Ruino

Vidu la artikolon Ruino (Italio) pri la samnoma komunumo en Italio.

Ruino estas restaĵo de disfalinta konstruaĵo aŭ alisence restaĵo de io malaperinta organizo aŭ sistemo (financa ruiniĝo).

Laŭ Francisko Azorín ruino estas Disfalinta, detruita, renversita konstruaĵo.^[1] Li indikas etimologion el la latina ruina, el ruere (fali). Kaj li aldonas la terminojn ruinigi, por detrui, pereigi ion; kaj ruiniĝi, por iĝi io ruina.^[2]

Ruinoj ofte formas eĉ tutajn urbojn, tiel ili ofte famiĝas kaj servas kiel turismaj celoj. La ruiniĝo okazas pro forlaso de la loko plej ofte pro abrupta aŭ malrapida ŝanĝoj en la klimato aŭ natura katastrofo. Okazas, ke malamikoj okupas urbon, detruas ĝin kaj ne ekloĝas tie. Tiam la urbo iĝas fantomurbo, poste dum la jarcentoj ruiniĝas.

Plej famaj ruinitaj urboj estas

• Angkor en Kamboĝo,
• Pompejo en Italio,
• Maĉu Pikĉu en Peruo.

Ruino povas esti ofte sole detruita, forlasita fortikaĵo (ekzemple Masada), kastelo aŭ alia grava arkitekta konstruaĵo kiel la Koloseo. Malofte okazas la politika aŭ ekonomia ruinigo de vilaĝo (ekzemple Derenk)

Ruino de aĵo, kiu antaŭ la ruiniĝo estis ĉiaspeca veturilo – ŝipo, helikoptero aŭ aviadilo, aŭto, kamiono, tanko aŭ trajno – nomiĝas vrako.

• Fantomurbo