[go: up one dir, main page]
Edukira joan

Lady Gaga

Aldatu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Lady Gaga
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakStefani Joanne Angelina Germanotta
JaiotzaLenox Hill Opsitalea, 1986ko martxoaren 28a (38 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaUpper West Side
Rivington Street
Los Angeles
Yonkers
Manhattan
Malibu
Talde etnikoaItalo-estatubatuarra
Franko-kanadarra
Lehen hizkuntzaingelesa
Familia
AitaJoe Germanotta
AmaCynthia Germanotta
Bikotekidea(k)
Haurrideak
Hezkuntza
HeziketaJesusen Bihotza Eskola
Lee Strasberg Antzerki- eta Film-Eskola
Johns Hopkins Center for Talented Youth (en) Itzuli
New Yorkeko Unibertsitateko Tisch Arte-Eskola : musika
Collaborative Arts Project 21
Circle in the Square Theatre School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
frantsesa
alemana
Jarduerak
Jarduerakabeslaria, kantugilea, aktibista, zinema aktorea, telebista-aktorea, ahots-aktorea, filantropoa, egile abeslaria eta musikagilea
Lateralitateaezkerra
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
InfluentziakDavid Bowie, Queen, Madonna, Army of Lovers, Michael Jackson, Bruce Springsteen, Glam rock, Whitney Houston, Prince, Rainer Maria Rilke, Kiss, Cyndi Lauper eta The Beatles
Izengoitia(k)Lady Gaga
Genero artistikoaelectropopa
dance popa
dancea
art popa
pop musika
synthpopa
Ahots motamezzosopranoa
Musika instrumentuapianoa
ahotsa
keytarra
gitarra akustikoa
gitarra elektrikoa
sintetizadorea
gitarra
bateria
DiskoetxeaInterscope Records
Universal Music Group
Cherrytree Records
Def Jam Recordings
KonLive Distribution
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakristautasuna
Alderdi politikoa Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata
ladygaga.com
IMDB: nm3078932 Allocine: 417702 Rottentomatoes: celebrity/lady_gaga Allmovie: p669908 TCM: 11392985 Metacritic: person/lady-gaga TV.com: people/lady-gaga
Facebook: ladygaga Twitter: ladygaga Instagram: ladygaga Snapchat: ladygaga Youtube: UCNL1ZadSjHpjm4q9j2sVtOA TikTok: ladygaga Souncloud: ladygaga Spotify: 1HY2Jd0NmPuamShAr6KMms iTunes: 277293880 Last fm: Lady+Gaga Musicbrainz: 650e7db6-b795-4eb5-a702-5ea2fc46c848 Songkick: 974908 Discogs: 1103159 Allmusic: mn0000994823 Deezer: 75491 Edit the value on Wikidata

Stefani Joanne Angelina Germanotta[1] (/ˈstɛfəni ˌdʒɜːrməˈnɒtə/) (New York, 1986ko martxoaren 28a) —Lady Gaga izen artistikoaz ezagunagoa—[2] musikagile, abeslari, aktore eta enpresaburu estatubatuarra da, LGTB komunitateko kideen eskubideen aldeko ekintzailea.[3][4] Bere karrera musikalean zehar berritzeagatik[5] eta entretenimendu-industriaren barruan duen moldaerraztasunaren ondorioz da ezaguna, hein handi batean.[6] Gazte zenean, nerabezaro aldera, hasi zen kantatzen, open-mic gauetan; bai eta eskolako antzerkietan antzezten ere.[7] Collaborative Arts Project 21ean (CAP21) ikasi zuen,[8] New Yorkeko Unibertsitateko (NYU) Tisch Arte-Eskolan sarturik zegoenean,[9] musika-karrera bat hasteko helburuarekin utzi zuen arte.[8][10] Def Jam Recordings-ek berarekin zuen kontratua bertan behera utzi ostean,[11] Sony/ATV Music Publishing izeneko musika-enpresarekin lan egiten hasi zen, egile-abeslari eta konpositore modura.[12] Bertan, Akon abeslariak Interscope Records-ekin akordio batera iristea ahalbidetu zion Gagari,[13][14] bai eta Akon beraren KonLive Distribution-ekin ere, 2007. urtean.[15]

Hurrengo urtean,The Fame izeneko debut-albumarekin maila gorenera ailegatu zen,[16] AEBetako musika-zerrenden gailurrera iritsi ziren "Just Dance"[17] eta "Poker Face" barneratzen dituena, besteak beste,[18][19][20] kritika nahiko positiboak ekarri zizkiona.[21] Gaga bere lehen albumaren makulu zen The Fame Ball Tourean zegoela,[22][23] The Fame albuma birkaleratua izan zen, The Fame Monster EPa (2009) bertan barneratzeko,[24] "Bad Romance", "Telephone" eta "Alejandro" singleduna.[25][26]  EP honen bidez lortutako famak The Monster Ball Tourari hasiera ematea ahalbidetu zion, diru gehien lortu duten historiako mundu-giren artean kokatzen dena.[27][28]

Bere hirugarren albumaren bidez, Born This Way (2011),[29] rock elektronikoa eta techno-popa bezalako musika-generoak esploratu zituen,[30][31] lehen astean AEBetan milioi bat album-kopia baino gehiago saldu zituen lanaren funtsa izan zirenak.[32][33] Albumaren izena hartzen duen "Born This Way" singlea garaiko iTunes Dendako saltzen azkarrena zen abestia bihurtu zen,[34] lehen bost egunetan milioi bat abesti-kopia baino gehiago deskargatu baitziren.[34][35][36][37] Bestalde, aipagarri dira ere "Judas", "The Edge of Glory", "Yoü and I" eta "Marry The Night" singleak.[38] Albumaren salmentak The Born This Way Ball Tourarekin emendatu zituen, modu abruptoan amaitu zena artistak aldaka apurtzean.[39][40][41]

Aldaka-operazio ostean,[39][42] EDMaren influentzia nabaria duen ARTPOPren ostean (2013),[43] zeinetan aipagarri diren "Applause" eta "Do What U Want" abesti eta laneko lehen eta bigarren singleak, hurrenez hurren,[44][45] Gagak dance-poptik aldendu,[46] eta, Tony Bennett-ekin batera, jazz-album bat kaleratu zuen: Cheek to Cheek (2014),[47] Lady Gagaren hirugarren bat-zenbakidun albuma izan zena, The Fame eta Born This Wayrekin batera.[48] Aldentze horretan ere, countryaren[49] eta rock arinaren influentziak[50] dituen Joanne (2016), bere bosgarren albuma, kaleratu zuen ere,[51] non "Million Reasons" singlea aipatzekoa den.[52] Albuma bere laugarren bat-zenbakia izan zen,[53] eta modu hirukoitzean izan zen promozionatua: Gaga: Five Foot Two (Netflix; 2017) dokumentalarekin,[54] SuperBowl-eko LI. edizioko erdi-atsedenaldiko aktuazioarekin[55] eta Joanne World Tour tourarekin;[56] fibromialgia-kolpe batek toura bertan beher uztera eraman zuen arte.[57][58]

Garai horretan ere, American Horror Story: Hotel minisailean parte hartu zuen (2015–2016),[59] Emakumezko Aktore Onenaren Urrezko Globo Saria irabaztea eragin ziona, Minisail edo telefim kategoriaren barruan.[60] 2018. urtean, bestalde, A Star Is Born filmaren protagonista izan zen,[61] kritikoen oniritziarekin.[62] Azken honen soinu-bandan ere parte hartu zuen, zeinetatik aipagarri den "Shallow" abestia,[63] AEBetako abesti-zerrendaburu bilakatu zena.[64] Film horrek aktoresa berriari eta urte bakarrean, Oscar bat, Grammy bat, BAFTA-sari bat eta Urrezko Globo Sari bat irabaztea eragin zion.[65] Disko horretatik aipagarri dira ere "Always Remember Us This Way" eta "I'll Never Love Again" abestiak.[66][67] Handik gutxira, Enigma izeneko erresidentzia hasi zuen Las Vegasen (Nevada, AEB).[68][69]

2020an, amaitzeko, bere pop-jatorrietara itzuli zen bere seigarren albumarekin, Chromatica,[70][71] non, besteak beste, Ariana Grande-rekin batera egindako "Rain on Me" kolaborazioa aipagarri den,[72] Gagaren bosgarren bat-zenbakia suposatzen duena.[73]

181 milioi diska saldu ostean, 2017rako,[74] Gaga mundu mailako diska gehien saldu dituzten abeslarien artean kokatzen da, bai eta 2010eko hamarkadako diru gehien irabazi duen laugarren emakume abeslaria da ere. Bere lorpenean artean, hainbat Guinness errekor, 11 Grammy-sari eta Songwriters Hall of Fameren (SHOF) zein CFDAren sari bana aipa daitezke.[75] Billboarden Urteko Artista eta Urteko Emakume modura izan da saritua ere, bai eta VH1eko Musikako Emakume Garrantzitsuenaren bigarren postua, 2012an. 2011ean, Time aldizkariko "azken hamar urteetako influentzia handiena izan duten pertsonen" sailkapenean bigarren postuan agertu zen, bai eta Forbes aldizkarian ere.[76][77]

Bere filantropiarengatik eta aktibismoarengatik da ezaguna ere, LGTB komunitatearen defentsatik buru-gaitzen despatologizazioraino.[78][79][80] Testuinguru horretan, Born This Way Foundation izeneko GKEa sortu zuen, 2011. urtean, bullyingaren aurkako LGTB gazteen ahalduntze-lanak egiten dituena,[81][82] bai eta buru-osasunaren hobekuntzarako lanak ere.[83][84][85] Era berean, enpresaburu modura Haus Laboratorieseko buru da, makillaje-kolekzio osoaren erantzule dena,[86] bai eta Fame zein Eau de Gaga lurrinena ere.[87][88]

Biografia eta artista-karrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1986–2003: lehen urteak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Stefani Joanne Angelina Germanotta 1986ko martxoaren 28an jaio zen, Lenox Hill auzoko Lenox Hill Ospitalean (Manhattan),[89][90] New Yorkeko hirian.[91][92][93] Interneteko enpresari, filantropo eta exekutibo zen Joseph Anthony Germanottaren eta Cynthia Louise Germanottaren (jaiotzez, Bissett) lehen alaba da.[94] Natali Veronica izeneko arreba bat du ere, 1992an jaioa.[95][96]

Esan bezala, jatorri italiarra du,[97] eta, modu urrunago batean, jatorri frantziar-kanadarra ere.[98] Manhattaneko Upper West Side auzoan hazia, kristau modura,[99] abeslariaren hitzetan bere familia langile-klasekoa da, "denetarako gogor borrokatu behar izan zutela" adieraziz, "egunero zortzi orduz telekomunikazioetan lan eginez".[100][101]

Ezkertia da;[102] pianoa jotzen lau urte zituenean hasi zen,[103] bere amak kulturadun emakume gazte bat bihurtu zedin defendatzearen ondorioz;[104] hala, hamahiru urte soilik zituenean, bere lehen balada konposatzera eta idazteraz ailegatuz.[105] Piano-klaseak bere haurtzaro osoan zehar hartu zituen, non musika-orriak irakurtzea baino entzunez ikastea nahiago zuen.[4][106][107] Bere aitak, pianoan entsaia zedin, Bruce Springsteenen kantutegia oparitu zion Gabon egunean.[108] Hurrengo urtean, klub mota ezberdinetako open-mic gauetara aurkezten hasi zen ere.[109] Bere gurasoek Gagaren musikarekiko atsegintasun horri eusteko animatu zuten, "Creative Arts Camp" batera sartuz.[4] Garai horretan ere, jazz-txapelketa bateko irabazle izan zen ere.[110]

Hamaika urte zituenetik Jesusen Bihotza eskolan ikasi zuen, erromatar katolikoa den soilik emakume-eskola pribatuan, Upper West Side bertan.[111][112] Hala ere, Manhattaneko Juilliard Eskolara sartzear egon zen ere, Jesusen Bihotza Eskolara sartzera iritzia aldatu baino lehen.[112] Urte berean, Christina Aguileraren ahots-irakaslea ere Don Lawrence-ekin klaseak jasotzen hasi zen,[113] bai eta bere aitak kontrataturiko stripper baten klaseak ere, piano-irakasle modura.[114][115] Gaga berak bere bigarren hezkuntzan zeharreko pertsona, 16-18 urterekin, "oso dedikatua, oso ikasle ona eta oso diziplinatua" moduan deskribatzen du, bai eta "zertxobait dudatsua" ere. Adaptatu gabeko pertsona konsideratzen zen, eskola barruan, "jarrera bitxiegia eta probokatzaileegia" izateagatik.[116][117][118][119] Hamar urtez egon zen ere Lee Strasberg Antzerki- eta Film-Eskolan, method actinga ikasten.[120]

Jesusen Bihotza Eskolan zegoen bitartean, New Yorkeko jesuiten Regis Eskolan hasi zen antzerki-lanetan ere,[121] "Guys and Dolls" (Adelaide) eta "A Funny Thing Happened on the Way to the Forum" (Philia) musikalen antzezpenean parte hartuz.[121][122] Stephaniek 16 urte zituela New Yorkeko antzerki-show ezberdinetan sartzen saiatu bazen ere, gazte zen bitartean soilik lan txiki bat lortu zuen The Sopranos telesaileko "The Telltale Moozadell" kapituluan, 2001ean.[123][124][125] Garai hartan ere, 15 urte inguru zituenean, bere anorexia- eta bulimia-arazoak hasi ziren, jasaten zuen bullyingaren ondorioz.[126][127] Izan ere, Upper West Sideko eskola pribatu bat izanik, bertako ikasle asko maila ekonomiko altukoak ziren (hala nola, Paris eta Nicky Hilton arrebak), abeslariari zirkulu horietan "arraro" sentiaraziz.[128]

Musika-mundua atsegitearen inguruan, hurrengoa esan zuen Gagak:

« Ez dakit zehazki nondik datorren nire musika-atsegitea, baina oso erraz datorkit musika sortzea. Hiru urte inguru nituenean, edo inkluso are gazteago nintzenean... Nire amak beti kontatzen du nola eskutan hartu behar ninduen pianoa jo ahal izateko, txikiegia eta baxuegia nintzelako teklak jo ahal izateko. (...) Oso ona nintzen pianoa jotzen; beraz, nire lehen sena pianoan entsaiatzen orduak eta orduak pasatzea izan zen; [izan ere,] ez naiz berezko dantzari bat izango, baina berezko musikari bat banaiz. Eta hori da, musika sortzea, nire ustez, hoberen egiten dudana. »
Lady Gaga (2011)[129]

2003an, 17 urte zituela, CAP21erako early admissiona irabazi zuen, NYUeko Tisch Arte-Eskolaren musika-eskola zena, garai hartan. NYUeko ikastetxe nagusian bizi zen bitartean, New Yorkeko 11. kalean, musika ikasi zuen unibersitatean, bai eta bere egile-abeslaritza ahalmenak hobetu zituen ere, artearen, erlijioaren, arazo sozialen eta politikaren inguruan idatziz, Spencer Tunick eta Damien Hirst pop-artisten tesi bat barne.[130][131] Gaga beraren hitzetan, tesi hori idazteak bere etorkizunerako musika-karrerarako prestatu zuen, "musikan, artean, sexuan eta ospean" oinarritutakoa.[132] Bere karrerakideak baino kreatiboagoa konsideratzen zen, "artearen inguruan pentsatzen ikasten duzunetik aurrera, zure kabuz ikas dezakezu".[123] Aipagarri da ere, NYU unibertsitatean zegoen bitartean, bere klasekideetatik bullyinga jaso zuela ere, Stephanie Germanotta, you will never be famous (Stephanie Germanotta, ez nara inoiz famatua izango) Facebook-eko taldea sortu baitzuten.[133][134]

2014. urtean Gagak izandako elkarrizketa batean 19 urte zituenean bortxatua izan zela aitortu zuen, terapia fisiko eta mental ezberdinak jarraitzera eraman ziona.[135] Honen ondorioz PTSDa dauka gaur egun (trauma osteko estres-nahasmendua, ingeleseko post-traumatic stress disorderetik); doktore, familiakide eta lagun ezberdinen laguntzarekin,[136] bai eta antipsikotikoen bidez gainditzen saiatzen dena.[137] 2019an Oprah Winfreyrekin izandako elkarrizketa batean esan zuenez, "olanzapinak (...), nire lagun guztiekin eta bikotearekin batera, nire bizitza salbatu dute".[138] Testuinguru honetan, gainera, The Hounting Ground dokumentalerako 2015ean argitaratutako "Till It Happens To You" abestia uler daiteke.[139]

2004–2007: karrera-hastapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Karrerako bigarren urtean unibertsitatetik alde egin zuen, 2005ean, bere musika-karreran zentratu ahal izateko.[140] 2005ean ere, baina karrera utzi baino lehen, MTV kateko Boiling Points telesailean parte hartu zuen "jatetxeko bezero fidakorraren" papera egiten.[141][142] Abeslariak gurasoen oniritzia jaso zuen, bere aitak pisu-alkilerra urtebetez ordainduko ziola esanez; arrakasta ez izatekotan, Tischera bueltatuko zela zin egitearen trukean. Gagak hurrengoa esan zuen horren inguruan 2010. urtean: "Nire familia osotik alde egin nuen, aurki nezakeen pisurik merkeena lortu eta kaka jan nuen norbaitek [abesten] entzun ninduen arte".[121][133]

Bitartean, jasotzen zuen diru-sarrera emendatzeko stripper modura hasi zen lanean, Gagaren hitzetan "italiar jatorriko familia ez-txiro batean [strippera izatea] arraroa bada ere". Hala lortzen zuen diru-sarrera bere gurasoen laguntza ekonomikorik gabe aske bizitzeko aukera ematen bazion ere, gurasoek ez zuten hau onartzen.[143] Gaga beraren hitzetan, "nire aitak ezin izan ninduen bi edo hiru hilabetez aurpegira begiratu".[144] Hala ere, hainbat alditan azaldu duenez, bere aktuazioak teatralitatetik gertuago zeuden striptease batetik baino; besteak beste, "ile-laka sutan piztuz eszenatokian abesten eta dantzatzen zuen bitartean".[143]

The Bitter End taberna (New York)

Abeslariak bere aktuazioak "burlesque-dantza" modura definitu zituen 2013an, burlesque berri izeneko burlesque-azpimotarekin liluratua;[123] non "ezer gutxi erakusten zuela" esan zuen, bere aitak "hala uste ez badu ere",[144][145] "negarrez bukatzera" iritsi zena.[146] 2009ko beste elkarrizketa batean, bere aktuazioetan "larru beltzez jantzitza Guns N' Roses, Black Sabbath eta Faith No More rock 'n' roll taldeen abestiak" interpretatzen zituela esan zuen, "gogó dantzatzen sexu oralari buruzko abestiak abestu bitartean".[132][147][148] Beraz, gogó-dantzak egiten zituela ondoriozta daiteke.[123] Paul Lester-en arabera, bere aktuazioak "nahiko basatiak" ziren. Lesteren liburuan jasotako elkarrizketaren arabera, Lady Gagak "stripper izatea izugarri maite" zuen, stripper izatearen abantailak zerrendatzen hasteko: "biluztearen liberazioa, jendeak hurrengo gauean zer egingo dudan jakin nahi izatea, zure gorputzaren botereaz jabetzea, bakoitzaren sexualitateaz gozatzea...".[146] Italiar jatorriko emakume katoliko bat izango naiz, baino New Yorkeko gau klandestinoetan aurkitu nuen askatasuna esaldiarekin sentenziatu zuen bere iraganaren inguruko ikuspuntua.[132] Garai horretan ere droga mota ezberdinak kontsumitzen hasi zen.[111]

Red and Blue (2006) logoaren berinterpretazioa. Logo originalean, ez du "Lady Gaga" jartzen[149]

Rivington kaleko pisu txiki batean bizi zela,[123] 2005eko udan hip hop abeslaria den Melle Mel-en audioliburuarentzako abesti pare bat grabatu zituen, Cricket Casey-ren The Portal in the Park haur-libururako.[150] 2005eko irailean Gagak Stefani Germanotta Band edo SGBand izeneko musika-banda sortu zuen, NYUeko lagun batzuekin: Calvin Pia (kitarrajolea), Eli Silverman (baxujolea) eta Alex Beckham (bateriajolea).[121][123][151] SGBandak abesti anitz interpretatzen zituen; cover ezberdinak (adibidez, Led Zeppelin-en "D'yer Mak'er") zein abesti propioak.[123] Greenwich Villageko The Bitter End[152][153] eta Lower East Sideko Mercury Lounge tabernetan jo ostean,[8] bandak nolabaiteko ospe maila bat lortu zuen, Joe Vulpis musika-ekoizlearen arreta deitzeko nahikoa.[123] Joe Vulpisen estudioan hainbat bilera eduki ostean, SGBandak bere bi EPak, Words (2006)[154] eta Red and Blue (2006),[155][149] New Yorkeko puntu ezberdinetan aurkeztu zituzten, Lower East Sideko gau-eszenatokian hutsune bat aurkituz.[121]

Taldeak bere puntu gorenena 2006ko SHOFean lortu zuen, 2006ko ekainean New Yorkeko The Cutting Room musika-aretoan ospatutakoa.[156][157][158] Bertan, taldeak Rob Fusari disko-ekoizlearen talento-ehiztaria zen Wendy Starland ezagutu zuen.[159][160][161] Starlandek Fusariri Gagaren talentuaren inguruan hitz egin zion,[162] abeslariarekin kontaktuan jarri zena; izan ere, Fusarik talde batentzako abeslari bila zegoen garai hartan.[123] Testuinguru horretan, eta SGBandeko bestelako kideek ikasketetan zentratu nahi zutela kontuan harturik, banda 2006an disolbatu egin zen.[123] Hala, Gaga egunero New Jersey-ra bidaiatzen hasi zen, jada idatzitako abestietan lan egiteko eta, disko-ekoizlearekin batera, abesti berriak sortzeko.[163] Elkarrekin lan egiten zuten bitartean, Fusarik Gagaren performance-giro eta -kalitatea Queen bandako Freddie Mercury-renarekin alderatu zuen[4][164]. Gainera, Fusari izan zen ere Stefaniren izen artistikoa aurkitzen lagundu ziona, Queen beraren "Radio Ga Ga" abestian oinarritutakoa.[165] Zenbait iturriren arabera, abeslariak ezizen bat bilatzen ari zela, Fusariren mezu bat jaso zuen, non "Lady Gaga" idatzirik agertzen zen.[163] Iturri horiek diotenez, Fusariren hitzetan "[mezu horretatik aurreta] Stef estudiora sartzen zen bakoitzean, 'kaixo' esan beharrean, "Radio Ga Ga" abesten hasten zen". Era berean, mezuaren inguruan "zuzentzaile automatikoak lady hitza jarri zuen radio hitzaren trukean" aitortu zuen, ezizenaren jatorri gorabeheratsua azaltzeko. Edozein kasutan, Gagak ontzat eman zuen nahigabeko ezizen hori, "hori da!" erantzunez. Hala, "inoiz ez berriro ere Stefani ez deitzeko" eskaria egin zien.[144][163][166][167][168] Hala ere, bestelako iturrien arabera (The New York Timesen kasu) aipatutako istorio hori marketin-estrategia hutsa da, eta, beraz, ezizenaren jatorria, ezezaguna.[113][119][169] Paula Johnsonek jasotzen duenez, Wendy Starlandek Gaga ezizenaren jatorria "marketin-bilera" batean dagoela gogoratzen du.[4]

Fusariren eta Gagaren arteko musika-erlazioak, hasiera batean, arrakastarik izan ez bazuen ere, 2006ko maiatzean lan-bikotez gain maitasun-bikote bilakatutakoak, berehala sortu zuen Team Lovechild izeneko asoziazioa,[170] zeinetan electro pop abestiak sortu eta grabatzen zituzten, musika-industriako pertsonalitate ezagunei bidaltzeko.[123] Horietako bat, Joshua Sarubin, Def Jam Recordings-eko buru, emaitza positibo bat eman zuen, konpainiak abeslariaren aldeko jarrera edukitzera bultzatuz bere aktuazio "arraro eta probokatiboengatik". Gagaren garaiko manageraren oniritzia jaso ostean, Antonio "L.A." Reid, Gagak Def Jam Recordingsekin 2006ko irailean, hemeretzi urte zituela, sinatu zuen kontratua, hurrengo bederatzi hilabeteetan zehar (hau da, 2007an) bere debut-albuma kaleratzeko intentzioarekin.[123][171] Hala ere, hiru hilabete pasa ostean, 2006ko abenduan, Def Jam diskoetxetik bota zuten.[11][91] Egoera horrengatik erabat jota, abeslaria Lower East Sidera bueltatu zen, beren gurasoen etxera. Haatik, gauza positibo bat ere eskuratu zuen egoera horretatik: bere "Marry The Night" (2011) singlearen bideokliperako inspirazioa,[172][173] bere "bizitzako egunik okerrenak" izan zirenak.[174][175] Rob Fusarirekin izandako ezkongai-aldia 2007ko urtarrilean amaitu zen.[176][177]

Lady Gaga Lollapalooza festibalean (Chicago, Illinois), 2007ko abuztuan

Garai honetan ere, 2006ko martxo aldera, Gagak Lady Starlight artista ezagutu zuen, bere eszenatoki-irudi eta -jantziak sortzen lagundu ziona.[178][179] Starlighten hitzetan, Manhattaneko St. Jerome klubean edukitako bilera bakarraren ostean, Gagak Fusarirekin konposatutako abestiak Lady Starlightekin batera kantatzeko nahia agertu zuen. Hala, Mercury Lounge, The Bitter End eta Rockwood Music Hall bezalako lokaletan duo modura hasi ziren aktuatzen, "Lady Gaga and the Starlight Revue" izenpean.[180][181] Beren aktuazioa "burlesque-aktuazio izugarri" modura deskribatzen zen, 1970eko hamarkadako ikuskizunei ohore egiten ziona, low-fi estilopean.[182][183]

Handik gutxira, 2007ko abuztuaren 3 eta 5ean, Lollapalooza festibalean jotzeko deituak izan ziren, kritika oso positiboak eskuratu zituen kontzertua eskainiz.[184][185][186] Gagak musika elektronikoaren abangoardian (avant-garde modura ere ezaguna) bere musika-genero atsegina aurkitu ostean, bere musika-txokoa musika horri pop-elementuak eta David Bowieren eta Queenen glam rockaren elementuak gehitzean deskubritu zuen.[187][188]

Hasieran, Gaga Christina Aguilera abeslariarekin asko parekatu zen, Gagaren hasiera-estiloak Aguileraren estiloarekin hainbat puntu komunean zituelako;[189] hala, abeslari berak behin baino gehiagotan aitortu du Aguilerarekin izandako hasierako konparazio horiek ospetsua izateko bidean funtsezko laguntza izan zela.[190][189][191][192] Gaga-Starlight duoak beren aktuazioekin zebiltzaten bitartean, Gagaren bikote-ohi eta oraindik disko-ekoizle zen Rob Fusarik Gagak ekoitzitako abestiekin lan egiten jarraitu zuen. Fusarik bere laguna zen Vincent Herbert disko-ekoizle eta exekutiboari hainbat lan bidali zizkion.[193] Herbertek azkar batean Gagari Streamline Records-ekin kontratu bat sinatzeko eskatu zion, Interscope Records-en menpekoa zen diskoetxe txikia, Gagak 20 urte zituenean.[91][194] Gagaren hitzetan, "Herbet izan zen aurkitu ninduena", berarekin egindako lanaren inguruan hurrengoa esanez: "pop-musikan historia egiten ari gara eta historia egiten jarraituko dugu".[193] Famous Music Publishingen ikasle-laguntzaile modura lan egin ostean (gaur egun, Sony/ATV Music Publishing-ek erosia), Gagak kontratu bat sinatu zuen Sony/ATVrekin, beraientzako musika-editore modura lan egiteko.[195] Ondorioz, diskoetxeko zenbait pop-abeslarien abestiak konposatzeko lanari ekin zion; besteak beste, Britney Spears ("Quicksand"), New Kids on the Block ("Full Service"), Fergie eta The Pussycat Dolls ("Elevator").[12][195][196][197][198] Interscopen, Akon abeslariak Gagaren ahots-talentua onetsi zuen, abeslaria estudioan entzun ostean.[199] Hala, Akonek garaiko Interscope-Geffen-A&Mren presidente zen Jimmy Iovinekin hitz egin ostean, Gagak KonLive Distribution-ekin kontratu bat sinatzea lortu zuen, Lady Gaga diskoetxe horren "frankizia-ikur" bilakatzeko asmoarekin.[172][200]

2007. urtearen amaiera aldera, bere managerak musikagile eta disko-ekoizle den Nadir Khayat aurkeztu zion Gagari, "RedOne" ezizenarekin ezaguna dena.[201] Interscopen ere lan egiten duen disko-ekoizle honekin sortutako lehen abestia "Boys, Boys, Boys" dugu, Mötley Crüe-ren "Girls, Girls, Girls" eta AC/DCren "T.N.T." abestien arteko mash-up modura uler daitekeena.[144][202][203][204][205] Bikotearen artean sortutako lan-kimika onak, Gagaren debut-albuma prestatzen garrantzi handia izatea eragin zuen, astebeteko lan itzela suposatu zuena; hala, besteak beste, The Fame albumeko "Eh, Eh (Nothing Else I Can Say)" singlearen produkzioan parte hartu zuen RedOnek, bai eta "Just Dance", "Poker Face" eta "LoveGame" single eta hiten sorreran ere.[205][206][207] RedOne nahiko seguru sentitzen bazen ere bere grabaketekin, Gagaren The Fame debut-albuma "berotuegia", "gehiegizko dance-influentziaduna" edo "undergroundegia" izango zelaren beldurra zuela aitortu zuen, mainstream-merkatuak (ingelesez, General Public edo GP modura ere ezaguna dena)[208] jasotzeko. Aipatutakoari hala erantzun zion abeslari estatubatuarrak: "Nire izena Lady Gaga da, [eta,] musika-eszenatokian urteak egon ostean, hau izango dela 'datorrena' esan zaitzaket".[112][205]

2008–2010: The Fame eta The Fame Monster

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sakontzeko, irakurri: «The Fame» eta «The Fame Monster»

2008 inguruan, Gaga Los Angelesera etxez aldatu zen, bere debut-albuma amaitzeko eta bere lanean are gehiego zentratzeko asmoz; era berean, bere sortze-talde propioa, Haus of Gaga, sortu zuen ere, Andy Warholen Factoryn oinarriturik.[209][210][211] Bere debut-albuma, The Fame, 2008ko abuztuaren 19an izan zen kaleratua,[212] irrati-difusio urrikoa izan zena hasieran. Gagak The Fame Europa eta AEBetan zehar ospatutako kontzertu txikietan promozionatu zuen, bereziki LGTB kideentzako diskoteka txikietan. Era berean, AEBetan New Kids on the Block taldearen hasierako gonbidatu izan ere, NKOTB taldearen girapean.[213] "Just Dance" abestia, The Fame kaleratu baino lau hilabete lehenago kaleratutakoa eta debut-albumaren lehen singlea,[214] ez zen nazioarteko zerrenden gorenera iritsi 2009ko urtarrilera arte, abestia sleeper hit edo "ustekabeko hit" modura izendatua izatera eraman zuena. Edozein kasutan, honek The Fame albumaren ospea izugarri emendatu zuen, modu oso azkarrean.[215][216] "Just Dance" abestia, halaber, Grammy Sarietan Dance Abesti Onena kategorian izan zen nominatua, bai eta 2009ko singlerik salduenen zerrendan agertu ere.[217][218] The Fame albumarekin, gainera, bigarren sleeper hit bat eduki zuen ere, "Poker Face", 2009aren hasieran zerrenda gehienen gorenera ailegatu zeneko albumaren bigarren singlea.[214][219] Hala, The Fame albumaren lehen bi singleak AEBetako,[220] Australiako,[221] Kanadako[222] zein Erresuma Batuetako zerrendetako lehen postura ailegatu ziren.[223] "Poker Face" abestiak, "Just Dance" abestiak ez bezala, 2010eko Grammy Sarietan Dance Abesti Onena kategoriako irabazlea izan zen,[224] bai eta Urteko Abestia (SOTY) eta Urteko Grabazioa (ROTY) sarietan nominatua ere.[225]

The Fame albumak 12 milioi ale saldu zituen mundu mailan 2008 eta 2010 urteen artean. "Poker Face" 2009ko abestirik arrakastatsuena bihurtu zen mundu mailan 9.8 milioi ale fisiko salduta legez, eta laugarren postua lortu zuen legezko deskargetan 7.7 milioi alerekin.

2009ko azaroan The Fame Monster EPa kaleratu zuen, berarekin 8.4 milioi diska ale saldu zituelarik. 2011ko maiatzaren 23an bere hirugarren albuma, Born this Way, kaleratu zuen.

Lady Gaga, 2011. urtean.

Gogoko ditu glam rock taldeetako abeslariak, hala nola David Bowie eta Queen, eta 1980ko hamarkadako Madonna eta Michael Jackson pop abeslariak. Eragina izan dute Lady Gagaren musika estiloan.

Abesti hauek egin dute ospetsu: "Love Game", "Just Dance", "Poker Face", "Paparazzi", "Bad Romance", "Telephone" (Beyoncé-rekin batera), "Alejandro", "Born This Way", "Judas", "The Edge Of Glory", "Yoü And I", "Marry The Night", "Applause", "Do What U Want", "G.U.Y.", "Million Reasons".

Aktore lanak ere egin ditu. 2015 eta 2016an, American Horror Story antologia telesailaren bostagarren denboraldian aritu zen, eta minisaila edo telefilmeko emakumezko aktore onenaren Urrezko Globo Saria eskuratu zuen. 2018an, bere lehen protagonista papera antzeztu zuen zineman A Star Is Born musikal filmean.

Diskografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Headings Results» cocatalog.loc.gov (Noiz kontsultatua: 2020-08-02).
  2. ↑ Dambrosio, Christina. «How Lady Gaga came up with her famous name» Insider (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  3. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga, Already a Gay Icon, Shows She's an Activist Too» The Washington Post 2009-10-12 ISSN 0190-8286. (Noiz kontsultatua: 2020-06-04).
  4. ↑ a b c d e Johanson, Paula,. Lady Gaga : a biography. ISBN 978-1-4408-0110-5. PMC 780443001. (Noiz kontsultatua: 2020-08-02).
  5. ↑ (Ingelesez) Llewellyn, Tracey. (2019-10-29). «'I still transform from day to day': Lady Gaga on reinventing herself and breaking the rules for the right reasons» The Telegraph ISSN 0307-1235. (Noiz kontsultatua: 2020-08-02).
  6. ↑ (Ingelesez) Levine, Nick. «Can Lady Gaga become the world’s biggest pop star once more?» www.bbc.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-02).
  7. ↑ (Ingelesez) «The Fame: How Lady Gaga Became Pop's Self-Made Superstar» Consequence of Sound 2018-09-04 (Noiz kontsultatua: 2020-08-02).
  8. ↑ a b c (Ingelesez) Staff, BrooklynVegan. «Lady Gaga played Knitting Factory NYC as Stefani 10 years ago today (tonight she does the Grammys tribute to Bowie) UPDATE: Watch it» BrooklynVegan (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  9. ↑ (Gaztelaniaz) Digital, Periodista. (2019-11-04). «Lady Gaga se calza un sombrero de copa y arrasa…» Periodista Digital (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  10. ↑ (Ingelesez) Lin, Joseph. (2010-05-10). «Top 10 College Dropouts - TIME» Time ISSN 0040-781X. (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  11. ↑ a b LA Reid regrets dropping Gaga | Complete Music Update. (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).[Betiko hautsitako esteka]
  12. ↑ a b «Sony/ATV» www.sonyatv.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  13. ↑ (Ingelesez) «Akon 'cashes out' on Lady Gaga record deal» Newshub (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  14. ↑ (Ingelesez) Crosley, Hillary. «Akon Says He Can Retire, Thanks To Lady Gaga» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  15. ↑ (Ingelesez) «KonLive Distribution» Discogs (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  16. ↑ (Ingelesez) Elliott, Mark. (2019-08-19). «The Fame: How Lady Gaga Wrote A Self-Fulfilling Prophecy | uDiscover» uDiscover Music (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  17. ↑ «Rewinding the Charts: In 2009, Lady Gaga 'Just Dance'-d Her Way to No. 1 on the Hot 100» Billboard 2019-01-17 (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  18. ↑ «Lady GaGa Scores Hot 100 Milestone With 'Poker Face'» Billboard 2009-04-02 (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  19. ↑ «This Week in Billboard Chart History: In 2009, Lady Gaga Shuffled to No. 1 on the Hot 100 With 'Poker Face'» Billboard 2019-04-08 (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  20. ↑ (Ingelesez) Stone, Rolling; Stone, Rolling. (2013-10-13). «100 Best Debut Albums of All Time» Rolling Stone (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  21. ↑ (Ingelesez) The Fame by Lady Gaga. (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  22. ↑ «Lady GaGa Announces Dates For "The Fame Ball" Tour | Universal Music» web.archive.org 2011-07-17 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  23. ↑ «Lady Gaga's 'Fame Monster' at 10: Five Reasons Why the Album Still Matters» Spin 2019-11-18 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  24. ↑ (Ingelesez) Archive-James-Dinh. «Lady Gaga Reveals The Fame: Monster Re-Release Details» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  25. ↑ «Lady Gaga» Billboard (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  26. ↑ (Gaztelaniaz) LOS40. (2019-11-20). «‘The Fame Monster’, la culminación como icono pop de Lady Gaga, cumple 10 años» LOS40 (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  27. ↑ «Lady Gaga's Monster Ball Tour Breaks Record for Debut Headlining Artist» Billboard 2011-05-05 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  28. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga's Monster Ball rolls into the record books» the Guardian 2011-05-06 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  29. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga's 'Born This Way' Turns Five: A Look Back | Celebuzz» www.celebuzz.com 2016-05-23 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  30. ↑ «Lady GaGa : le son électro/rock de "Born This Way"» chartsinfrance.net (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  31. ↑ (Ingelesez) Rosen, Jody; Rosen, Jody. (2011-05-18). «Lady Gaga's 'Born This Way': A Track-by-Track Breakdown» Rolling Stone (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  32. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga tops the 1million mark in first-week album sales» LA Times Blogs - Pop & Hiss 2011-06-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  33. ↑ «It's Official: Lady Gaga's 'Born This Way' Sells 1.11 Million» Billboard 2011-05-31 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  34. ↑ a b (Ingelesez) Kaufman, Gil. «Lady Gaga's 'Born This Way' Is Fastest-Selling Single In iTunes History» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  35. ↑ «Ask Billboard: Who Has the Most Million-Selling Downloads?» Billboard 2011-09-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  36. ↑ (Ingelesez) Pomerantz, Dorothy. «Lady Gaga Sets iTunes Sales Record» Forbes (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  37. ↑ (Ingelesez) Born This Way by Lady Gaga. (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  38. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga, 'Born This Way' - Track-By-Track Album Review | NME» NME Music News, Reviews, Videos, Galleries, Tickets and Blogs | NME.COM 2011-05-17 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  39. ↑ a b (Ingelesez) «Lady Gaga reveals she broke her hip on 'Born This Way' world tour | NME» NME Music News, Reviews, Videos, Galleries, Tickets and Blogs | NME.COM 2013-07-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  40. ↑ (Ingelesez) Hip injury forces Lady Gaga to cancel tour. 2013-02-14 ISSN 0307-1235. (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  41. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga cancels all Born This Way tour dates due to hip injury» The Independent 2013-02-14 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  42. ↑ (Ingelesez) Callahan, Maureen. (2013-12-15). «What happened to Lady Gaga?» New York Post (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  43. ↑ (Ingelesez) Vozick-Levinson, Simon; Vozick-Levinson, Simon. (2013-06-14). «Producer Zedd Talks Lady Gaga's 'Experimental' New Album» Rolling Stone (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  44. ↑ «Lady Gaga Releases 'Applause' Single: Listen» Billboard 2013-08-12 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  45. ↑ «Lady Gaga Apologizes for "Twisted" R. Kelly Song "Do What U Want"» E! Online Thu Jan 10 12:25:00 GMT+0 2019 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  46. ↑ (Ingelesez) Elliott, Mark. (2019-09-23). «Cheek To Cheek: How Lady Gaga Rebelled Against Herself | uDiscover» uDiscover Music (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  47. ↑ «Lady Gaga and Tony Bennett Release 'Cheek to Cheek' Album Cover, Track List & New Song» Billboard 2014-08-19 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  48. ↑ «Tony Bennett & Lady Gaga's 'Cheek To Cheek' Debuts at No. 1» Billboard 2014-10-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  49. ↑ (Ingelesez) News. «Lady Gaga Reveals Meaning Behind 'Joanne' Country Influence» Fuse (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  50. ↑ (Ingelesez) Ramsden, Sam. (2020-05-29). «It's time for people to show Lady Gaga's Joanne album the respect it deserves» Metro (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  51. ↑ «Lady Gaga Scores Her Fourth No. 1 Album on Billboard 200 Chart With 'Joanne'» Billboard 2016-10-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  52. ↑ (Gaztelaniaz) «Million Reasons, el nuevo single de Lady Gaga» La Vanguardia 2016-10-06 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  53. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga tops Billboard charts for the forth time with her new single Joanne» Capital FM 2016-10-31 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  54. ↑ (Ingelesez) «Gaga: Five Foot Two | Netflix Official Site» www.netflix.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  55. ↑ (Ingelesez) News, A. B. C.. «Lady Gaga Opens Super Bowl LI Halftime Show With Tribute to America» ABC News (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  56. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga kicked off her 'Joanne' World Tour last night - and it looked pretty epic | NME» NME Music News, Reviews, Videos, Galleries, Tickets and Blogs | NME.COM 2017-08-02 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  57. ↑ (Gaztelaniaz) Periódico, El. (2018-02-03). «Lady Gaga suspende los 10 últimos conciertos de su gira europea» elperiodico (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  58. ↑ «Lady Gaga Cancels European Tour Dates Due to 'Severe Pain'» Billboard 2018-02-03 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  59. ↑ (Gaztelaniaz) Ayuso, Rocío. (2015-10-09). «Lady Gaga, un monstruo con ‘glamour’» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  60. ↑ (Ingelesez) Wagmeister, Elizabeth; Wagmeister, Elizabeth. (2016-01-11). «Lady Gaga Says Golden Globe Win for ‘American Horror Story’ is ‘One of the Greatest Moments of My Life’» Variety (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  61. ↑ (Gaztelaniaz) Mundo, BBC News. (2018-10-05). «"Nace una estrella": la llegada triunfal de Lady Gaga al mundo del cine (y por qué podría ganar un Oscar)» BBC News Mundo (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  62. ↑ A Star Is Born. (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  63. ↑ (Gaztelaniaz) «Shallow, de Lady Gaga y Bradley Cooper: letra en español y vídeo» ELMUNDO 2018-09-28 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  64. ↑ «Lady Gaga & Bradley Cooper's 'Shallow' Surges to No. 1 on Billboard Hot 100, Fueled by Oscars Gains» Billboard 2019-03-04 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  65. ↑ (Ingelesez) «'This is hard work': Lady Gaga becomes first female artist to win all five big awards in one season» National Post (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  66. ↑ (Gaztelaniaz) «'Always remember us this way' es una balada que nos enseña inglés en CADENA 100» CADENA 100 2019-08-19 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  67. ↑ (Gaztelaniaz) Martín, Por Cynthia. (2018-10-20). «'Ha nacido un estrella': nuevo videoclip de 'I’ll Never Love Again'» Fotogramas (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  68. ↑ «Opening Night! Lady Gaga Kicks Off Her ‘Enigma’ Vegas Residency» idolator 2018-12-29 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).[Betiko hautsitako esteka]
  69. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga Kicks Off Las Vegas Residency with Star-Studded Affair — Including Katy Perry!» PEOPLE.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  70. ↑ (Ingelesez) Andrew Sacher. «Lady Gaga returns to dance-pop on new album ‘Chromatica’ (listen)» BrooklynVegan (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  71. ↑ Larocca, Callie Ahlgrim, Courteney. «Lady Gaga returns with triumphant, electro-pop bangers, but 'Chromatica' fails to maintain its high notes» Insider (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  72. ↑ (Gaztelaniaz) «Lady Gaga y Ariana Grande bailan en el apocalíptico vídeo de ‘Rain on Me’» La Vanguardia 2020-05-22 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  73. ↑ «Lady Gaga & Ariana Grande's 'Rain on Me' Debuts at No. 1 on Billboard Hot 100» Billboard 2020-06-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  74. ↑ «Lady Gaga To Receive First-Ever Contemporary Icon Award | Songwriters Hall of Fame» www.songhall.org (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  75. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga | Awards» AllMusic (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  76. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga» Forbes (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  77. ↑ «Lady Gaga Is Billboard's 2010 Artist of the Year, Ke$ha Takes Top New Act | Billboard» web.archive.org 2015-05-02 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  78. ↑ «12 Times Lady Gaga Showed Love for the LGBTQ Community» Billboard 2018-09-20 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  79. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga writes powerful essay about suicide and mental health» TODAY.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  80. ↑ (Ingelesez) Mallenbaum, Carly. «Lady Gaga shares mental health struggle, thoughts of suicide: 'My inner voice shut down'» USA TODAY (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  81. ↑ (Ingelesez) Lezmi, Josh; Articles, More; March 04, 2019. (2019-02-28). «Lady Gaga's Born This Way Foundation: All You Need to Know» Showbiz Cheat Sheet (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  82. ↑ (Ingelesez) «Home - Born This Way Foundation» Born This Way Foundation (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  83. ↑ (Ingelesez) «Mental Wellness - Born This Way Foundation» Born This Way Foundation (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  84. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga’s Born This Way Foundation + The National Council for Behavioral Health Launch Contest to Promote Mental Health First Aid» Mental Health First Aid 2018-04-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  85. ↑ (Ingelesez) «Born This Way Foundation receives mental health award» Mental Health Weekly 29 (40): 7–8. 2019-10-21  doi:10.1002/mhw.32100. ISSN 1058-1103. (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  86. ↑ (Ingelesez) «OUR HAUS. YOUR RULES.» HAUS LABORATORIES (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  87. ↑ «Lady Gaga Gets Dark and Dirty for 'Fame' Perfume Trailer: Watch» Billboard 2012-08-14 (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  88. ↑ (Ingelesez) Keirans, Maeve. «Lady Gaga's New Perfume Is 'Ready For Sex'» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-05).
  89. ↑ «Lady Gaga - NME» web.archive.org 2017-10-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  90. ↑ «It's Lady Gaga's 27th Birthday! We Celebrate With Her 10 Style Highlights Of The Year | Grazia Fashion» web.archive.org 2013-04-02 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  91. ↑ a b c (Ingelesez) «Lady Gaga» Biography (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  92. ↑ «Lady GaGa Biography» web.archive.org 2011-09-06 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  93. ↑ «Chart Beat: Lady GaGa, Luis Fonsi, Taylor Swift, 'Purple Rain'» web.archive.org 2009-01-14 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  94. ↑ (Ingelesez) Warrington, Ruby. Lady Gaga: ready for her close up. ISSN 0140-0460. (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  95. ↑ «Lady Gaga's Sis Makes Cameo in "Telephone" Video» E! Online Mon Mar 15 15:33:47 GMT+0 2010 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  96. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga Sister: Parsons Fashion Design Student» PEOPLE.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  97. ↑ (Ingelesez) «Mom accompanies Gaga to control her wild ways» Zee News 2011-04-04 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  98. ↑ «Lady Gaga is related to Madonna: Documents show pop singers are ninth cousins once removed - New York Daily News» web.archive.org 2012-07-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  99. ↑ (Ingelesez) Montgomery, James. «Lady Gaga's 'Alejandro' Director Defends Video's Religious Symbolism» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  100. ↑ (Ingelesez) Reszutek, Dana. (2017-02-01). «Lady Gaga’s NYC: From the Upper West Side to Lower Manhattan, places the singer’s called home» amNewYork (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  101. ↑ «Shady lady: The truth about pop's Lady Gaga | The Times & The Sunday Times» web.archive.org 2017-10-28 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  102. ↑ (Ingelesez) «Famous lefties» www.cbsnews.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  103. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga over the years» Heart (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  104. ↑ «From Stefani Germanotta to Lady Gaga to Mother Monster: How a Star Was Born [WHERE ARE THEY NOW? / Ones To Watch»] Ones To Watch (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  105. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga | SHOWstudio» www.showstudio.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  106. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga learned to play piano by ear as a child» Music-News.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  107. ↑ «Wikiwix's cache» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  108. ↑ (Ingelesez) Peck, Jamie. «Watch 'Lady Gaga: Inside The Outside' For The Gaga's Most Intimate Interview Ever» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  109. ↑ «Lady Gaga : Biography» web.archive.org 2011-09-03 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  110. ↑ (Ingelesez) «Tony Bennett & Lady Gaga review – Gaga is a wonder» the Guardian 2014-09-18 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  111. ↑ a b (Ingelesez) Thomson, Graeme. (2009-11-29). «Lady Gaga: the future of pop» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  112. ↑ a b c (Ingelesez) «Lady Gaga: How the world went crazy for the new queen of pop» The Independent 2009-05-16 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  113. ↑ a b Horning, Nicole,. Lady Gaga : born to be a star. ISBN 978-1-5345-6829-7. PMC 1097365264. (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  114. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga: "A Stripper Taught Me To Play Piano"» Capital (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  115. ↑ Press, Europa. (2011-07-22). «Lady Gaga aprendió a tocar piano con una stripper» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  116. ↑ Tracy, Kathleen.. (). Superstars of the 21st century : pop favorites of America's teens. Greenwood, 202 or. ISBN 978-0-313-37737-2. PMC 829713451. (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  117. ↑ «Don't gag on GaGa» Star Tribune (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  118. ↑ (Ingelesez) «In Touch Exclusive:Lady Gaga was surprisingly normal!» In Touch Weekly 2009-12-22 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  119. ↑ a b (Ingelesez) Callahan, Maureen. (2010-01-21). «Who’s that lady?» New York Post (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  120. ↑ (Ingelesez) «LSTFI Alum Lady Gaga taps into The Lee Strasberg Method™» The Lee Strasberg Theatre & Film Institute 2015-10-12 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  121. ↑ a b c d e «How Lady Gaga Became the World's Biggest Pop Star -- New York Magazine» web.archive.org 2010-04-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  122. ↑ (Ingelesez) Hetrick, Adam. (Mon Feb 23 00:34:36 EST 2015). «See a Photo of Teenage Lady Gaga in Her High School Production of Guys and Dolls» Playbill (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  123. ↑ a b c d e f g h i j k l Morgan, Johnny.. (2010). Gaga. Sterling ISBN 978-1-4027-8059-2. PMC 670399285. (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  124. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga fans discover her pre-fame 'Sopranos' cameo» EW.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  125. ↑ (Ingelesez) Ditzian, Eric. «Lady Gaga's 'Sopranos' Cameo Surfaces» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  126. ↑ (Gaztelaniaz) Pereda, Cristina F.. (2012-09-26). «Lady Gaga revela que padeció anorexia y bulimia desde los 15 años» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  127. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga: I've Battled "Bulimia and Anorexia Since I Was 15"» Us Weekly 2012-09-25 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  128. ↑ (Japonieraz) «Lady GaGa | レディー・ガガ - UNIVERSAL MUSIC JAPAN» レディー・ガガ (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  129. ↑ https://web.archive.org/web/20170328020244/http://www.mtv.com/news/2298178/lady-gaga-inside-the-outside-mtv-documentary-video/
  130. ↑ «Interview: Lady GaGa @ARTISTdirect» web.archive.org 2017-07-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  131. ↑ «Lady Gaga : Biography» web.archive.org 2010-06-06 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  132. ↑ a b c (Ingelesez) McCormick, Neil. (2010-02-16). Lady Gaga: 'I’ve always been famous, you just didn’t know it'. ISSN 0307-1235. (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  133. ↑ a b «Back When Lady Gaga Was In College, People Had A FB Group Saying She ‘Will Never Be Famous’» Demilked 2019-03-04 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  134. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga's Former Bullies Set Up A Facebook Group Saying ‘You’ll Never Be Famous'» The Hook 2019-05-07 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  135. ↑ (Ingelesez) Bakare, Lanre. (2014-12-02). «Lady Gaga reveals she was raped at 19» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  136. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga reveals PTSD battle since rape» BBC News 2016-12-06 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  137. ↑ López, Canela. «Lady Gaga told Oprah she takes an antipsychotic, and without it she would 'spiral very frequently'» Insider (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  138. ↑ (Ingelesez) Nied, Jennifer. (2019-11-06). «Lady Gaga Says Her Whole Body Went Numb When She Had A 'Psychotic Break'» Women's Health (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  139. ↑ (Gaztelaniaz) «La triste historia que esconde la canción de Lady Gaga, «Till it happens to you», nominada a los Oscar» abc 2016-01-27 (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  140. ↑ (Ingelesez) Archive-Chris-Harris. «Lady GaGa Brings Her Artistic Vision Of Pop Music To New Album -- And A New Kids Song» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  141. ↑ (Ingelesez) Staff, MTV News. «'Boiling Points' Actress And Producer Talk About Pulling Prank On Not-Yet-Famous Lady Gaga» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  142. ↑ (Ingelesez) Anitai, Tamar. «Vintage Lady Gaga! Watch Gaga On MTV's 'Boiling Points' In 2005» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-09).
  143. ↑ a b (Japonieraz) «大ブレーク中の歌手レディ・ガガ 「私は元ストリッパー」と赤裸々告白» サイゾーウーマン 2009-03-18 (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  144. ↑ a b c d «Lady GaGa» Contactmusic.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  145. ↑ Monde, Chiderah. «Lady Gaga dishes on sexual past, preferences: Lesbians are ‘more daring’ than straight men» nydailynews.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  146. ↑ a b (Ingelesez) Lester, Paul. (2010-09-06). Lady Gaga: Looking for Fame. Omnibus Press ISBN 978-0-85712-996-3. (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  147. ↑ (Ingelesez) Nissim, Mayer. (2009-03-17). «Lady GaGa 'used to be a stripper'» Digital Spy (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  148. ↑ Singh, Olivia. «15 celebrities who used to be strippers» Insider (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  149. ↑ a b (Gaztelaniaz) «Stefani* - Red And Blue» Discogs (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  150. ↑ «Lady Gaga Did a Children's Book In 2007! - New York - News - La Daily Musto» web.archive.org 2012-09-18 (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  151. ↑ (Gaztelaniaz) «Stefani Germanotta Band» Discogs (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  152. ↑ (Gaztelaniaz) «Lady Gaga regresó a The Bitter End, bar en Nueva York donde empezó su carrera» La Nación, Grupo Nación (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  153. ↑ (Ingelesez) November 11, Trent MarshallPublished:; 2015. «Before They Were Famous: Lady Gaga at The Bitter End [VIDEO»] Q 96.1 (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  154. ↑ (Gaztelaniaz) «Stefani Germanotta Band - Words» Discogs (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  155. ↑ (Gaztelaniaz) «Stefani Germanotta, Lady Gaga - Red And Blue Deluxe» Discogs (Noiz kontsultatua: 2020-08-10).
  156. ↑ (Ingelesez) «About» The Cutting Room - New York City (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  157. ↑ «Jodelle to Perform at the Songwriters Hall of Fame New Writers Showcase» PRWeb (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  158. ↑ «New Writer Showcases | Songwriters Hall of Fame» www.songhall.org (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  159. ↑ (Gaztelaniaz) 20minutos. (2014-11-22). «Wendy Starland, la descubridora de Lady Gaga, se hace de oro en los tribunales» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  160. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga Made A Moving Confession To Oprah About Coping With Mental Illness» https://magellantimes.com 2020-03-09 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).[Betiko hautsitako esteka]
  161. ↑ sonicscoop.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  162. ↑ (Ingelesez) Kaufman, Gil. «Lady Gaga/ Rob Fusari Lawsuit: A Closer Look» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  163. ↑ a b c (Ingelesez) NJ.com, Lisa Rose | NJ Advance Media for. (2010-01-22). «Lady Gaga's outrageous persona born in Parsippany, New Jersey» nj (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  164. ↑ Mirror.co.uk. (2009-05-28). «Lady GaGa gets naked for Rolling Stone cover shoot - see her sexy pictures here» mirror (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  165. ↑ «Lady Gaga Interview - Interview with Lady Gaga» web.archive.org 2008-06-14 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  166. ↑ (Ingelesez) PH, One Music. «The Surprising Real Names of Musicians» One Music PH (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  167. ↑ What is a superhero?. ISBN 978-0-19-979527-7. PMC 819136180. (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  168. ↑ Dambrosio, Christina. «How Lady Gaga came up with her famous name» Insider (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  169. ↑ «Where Did Lady Gaga Get Her Stage Name? 10 Other Surprising Stage Names» International Business Times 2011-12-27 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  170. ↑ «Lady Gaga Sued By Producer Rob Fusari» Billboard 2010-03-18 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  171. ↑ «Lady Gaga unleashes an electro-pop 'Monster' - The Michigan Daily» web.archive.org 2014-10-24 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  172. ↑ a b (Ingelesez) «Lady Gaga | Biography, Albums, Streaming Links» AllMusic (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  173. ↑ Gower, Eleanor. (2011-12-02). «Eating cereal topless, playing the piano nude and a stay in a psychiatric ward: The bizarre world of Lady Gaga's new Marry The Night video» Mail Online (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  174. ↑ «Lady Gaga on Heartbreak That Inspired "Marry the Night": "It Was One of the Worst Days of My Life"» E! Online Fri Dec 02 01:00:00 GMT+0 2011 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  175. ↑ (Ingelesez) Vena, Jocelyn. «Lady Gaga Describes 'Marry The Night' Breakdown As 'Honest Moment'» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  176. ↑ Callahan, Maureen.. (2014). Poker face : the rise and rise of lady gaga. Hyperion ISBN 978-0-316-37185-8. PMC 883305137. (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  177. ↑ (Gaztelaniaz) «Los amores fallidos de Lady Gaga» abc 2017-03-28 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  178. ↑ Mirror.co.uk. (2010-02-21). «The woman who invented Lady GaGa» mirror (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  179. ↑ (Ingelesez) Montgomery, James. «Lady Gaga's 'Inside The Outside': Meet The 'Perpetual Underdog'» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  180. ↑ «Lady GaGa: Some Like It Pop | Seattle Weekly» web.archive.org 2019-06-26 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  181. ↑ «PROFILE: Just who is Lady GaGa? | Metro.co.uk» web.archive.org 2010-01-09 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  182. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga» BMI.com 2007-07-30 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  183. ↑ «Lady Gaga - who is she?| Lady Gaga burlesque| About Lady Gaga|Lady Gaga biography| Lady GaGa drugs|Lady GaGa leather thong | The Sun |Features» web.archive.org 2009-02-12 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  184. ↑ AP. (2010-08-07). «Lady Gaga regresa a Lollapalooza a tres años de un debut humilde» La Tercera (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  185. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga: From brags to riches, Lollapalooza 2007 to 2010» Thomas Conner (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  186. ↑ «Lady GaGa: Celebrities: Wmagazine.com» web.archive.org 2012-05-13 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  187. ↑ Thrills, Adrian. «Why the world is going gaga for electro-pop diva Stefani» Mail Online (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  188. ↑ (Gaztelaniaz) «Grammys 2016: Lady Gaga está por Bowie» ELMUNDO 2016-02-16 (Noiz kontsultatua: 2020-08-12).
  189. ↑ a b Ok. (2008-12-31). «GaGa: I'm thankful for Christina» OK! Magazine (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  190. ↑ Daily. «So who copied who? Lookalikes Lady GaGa and Christina Aguilera embroiled in style row» Mail Online (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  191. ↑ «Cele|bitchy | Lady Gaga thanks Christina Aguilera for copying her style» www.celebitchy.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  192. ↑ (Ingelesez) «Lady Gaga vs. Christina Aguilera in Celebrity Face Off» Metro 2010-05-13 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  193. ↑ a b (Ingelesez) «Lady Gaga Transmission Gaga-vision Episode 26» LADY GAGA 2008-11-01 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  194. ↑ (Ingelesez) Inc, Nielsen Business Media. (2007-11-10). Billboard. Nielsen Business Media, Inc. (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  195. ↑ a b «Lady Gaga: The Billboard Cover Story» Billboard 2009-08-07 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  196. ↑ «6 Songs You Didn't Know Lady Gaga Wrote» Billboard 2016-08-12 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  197. ↑ (Ingelesez) Robson, Shannon Vestal. (2016-04-03). «5 Songs You Didn't Know Lady Gaga Wrote» POPSUGAR Celebrity UK (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  198. ↑ «Lady Gaga» IMDb (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  199. ↑ «Lady GaGa: Totally Ga-Ga - The Scotsman» web.archive.org 2009-02-28 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  200. ↑ (Ingelesez) Vena, Jocelyn. «Akon Calls Lady Gaga His 'Franchise Player'» MTV News (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  201. ↑ «A&R, Record Label / Company, Music Publishing, Artist Manager and Music Industry Directory» web.archive.org 2010-01-13 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  202. ↑ (Gaztelaniaz) «RedOne, el éxito de escuchar la música con los oídos del mundo» ELMUNDO 2014-11-16 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  203. ↑ «Sony/ATV» www.sonyatv.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  204. ↑ «"Al conocer a Lady Gaga pensé: 'Ha nacido un sonido" | Edición impresa | EL PAÍS» web.archive.org 2014-08-31 (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  205. ↑ a b c (Ingelesez) Lady Gaga Superstar. epubli (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  206. ↑ (Ingelesez) Aswad, Jem; Aswad, Jem. (2020-07-16). «Longtime Lady Gaga Collaborator RedOne Sells Catalog to Hipgnosis Songs» Variety (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  207. ↑ (Gaztelaniaz) «Lady Gaga vuelve a trabajar con productor de Poker Face» Radio Planeta 107.7 FM (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  208. ↑ (Ingelesez) «THE GENERAL PUBLIC | meaning in the Cambridge English Dictionary» dictionary.cambridge.org (Noiz kontsultatua: 2020-08-13).
  209. ↑ «Lady GaGa» Contactmusic.com (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  210. ↑ Herbert, Emily. (2010). Lady Gaga : queen of pop. John Blake Publishing ISBN 978-1-84454-963-4. PMC 668211683. (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  211. ↑ «Inspiration - Haus of Gaga» web.archive.org 2017-10-28 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  212. ↑ «The Fame by Lady Gaga on Apple Music» web.archive.org 2017-09-08 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  213. ↑ «International Pop Star Lady Gaga Set to Tour With New Kids on the Block | Reuters» web.archive.org 2011-11-10 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  214. ↑ a b The performance identities of Lady Gaga : critical essays. McFarland 2012 ISBN 978-0-7864-9252-7. PMC 794664292. (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  215. ↑ «CANOE - JAM! Lady GaGa: Lady GaGa's 'Fame' rises to No. 1» web.archive.org 2015-06-29 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  216. ↑ «The Fame by Lady GaGa - Music Charts» acharts.co (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  217. ↑ «GRAMMY.com» web.archive.org 2008-12-31 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  218. ↑ «WebCite query result» www.webcitation.org (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  219. ↑ «Poker Face by Lady GaGa - Music Charts» acharts.co (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  220. ↑ «Lady Gaga Chart History | Billboard» web.archive.org 2017-11-06 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  221. ↑ «WebCite query result» www.webcitation.org (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  222. ↑ «Lady Gaga Chart History | Billboard» web.archive.org 2017-11-02 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  223. ↑ «Lady Gaga | full Official Chart History | Official Charts Company» www.officialcharts.com (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  224. ↑ (Ingelesez) «List of Grammy winners - CNN.com» www.cnn.com (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  225. ↑ (Ingelesez) «53rd Annual GRAMMY Awards» GRAMMY.com 2017-11-28 (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Lady Gaga Aldatu lotura Wikidatan
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lady_Gaga&oldid=9917989"(e)tik eskuratuta