Andrei Gretxko
Andrei Antonovitx Gretxko (errusieraz: Андрей Антонович Гречко) sobietar komandante militarra, Defentsa ministroa eta Sobietar Batasuneko mariskala izan zen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gretxko Rostov Don inguruko herri txiki batean jaio zen 1903ko urriaren 17an, Ukrainako nekazari familia batean. 1919an Armada Gorrian sartu zen, eta Semyon Budyonny zalditeria mitikoko parte izan zen. Errusiar Gerra Zibilaren ostean, Gretxko 6. Zalditeriako Institutuan sartu zen, Taganrog hirian, non 1926an lizentziatu zen. 1928an Sobietar Batasuneko Alderdi Komunistan sartu zen, 1936an Frunze Akademia Militarrean graduatu zen. Estatu Nagusiko Akademian ikasi zuen, 1941ean graduatu zen, Bizargorri Operazioa hasi baino aste batzuk lehenago.
Gerra Patriotiko Handian Gretxkoren lehen aginte-postua 34. Zalditeria Dibisioa izan zen, Kremenchuk inguruan (Kyiv ondoan) borrokatu zena. 1942ko urtarrilaren 15ean, Gretxko Zalditeriako 5. Gorputz osoa agintzeko esleitu zitzaion. 1942ko apirilaren 15a eta 1943ko urriaren 16a bitartean 12., 47., 18. eta 56. armadak agindu zituen. Unitate horiek guztiak Ipar Kaukasoko Frontearen parte ziren, eta guztiak Gretxkok agintzen zituen bereizgarri.
1943ko urrian, Ukrainako 1. Fronteko komandanteburuorde izendatu zuten. Abenduaren 14an, 1. Guardiako Armadako komandante bihurtu zen, eta kargua izan zuen gerra amaitu arte. Guardiako 1. Armada Ukrainako 4. Frontearen parte zen, Ivan Petrov koronel jeneralak zuzenduta. Gretxkok 1. guardiak zuzendu zituen erasoko hainbat operaziotan, Hungarian eta Austrian nagusiki.
Gerra ostean, Gretxko Kieveko Barrutiko Militarreko Komandante Nagusia izan zen 1953ra arte. Urte horretatik 1957 bitartean, Alemaniako Indar Sobietar Taldeko Komandante Nagusia izan zen. 1955eko martxoaren 11n, Bigarren Mundu Gerran prestigio aitortua zuten beste bost jeneral sobietarrekin batera, Sobietar Batasuneko Mariskal mailara igo zuten. 1957-1960 bitartean, Sobietar Armadako Lur Indarretako Komandante Nagusia izan zen eta 1960-1967 artean Varsoviako Itunaren indarretakoa. 1967ko apirilaren 12an, Defentsa Ministro izendatu zuten, Rodion Malinovskiren ordez, kargua izan zuen 1976ko apirilaren 26an hil zen arte. Gretxko Alderdi Komunistako kide aktiboa izan zen, Politburoko kide bihurtuz. Defentsa ministro gisa Sobietar Armada modernizatzen lagundu zuen, SESB superpotentzia gisa sendotzeaz arduratu zen. Kremlingo harresiko nekropolian lurperatu zuten.
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Kaukasoko gudua. La Habana: Gizarte Zientzien Erredakzioa. 1969.
- Sobietar estatuko indar armatuak. Mosku: Progreso argitaletxea. 1977.