اقامه
در دین اسلام، پیش از برپایی نماز مستحب است که برای برپایی نماز و حضور قلب و ذهن، مجموعه ذکرهایی شبیه اذان بر زبان آورده می‌شود. به این مجموعه ذکر، در اصطلاح دین اسلام اقامه می‌گویند. ذکر اقامه نیز مانند ذکر اذان، در مذاهب شیعه و سنی کمی متفاوت است.
متن اقامه
[ویرایش]| متن عربی عربی قرآنی |
ترجمه | مذهب | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| شیعه | سنی | |||||
| شیعه دوازده امامی[۱][۲] | حنفی[۳] | مالکی[۴] | شافعی[۵] | حنبلی[۶] | ||
| ٱللَّٰهُ أَكْبَرُ | خدا بزرگ‌تر است (از آن چه که توصیف می‌شود). | ×۲ | ×۲ | ×۴ | ×۲ | ×۴ |
| أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّٰهُ | گواهی می‌دهم که هیچ خدایی جز الله نیست. * | ×۲ | ×۲ | ×۱ | ×۱ | ×۱ |
| أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ ٱللَّٰهِ | گواهی می‌دهم که محمّد پیامبر خداست. * | ×۲ | ×۲ | ×۱ | ×۱ | ×۱ |
| أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيًّا وَلِيُّ ٱللَّٰهِ | گواهی می‌دهم که علی ولی خداست. ** | ×۲
(مستحب) |
ندارند | |||
| حَيَّ عَلَىٰ ٱلصَّلَاةِ حَيَّ عَلَىٰ ٱلصَّلَوٰةِ |
بشتاب به سوی نماز. * | ×۲ | ×۲ | ×۱ | ×۱ | ×۱ |
| حَيَّ عَلَىٰ ٱلْفَلَاحِ حَيَّ عَلَىٰ ٱلْفَلَٰحِ |
بشتاب به سوی رستگاری. * | ×۲ | ×۲ | ×۱ | ×۱ | ×۱ |
| حَيَّ عَلَىٰ خَيْرِ ٱلْعَمَلِ | بشتاب به سوی بهترین کار. *** | ×۲ | ندارند | |||
| قَدْ قَامَتِ ٱلصَّلَاةُ قَدْ قَامَتِ ٱلصَّلَوٰةُ |
همانا نماز به پا شده است. | ×۲ | ×۲ | ×۱ | ×۲ | ×۲ |
| ٱللَّٰهُ أَكْبَرُ | خدا بزرگ‌تر است (از آن که توصیف می‌شود). | ×۲ | ||||
| لَا إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّٰهُ | جز خدای یکتا و بی همتا، خدای دیگری سزاوار پرستش نیست. | ×۱ | ||||
* سنیان بر خلاف شیعیان، این تمام ذکرها (غیر از الله‌اکبر و قد قامت الصلاة) در اقامه فقط یک بار می‌گویند.
** عبارت «اشهد انّ علیّا ولی الله» فقط توسط شیعیان خوانده می‌شود. با این حال شیعیان اذعان دارند که این جمله جزو اذان و اقامه نیست و خواندن آن نیز واجب نیست بلکه مستحب و مستحسن است. گاهی بعضی از شیعیان عبارت دیگری را نیز به آن اضافه می‌کنند مانند «اشهد انّ مولانا امیرالمؤمنین علیّاً و ابناؤه المعصومین حجج الله» «گواهی می‌دهم که سرور ما امیر مؤمنان علی و پسران معصوم او حجّت و برهان‌هایی برای خدا(در زمین) هستند».
*** جمله «حی علی خیرالعمل» به معنی "بشتاب به سوی بهترین کارهاً تنها توسط شیعیان گفته می‌شود. بر اساس بحارالانوار، در زمان پیغمبر این عبارت در اذان گفته می‌شده‌است امّا عمر این جمله را حذف کرد و گفت می‌ترسم مسلمانان نماز را بهترین کارها بدانند و از جهاد غافل شوند.
**** در هنگام نماز جماعت، در شیعیان اقامه توسط خود امام خوانده می‌شود ولی در اهل سنت این کار را معمولاً فرد دیگری انجام می‌دهد (در حالی که بر خلاف شیعیان کسی بنام مکبر حضور ندارد و امام با بلند خواندن اذکار مامومین را آگاه می‌کند). شیعیان پس از رسیدن به "قد قامت الصلاة" برای نماز برمی‌خیزند ولی اهل سنت در هنگام شروع اقامه از زمین بلند می‌شوند.
شیخ طوسی در زمینه‌ی اذان و اقامه می‌گوید:[۷]
روایت شده که ۳۷ فصل است یعنی دو فصل بیشتر است که اول اقامه به جای دو تکبیر، چهار تکبیر گفته می شود. و روایت شده که اذان و اقامه ۳۸ فصل دارد که در نتیجه اقامه ۲۰ فصل پیدا می کند که چهار بار الله اکبر در ابتدای اقامه گفته می شود و لا الاه الا الله در آخر اقامه دو مرتبه گفته می شود. و روایت داریم اذان و اقامه ۴۲ فصل دارد که در این صورت آخر اذان به جای دو تکبیر، چهار تکبیر می گوید و در آخر اقامه به جای دو بار تکبیر، چهار بار تکبیر بگوید. و هر کس طبق این روایات عمل کند گناه نکرده است.
جستارهای وابسته
[ویرایش]
منابع
[ویرایش]- ↑ http://makarem.ir (2014-05-25). "بخش هاى اذان و اقامه، از منظر مذاهب خمسه". پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-01.
{{cite web}}: External link in|نام خانوادگی= - ↑ «اذان و اقامه - خلاصه ای از احکام عبادات - پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی». www.sistani.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۱.
- ↑ http://makarem.ir (2014-05-25). "بخش هاى اذان و اقامه، از منظر مذاهب خمسه". پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-01.
{{cite web}}: External link in|نام خانوادگی= - ↑ http://makarem.ir (2014-05-25). "بخش هاى اذان و اقامه، از منظر مذاهب خمسه". پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-01.
{{cite web}}: External link in|نام خانوادگی= - ↑ http://makarem.ir (2014-05-25). "بخش هاى اذان و اقامه، از منظر مذاهب خمسه". پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-01.
{{cite web}}: External link in|نام خانوادگی= - ↑ http://makarem.ir (2014-05-25). "بخش هاى اذان و اقامه، از منظر مذاهب خمسه". پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-01.
{{cite web}}: External link in|نام خانوادگی= - ↑ النهایة فی مجرد الفقه و الفتوی، شیخ طوسی، ج۱، ص۶۸.
همش ان شاء الله
- احکام اذان و اقامه، سایت آفتاب
