Pian

Pian

Cineál	comhartha, míthaitneamh agus fulaingt
Speisialtacht leighis	néareolaíocht, cúram príomhúil, ainéistéiseolaíocht, leigheas éigeandála agus cúram maolaitheach
Cóireáil chliniciúil
Cógais desflurane (en) , levobupivacaine (en) , etidocaine (en) , feantanail, mefenamic acid (en) , chloroprocaine (en) , benzocaine (en) , topiramate (en) , ketamine (en) , feanól, ibuprofen (en) , metaxalone (en) , moirfín, chlorphenesin (en) , dihydrocodeine (en) , dezocine (en) , Nóvaicéin, valdecoxib (en) , mepivacaine (en) , capsaicin (en) , cidoxepin (en) , mitoxantrone (en) , (-)-pentazocine (en) , levomepromazine (en) , desipramine (en) , salicylamide (en) , venlafaxine (en) , dyclonine (en) , gabapentin (en) , (RS)-ketoprofen (en) , chlorzoxazone (en) , tramadol (en) , orphenadrine (en) , cyclobenzaprine (en) , bupivacaine-(RS) (en) , indomethacin (en) , phenazopyridine (en) , dexmedetomidine (en) , butorphanol (en) , imipramine (en) , diclofenac, lidocaine (en) , (±)-promethazine (en) , (RS)-fenoprofen (en) , oxycodone (en) , cócaon, triflupromazine (en) , (RS)-etodolac (en) , remifentanil (en) , tizanidine (en) , antipyrine (en) , diflunisal (en) , salsalate (en) , carisoprodol (en) , phenacetin (en) , bromfenac (en) , nalbuphine (en) , articaine (en) , prilocaine (en) , naproxen (en) , hydrocodone (en) , meantól, levonordefrin (en) , sufentanil (en) , celecoxib (en) , nabumetone (en) , aspairín, propofol (en) , paraicéiteamól, L-morphan (en) , oxymorphone (en) , buprenorphine (en) , etomidate (en) , rofecoxib (en) , amitriptyline (en) , tetracaine (en) , clomipramine (en) , maprotiline (en) , methocarbamol (en) , hydromorphone (en) , droperidol (en) , nortriptyline (en) , strontium chloride sr-89 (en) , clonidine hydrochloride (en) , phenyl salicylate (en) , butacaine (en) , pramoxine (en) , cóidín, trolamine salicylate (en) , pethidine (en) , dibucaine (en) , trichloromonofluoromethane (en) , magnesium salicylate tetrahydrate (en) , meclofenamic acid (en) , chloroethane (en) , diethyl ether (en) , ketorolac tromethamine (en) agus pain management (en)
Aicmiú
ICD-10	R52.9
ICD-9	338
CIAP	A29
Acmhainní seachtracha
DiseasesDB	9503
MedlinePlus	002164
MeSH	D010146
UMLS CUI	C0030193

Mothú gránna a tharlaíonn de bharr an iomarca spreagtha do néarchinn chéadfacha, mar shampla le teas, fuaire, brú, dochar nó gortú don fhíochán. Tá pianbhraiteoirí ar fud dromchla na colainne, agus an-chuid áiteanna taobh istigh den cholainn freisin. Iompraíonn snáithíní néarógacha iniompracha na comharthaí spreagtha chuig néarláir comhfheasa san inchinn, áit a mbraitear an phian.

Tagann déine an bhunspreagtha is fachtóirí síceolaíocha atá in ann peiptídí (einceifiliní is ionoirfiní) a fhuascailt san inchinn is corda an dromlaigh chun an phian a mhaolú, chun déine na péine a bhraitear a chinneadh san áireamh.

Pian a imíonn nuair a leigheastar an galar, is pian ghéar í, cosantach don duine.

Nuair nach n-imíonn an phian le leigheas an ghalair, is pian ainsealach í.

Uaireanta mothaíonn duine pian áit éigin ar a chraiceann cé go mbíonn an dochar in orgán inmheánach i ndáiríre, cosúil leis na pianta de bharr aingíne chléibh a mhothaíonn an duine ina ghéag chlé. Pian tharchurtha is ea í seo, a tharlaíonn de bhrí go mbíonn an néaróg chéanna ó chorda an dromlaigh ag freastal ar an orgán fabhtach agus an réigiún den chraiceann.^[1]

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol faoin galar é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.