West-Dongeradiel

East-Dongeradiel
Doarpsgesicht yn Holwert.
flagge	wapen
lokaasje
polityk
lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
sifers en geografy
haadplak	Ternaard
grutste plak	Holwert
ynwennertal	6.234 (1981)
befolkingstichtens	94,5 / km²
oerflak	66,00 km²
tal doarpen	14
skiednis
oprjochte	1851
oant 1851	Gritenij West-Dongeradiel
opheft	1984
opgien yn	Dongeradiel
no part fan	Noardeast-Fryslân
oar
tiidsône	UTC +1
simmertiid	UTC +2

West-Dongeradiel, ek wol stavere as Westdongeradiel (Nederlânsk en offisjeel: Westdongeradeel), wie in eardere gemeente yn it noardeasten fan Fryslân, mei 6.234 ynwenners (1 jannewaris 1981),^[1] en mei in gebiet fan 66 km².^[2]

It oarspronklike Dongeradiel, rekke yn de 14e en 15e iuw split yn Dongeradiel oan de eastside fan de Peazens (of Donger), en Dongeradiel westlik fan de Peazens. Tsjin 1500 wienen dy twa parten ôfsûnderlike gritenijen wurden: East- en West-Dongeradiel.

Mei de gemeentlike weryndieling fan 1 jannewaris 1984, waard West-Dongeradiel, mei East-Dongeradiel en Dokkum wer gearfoege ta ien gemeente Dongeradiel. Op 1 jannewaris 2019 sil Dongerdiel mei de buorgemeenten Ferwerderadiel en Kollumerlân c.a. op syn beurt opgean yn 'e nije fúzjegemeente Noardeast-Fryslân.

It haadplak wie Ternaard, en de oare doarpen yn de gemeente wienen: Boarnwert, Brantgum, Foudgum, Hantum, Hantumhuzen, Hantumerútbuorren, Holwert, De Lytse Jouwer, Moddergat, Nes, Raard, Waaksens en Wierum.

De buorskippen yn de gemeente wienen: Betterwurd, Boarnwerterhuzen, Fiifhuzen, Fiskbuorren, Fjildbuorren, Hantumerhoeke, Lytse Leard, Kletterbuorren, ’t Skoar, Teyebuorren en Trijeboerehuzen.

De grins fan West-Dongeradiel waard yn it noarden foarme troch de Waadsee. Yn it easten wie de Peazens mei de Alde Peazens de grins, mei oan de eastkant dêrfan East-Dongeradiel. Yn it suden waard de gemeente troch de gemeenten Dokkum en Dantumadiel beheind, wêrby't de grins mei Dantumadiel meast krekt wat noardliker as de Dokkumer Ie rûn. Yn it westen rûn de grins yn de omkriten fan de Holwerter Feart, mei oan de oare kant Ferwerderadiel.

• 1981 - 6.234
• 1974 - 6.449
• 1969 - 6.923
• 1964 - 6.888
• 1959 - 7.366
• 1954 - 7.752
• 1939 - 7.449
• 1900 - 7.511
• 1860 - 7.078
• 1714 - 3.064

• List fan grytmannen fan West-Dongeradiel

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ Jansma, Klaas, Friesland en Zijn 44 Gemeenten, Ljouwert, 1981 (Frysk Deiblêd), ISBN 9 06 48 00 154, s. 78. ↑ Schroor, Meindert (haadred.), Nieuwe Encyclopedie van Fryslân, De Gordyk/Ljouwert, 2016 (Utjouwerij Bornmeer/Tresoar), ISBN 978-9 05 6153 755, s. 643. Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Dongeradeel fan Wikimedia Commons.

Provinsje Fryslân
hjoeddeistige gemeenten
Achtkarspelen • It Amelân • Dantumadiel • Eaststellingwerf • Flylân • De Fryske Marren • Harns • It Hearrenfean • Ljouwert • Noardeast-Fryslân • Opsterlân • Skiermûntseach • Skylge • Smellingerlân • Súdwest-Fryslân • Tytsjerksteradiel • De Waadhoeke • Weststellingwerf
eardere gemeenten
Aenjewier (1851–1934) • Baarderadiel (1851–1984) • Barradiel (1851–1984) • It Bilt (1851–2018) • Boalsert (1455–2011) • Boarnsterhim (1984–2014) • Doanjewerstâl (1851–1984) • Dokkum (1298–1984) • Dongeradiel (1984–2019) • Drylts (1268–1984) • East-Dongeradiel (1851–1984) • Ferwerderadiel (1851–2019) • Frjentsjer (1374–1984) • (âld) Frjentsjerteradiel (1851–1984) • (nij) Frjentsjerteradiel (1984–2018) • Gaasterlân (1851–1984) • Gaasterlân-Sleat (1984–2014) • Haskerlân (1851–1984) • Hylpen (1372–1984) • Himmelumer Aldefurd (1851–1984) • Hinnaarderadiel (1851–1984) • Idaerderadiel (1851–1984) • Kollumerlân (1851–2019) • Lemsterlân (1851–2014) • Littenseradiel (1984–2018) • Ljouwerteradiel (1851–2018) • Menameradiel (1851–2018) • Nijefurd (1984–2011) • Raerderhim (1851–1984) • Skarsterlân (1984–2014) • Skoatterlân (1851–1934) • Sleat (1426–1984) • Snits (1292–2011) • Starum (1061–1984) • Utingeradiel (1851–1984) • Warkum (1399–1984) • West-Dongeradiel (1851–1984) • (âld) Wymbritseradiel (1851–1984) • (nij) Wymbritseradiel (1984–2011) • Wûnseradiel (1851–1984)
· ·