàrnach ionnan-thaobhach, canar sinn ceàrnag ris. 'S e ceart-cheàrnach, rombas, parailealogram agus trapesium a th' ann an ceàrnaig agus tha i a' sealbhachadh feartan nan cumaidhean seo uile. A bharrachd air sin 's e ceithir-cheàrnach riaghailteach a th' innte.

Ma ghabhas gach gob a' cheithir-cheàrnaich a' lorg air cearcall, 's ann cearclach a tha an ceithir-cheàrnach agus tha feartan eile aige.

'S ann co-leasachail a tha na ceàrnan aig goban mu choinneamh ceithir-cheàrnaich cearclaich sam bith.

${\displaystyle \alpha +\beta =180^{\circ }\,}$

${\displaystyle \eta +\theta =180^{\circ }\,}$

Ma tha trapesium cearclach tha e co-chasach. Tha loidhne cothromachaidh aige. Tha an aon fhaid aig na taobhan claon agus 's ann co-ionnan a tha na ceàrnan aig gach ceann nan loidhnichean co-shìnte.

'S e cuisean sònraichte de thrapesium cearclach a th' ann an ceart-cheàrnach agus ceàrnag.

Tha ceithir-cheàrnach beantainneach ma tha gach taobh dheth na bheantan ris an aon chearcall shnaighte. Ma tha e co-chasach, 's e itealag a th' ann. Tha a dhà de na taobhan a tha dlùth ri chèile co-ionnan agus tha an dà eile den aon fhaid cuideachd. 'S e an loidhne chothromachaidh an trastan as mò. Tha an trastan seo a' dèanamh dà leth air an trastan eile agus tha iad a' trasnadh aig ceàrn ceart.

'S e cuis sònraichte de dh' itealaig a th' ann an rombas agus ceàrnag.

Ma tha ceithir-cheàrnach beantainneach agus cearclach tha cuairtchearcall agus cearcall snaighte aige. San fharsaingeachd, chan eil an dà chearcall co-mheadhanach. Nam biodh, b' e ceàrnag a bhiodh ann.