Kanon fan de Fryske skiednis

Edzard de Grutte, nûmer 9 op de Kanonlist.

It toerisme op it Waad is nûmer 37 op de Kanonlist.

De Kanon fan de Fryske skiednis, of Kanon fan Fryslân, is in list fan 41 ûnderwerpen yn it ramt fan de skiednis fan Fryslân. Meiïnoar moatte de ûnderwerpen in folsleine gearfetting fan de Fryske skiednis foarmje. De kanon waard op 11 novimber 2008 presintearre en oan deputearre fan de provinsje Fryslân, Jannewietske de Vries oanbean.

It plan ta it opsetten fan in Fryske kanon komt fan de Provinsjale Steaten fan Fryslân. De ûnderwerpen binne gearstald troch in ûnôfhinklike kommisje dy't ûnder lieding stie fan professer dokter Goffe Jensma. De provinsje wol mei dizze kanon de learlingen en dosinten fan it basis- en it fuortset ûnderwiis yn Fryslân middels oanbiede om by it skiednisûnderwiis te brûken.

Underwerpen fan de Kanon fan de Fryske skiednis

Der binne 41 ferskate ûnderwerpen útkeazen dy’t yn de Fryske Kanon foarkomme. De ûnderwerp kinne minsken wêze, mar ek guod, barren of oare saken dy't mei de skiednis fan Fryslân te krijen hawwe. Stik foar stik foarmje de ûnderwerpen in haadstik yn de Fryske skiednis. De haadstikken binne:

	Underwerp	Omskriuwing	Tiidrek
1	De ko	De komst fan boeren en kij	Om-ende-by 3400 foar Kristus
2	De Hludana-stien	Yn kontakt mei de Romeinen	12 foar Kristus oant 400
3	Hegebeintum	Fryslân yn terpetiid	Om-ende-by 600 foar Kristus oant 1000 nei Kristus
4	Skippers en keaplju	De bloeitiid fan de hannel	450-1200
5	Redbad en Bonifatius	In heidenske kening en in kristlike martler	689-754
6	Fryslân as kleasterlân	De gloarje fan de kleasters	1100-1580
7	De Fryske frijheid	Leaver dea as slaaf	1250-1498
8	It Aldfryske rjocht	Fan Lex Frisionum oant Alde Druk	800-1504
9	Edzard Sirksena	Bouwer fan in Fryske steat	1462-1528
10	Grutte Pier	Frijheidsheld of barbaar	Om-ende-by 1480-1520
11	De Aytta’s	Friezen yn foarstetsjinst	1499-1577
12	Menno Simons	De doperske reformaasje yn Fryslân	1496-1561
13	Wetter	Swiet en sâlt, freon en fijân	600 foar Kristus – no
14	De kalkulearjende boer	It rekkenboek fan Rienck Hemmema	1569-1573
15	De Universiteit fan Frjentsjer	Transformatorhúske fan leardens	1595-1843
16	Gysbert Japix	Sljocht en rjocht	1603-1666
17	Anna Maria van Schurman	Leard en leauwend	1607-1678
18	Sikko fan Goslinga	Ealman, regint, diplomaat	1661-1731
19	Maria Louise fan Hessen-Kassel	De Nassaus yn Fryslân	1688-1765
20	Eise Eisinga	Wenje yn in planetarium	1744-1828
21	Fan republyk nei ienheidssteat	Eardere frije Friezen	1780-1813
22	Joast Hiddes Halbertsma	'Mister Fryslân'	1789-1869
23	It Oera Linda Boek	It mystifisearre Fryslân	1867
24	Domela en Piter Jelles	Earmoede en garisma	1880-1900
25	Nei it ‘lân fan dream en winsken’	Emigraasje nei de Feriene Steaten	1845-1914
26	Margaretha Geertruida Zelle	Mata Hari	1876-1917
27	It gouden earizer	Materiële kultuer en Fryske identiteit	1840-1900
28	Bûter	De Fryske AEX-yndeks	0-no
29	Douwe Kalma	Fryslân en de wrâld	1896-1953
30	De Ofslútdyk	Fryslân ferbûn mei Hollân	1932
31	Titus Brandsma	In roomske Fries	1881-1942
32	Molkstaking	Staken wie noch nea sa gefaarlik	1943
33	Abe Lenstra	In Fryske sportheld	1920-1985
34	Kneppelfreed	Taalstriid mei wapenstôk en wetterkanon	1951
35	De Alvestêdetocht	Karnaval op it iis	1909-1997
36	Hendrik Algra	De emansipaasje fan 'de kleine luyden'	1920-1950
37	Toerisme op it Waad	Utwaaie op in eilân	1800-no
38	De ruilferkaveling	De ynfloed fan in Frysk foarbylddoarp	Twadde helte 20ste iuw
39	Yndustrialisaasje	Swiertepunt ferskoot nei de Wâlden	1949
40	Gerrit Benner	In Ljouwerter skilder en syn Fryske lânskip	1897-1981
41	It Frysk	It ferhaal fan in taal	Sirka 600 nei Kristus - no

Keppeling om utens

Webstee fan de Kanon fan de Fryske skiednis