Vendôme zutabea
Vendôme zutabea | |
---|---|
Monumentu historikoa | |
Kokapena | |
Estatu burujabe | Frantzia |
Udalerrien arteko lankidetzarako erakunde publikoa | Paris Handiko metropolia |
Territorial collectivity of France with special status | Paris |
Sector of Paris | Paris Centre |
Udalerri barrutia | Parisko 1. barrutia |
Koordenatuak | 48°52′03″N 2°19′46″E / 48.867469°N 2.329414°E |
Historia eta erabilera | |
Berreraikuntza | 1873 - 1877 |
Eraistea | 1871ko maiatzaren 18a |
Izena | Austerlitzeko Gudua Hirugarren Koalizioko Gerra |
Arkitektura | |
Arkitektoa | Jean-Baptiste Lepère (mul) Jacques Gondouin |
Materiala(k) | brontzea |
Dimentsioak | monumentu: 44,3 () m |
Ondarea | |
Mérimée ID | PA00085790 |
Vendôme zutabea (frantsesez: Colonne de Vendôme) Parisko monumentu bat da, Vendôme plazan dagoena, hiriko lehen barrutian. Denboraren igaroan Austerlitzeko zutabea bezala ere deitua izan da. Napoleon Bonaparteren aginduz eraikia izan zen, Austerlitzeko guduan lortu zuen garaipena ospatzeko. Bertara, Madeleine, Tuileries eta Opera metro geltokietatik hel daiteke.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere garaiera 44 metrokoa da, eta, bere batez besteko diametroa 3,60koa. Erromatar jeneralez jantzitako Napoleonen estatua batekin koroatua dago, August Dumontek zizelkatua, eta bere iloba zen Napoleon III.ak eraikitzea agindu zuena. Frantziarrek, Austerlitzeko guduan etsaiari kendutako kanoien brontze urtuzko txapa batekin estalia dago, gerra eszenak irudikatzen dituzten baxuerliebeekin apaindua. Artista ezberdinek parte hartu zuten bere diseinu eta apainketan. Nabarmenen artean, honako hauek daude:
- Jean-Joseph Foucau 6 baxuerlieberen egilea
- Louis Boizot
- Bosio
- Bartolini
- Claude Ramey
- Corbet
- Ruxthiel
Barneko eskailera batek goialdera iristea ahalbidetzen du, non behatoki bat dagoen. Bere oinarrian, plaka bat dago, non, latinez, hau irakur daitekeen:
NEAPOLIO IMP AVG MONVMENTVM BELLI GERMANICI ANNO MDCCCV TRIMESTRI SPATIO DVCTV SVO PROFLIGATI EX AERE CAPTO GLORIAE EXERCITVS MAXIMI DICAVIT |
Errepublikaren irudi bat ordezkatu zuen, honek, aldi berean Louis XIV.a Frantziakoaren zaldigaineko estatua bat ordezkatu zuelarik.
Bere diseinua Trajanoren zutabean oinarritzen da, monumentu hau, Erroman dagoena, oso-osorik haitzurdinez eginda egotearen ezberdintasun bakarrarekin. Parisen, antzerako beste monumentu batzuk ere daude, Uztaileko zutabea (Colonne de Juillet), Bastillako plazan
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Parisko Komunaren gertaeretan, Frantziar-Prusiar Gerraren ondoren, zutabea behera bota zuten, basakeriari, militarismoari eginiko monumentutzat jo baitzen, baita nazioarteko zuzenbidearen ezeztapen bat ere. Gustave Courbet margolaria, gertaeren arduradun egina, gartzelan sartua izan zen eta zutabearen konponketaren gastuak ordaintzera kondenatua izan zen, xoxik gabe utzi zuena.
Komunaren ondoren, zutabea zaharberritua izan zen eta horrela kontserbatzen da egundaino.
Informazio praktikoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Helbidea: 2013 Place Vendôme, 75001
- Geltokiak: