[go: up one dir, main page]

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αριπιπραζόλη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αριπιπραζόλη
Structural formula of aripiprazole
Ball-and-stick model of the aripiprazole molecule
Ονομασία IUPAC
7-{4-[4-(2,3-Dichlorophenyl)piperazin-1-yl]butoxy}-3,4-dihydroquinolin-2(1H)-one
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίεςAbilify, άλλες
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa603012
Δεδομένα άδειας
Κατηγορία ασφαλείας κύησης
  • AU: C [1]
  • US: N (Δεν έχει ταξινομηθεί ακόμη) [1]
Οδοί
χορήγησης
Από το στόμα, ενδομυϊκά
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία
Φαρμακοκινητική
Βιοδιαθεσιμότητα87%[2][3][4]
Πρωτεϊνική σύνδεση>99%[2][3][4]
ΜεταβολισμόςΉπαρ (κυρίως μέσω των CYP3A4 και 2D6[2][3][4])
Βιολογικός χρόνος ημιζωής75 ώρες (για τον ενεργό μεταβολίτη είναι 94 ώρες)[2][3][4]
ΑπέκκρισηΝεφρά (27%, <1% αμετάβλητη), Κόπρανα (60%, 18% αμετάβλητη)[2][3][4]
Κωδικοί
Αριθμός CAS129722-12-9 YesY
Κωδικός ATCN05AX12
PubChemCID 60795
IUPHAR/BPS34
DrugBankDB01238 N
ChemSpider54790 YesY
UNII82VFR53I78 YesY
KEGGD01164 YesY
ChEBICHEBI:31236 YesY
ChEMBLCHEMBL1112 YesY
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύποςC23H27Cl2N3O2
Μοριακή μάζα448,39 g·mol−1
Clc4cccc(N3CCN(CCCCOc2ccc1c(NC(=O)CC1)c2)CC3)c4Cl

InChI=1S/C23H27Cl2N3O2/c24-19-4-3-5-21(23(19)25)28-13-11-27(12-14-28)10-1-2-15-30-18-8-6-17-7-9-22(29)26-20(17)16-18/h3-6,8,16H,1-2,7,9-15H2,(H,26,29) YesY

Key:CEUORZQYGODEFX-UHFFFAOYSA-N YesY
  (verify)

Η αριπιπραζόλη, που πωλείται με την εμπορική ονομασία Abilify μεταξύ άλλων, είναι άτυπο αντιψυχωτικό.[5] Χρησιμοποιείται κυρίως στη θεραπεία της σχιζοφρένειας και της διπολικής διαταραχής. Άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν ως συμπληρωματική αγωγή σε μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, διαταραχές τικ και ευερεθιστότητα που σχετίζονται με τον αυτισμό. Λαμβάνεται από το στόμα με ή ένεση σε μυ. Μια ανασκόπηση της Cochrane βρήκε μόνο χαμηλής ποιότητας στοιχεία αποτελεσματικότητας στη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Επιπλέον, δεδομένου ότι πολλοί άνθρωποι εγκατέλειψαν τις μελέτες πριν από την ολοκλήρωσή τους, η ισχύς των συμπερασμάτων ήταν χαμηλή.[6]

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν έμετο, δυσκοιλιότητα, υπνηλία, ζάλη, αύξηση βάρους και διαταραχές της κίνησης.[5] Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο, όψιμη δυσκινησία και αναφυλαξία. Δεν συνιστάται σε ηλικιωμένα άτομα με ψύχωση που σχετίζεται με την άνοια λόγω αυξημένου κινδύνου θανάτου. Κατά την εγκυμοσύνη, υπάρχουν ενδείξεις πιθανής βλάβης στο μωρό.[7] Δεν συνιστάται σε γυναίκες που θηλάζουν. Δεν έχει μελετηθεί πολύ καλά σε άτομα ηλικίας κάτω των 18 ετών. Ο ακριβής τρόπος δράσης δεν είναι απολύτως σαφής, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει επιδράσεις στη ντοπαμίνη και τη σεροτονίνη.

Η αριπιπραζόλη ανακαλύφθηκε το 1988 από επιστήμονες της ιαπωνικής εταιρείας Otsuka Pharmaceutical.[8][9] Εγκρίθηκε για ιατρική χρήση στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2002.[5] Διατίθεται ως γενόσημο φάρμακο.[10] Το 2017, ήταν το 112ο πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από έξι εκατομμύρια συνταγές.[11][12]

Η αριπιπραζόλη χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας ή της διπολικής διαταραχής.[5][13]

Οι οδηγίες του NICE του 2016 για τη θεραπεία της ψύχωσης και της σχιζοφρένειας σε παιδιά και νέους συστήνουν την αριπιπραζόλη ως θεραπεία δεύτερης γραμμής μετά τη ρισπεριδόνη για άτομα ηλικίας μεταξύ 15 και 17 που έχουν οξεία επιδείνωση ή επανεμφάνιση ψύχωσης ή σχιζοφρένειας.[14] Μια ανασκόπηση του NICE του 2014 σχετικά με την ενέσιμη σύνθεση του φαρμάκου διαπίστωσε ότι μπορεί να έχει ρόλο στη θεραπεία ως εναλλακτική λύση σε σχέση με άλλα ενέσιμα σκευάσματα δεύτερης γενιάς αντιψυχωσικών για άτομα που έχουν πρόβλημα να παίρνουν φάρμακα σύμφωνα με τις οδηγίες ή που το προτιμούν.[15]

Μια ανασκόπηση της Cochrane του 2014 που συνέκρινε την αριπιπραζόλη και άλλα άτυπα αντιψυχωσικά βρήκε ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστούν οι διαφορές καθώς η ποιότητα των δεδομένων είναι κακή.[16] Μια ανασκόπηση του Cochrane του 2011 που συγκρίνει την αριπιπραζόλη με το εικονικό φάρμακο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης σε κλινικές δοκιμές και η έλλειψη τελικών δεδομένων σχετικά με τη γενική λειτουργικότητα, τη συμπεριφορά, τη θνησιμότητα, τα οικονομικά αποτελέσματα ή τη γνωστική λειτουργία καθιστούν δύσκολο να συμπεράνουμε οριστικά ότι η αριπιπραζόλη είναι χρήσιμη για την πρόληψη υποτροπής.[6] Μια ανασκόπηση Cochrane βρήκε μόνο χαμηλής ποιότητας στοιχεία αποτελεσματικότητας στη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Κατά συνέπεια, μέρος της μεθοδολογίας του σχετικά με την ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων βασίζεται σε ποσότητα ειδικευμένων μελετών.[17]

Μια ανασκόπηση του 2013 διαπίστωσε ότι βρίσκεται στη μέση των 15 αντιψυχωσικών όσον αφορά αποτελεσματικότητα, περίπου εξίσου αποτελεσματική με την αλοπεριδόλη και την κουετιαπίνη και ελαφρώς πιο αποτελεσματική από τη ζιπρασιδόνη, τη χλωροπρομαζίνη και την ασεναπίνη, με καλύτερη ανοχή σε σύγκριση με τα άλλα αντιψυχωσικά φάρμακα (4η καλύτερη για την αύξηση βάρους, 5η καλύτερο σχετικά με την εξωπυραμιδικά συμπτώματα, το καλύτερο για αύξηση της προλακτίνης, 2ο καλύτερο για παράταση QTc και 5ο καλύτερο για καταστολή). Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για οξεία ψυχωτικά επεισόδια η αριπιπραζόλη έχει οφέλη σε ορισμένες πτυχές της πάθησης.[18]

Διπολική διαταραχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αριπιπραζόλη είναι αποτελεσματική για τη θεραπεία οξέων μανιακών επεισοδίων διπολικής διαταραχής σε ενήλικες, παιδιά και εφήβους.[19][20] Χρησιμοποιείται ως θεραπεία συντήρησης, είναι χρήσιμο για την πρόληψη των μανιακών επεισοδίων, αλλά δεν είναι χρήσιμο για τη διπολική κατάθλιψη.[21][22] Έτσι, χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με έναν πρόσθετο σταθεροποιητή διάθεσης. Ωστόσο, η συγχορήγηση με σταθεροποιητή διάθεσης αυξάνει τον κίνδυνο εξωπυραμιδικών παρενεργειών.[23]

Η αριπιπραζόλη είναι μια αποτελεσματική πρόσθετη θεραπεία για τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Ωστόσο, έχει περισσότερες και συχνότερες παρενέργειες όπως αύξηση βάρους και διαταραχές κίνησης.[24][25][26] Το συνολικό όφελος είναι μικρό έως μέτριο και η χρήση του φαίνεται ότι δεν βελτιώνει την ποιότητα ζωής ούτε λειτουργεί. Η αριπιπραζόλη μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα αντικαταθλιπτικά, ιδιαίτερα με τους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs). Υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με τη φλουοξετίνη και τη παροξετίνη και λιγότερες αλληλεπιδράσεις με τις σερτραλίνη, εσσιταλοπράμη, σιταλοπράμη και φλουβοξαμίνη, οι οποίες αναστέλλουν το CYP2D6, για το οποίο η αριπιπραζόλη είναι υπόστρωμα. Οι αναστολείς του CYP2D6 αυξάνουν τις συγκεντρώσεις της αριπιπραζόλης σε 2-3 φορές το φυσιολογικό τους επίπεδο.[27]

Βραχυπρόθεσμα δεδομένα (8 εβδομάδες) δείχνουν μειωμένη ευερεθιστότητα, υπερκινητικότητα, ακατάλληλη ομιλία και στερεότυπο, αλλά καμία αλλαγή στις ληθαργικές συμπεριφορές.[28] Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν αύξηση βάρους, υπνηλία, σιελόρροια και τρόμο. Προτείνεται ότι τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά κατά τη λήψη αυτού του φαρμάκου, για να αξιολογηθεί εάν αυτή η επιλογή θεραπείας εξακολουθεί να είναι αποτελεσματική μετά από μακροχρόνια χρήση και να σημειωθεί εάν οι παρενέργειες επιδεινώνονται. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας του φαρμάκου στα παιδιά για μακροχρόνια χρήση.

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια συστηματική ανασκόπηση του 2014 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρόσθετη θεραπεία με χαμηλή δόση αριπιπραζόλης είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή που δεν βελτιώνεται μόνο με SSRIs. Το συμπέρασμα βασίστηκε στα αποτελέσματα δύο σχετικά μικρών, βραχυπρόθεσμων δοκιμών, καθεμία από τις οποίες έδειξε βελτιώσεις στα συμπτώματα.[29] Η ρισπεριδόνη (ένα άλλο αντιψυχωσικό δεύτερης γενιάς) φαίνεται να είναι ανώτερη από την αριπιπραζόλη για αυτήν την ένδειξη και συνιστάται από τις οδηγίες της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας του 2007, αν και η αριπιπραζόλη συνιστάται διστακτικά από μια ανασκόπηση του 2017.[30]

Σε ενήλικες, παρενέργειες με συχνότητα άνω του 10% περιλαμβάνουν αύξηση βάρους, κεφαλαλγία, ακαθισία, αϋπνία και γαστρεντερικές επιδράσεις όπως ναυτία και δυσκοιλιότητα και ζάλη.[27][31] Οι παρενέργειες στα παιδιά είναι παρόμοιες και περιλαμβάνουν υπνηλία, αυξημένη όρεξη και βουλωμένη μύτη.

Μπορεί να εμφανιστεί ανεξέλεγκτη κίνηση όπως ανησυχία, τρόμος και μυϊκή δυσκαμψία.[27]

Το Βρετανικό Εθνικό Συνταγολόγιο συνιστά σταδιακή απόσυρση κατά τη διακοπή των αντιψυχωσικών για να αποφευχθεί το σύνδρομο οξείας απόσυρσης ή ταχεία υποτροπή.[32] Τα συμπτώματα στέρησης συνήθως περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο και απώλεια όρεξης.[33] Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ανησυχία, αυξημένη εφίδρωση και προβλήματα ύπνου. Λιγότερο συχνά μπορεί να υπάρχει αίσθηση περιστροφής, μούδιασμα ή μυϊκούς πόνους. Τα συμπτώματα γενικά υποχωρούν μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα.

Υπάρχουν προσωρινές ενδείξεις ότι η διακοπή των αντιψυχωσικών μπορεί να οδηγήσει σε ψύχωση.[34] Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε επανεμφάνιση της πάθησης που αντιμετωπίζεται.[35] Σπάνια, μπορεί να εμφανιστεί όψιμη δυσκινησία όταν σταματήσει το φάρμακο.[33]

Τα παιδιά ή οι ενήλικες που έλαβαν αυξημένες δόσεις συνήθως εκδήλωσαν κατάθλιψη του κεντρικού νευρικού συστήματος, από ήπια καταστολή έως κώμα. Οι συγκεντρώσεις της αριπιπραζόλης στον ορό και της δεϋδροαριπιπραζόλης σε αυτούς τους ανθρώπους αυξήθηκαν έως και 3-4 φορές σε σχέση με τα φυσιολογικά θεραπευτικά επίπεδα. Όσον αφορά το 2008 δεν έχουν καταγραφεί θάνατοι.[36][37]

Ο μηχανισμός δράσης της αριπιπραζόλης είναι διαφορετικός από εκείνον των άλλων άτυπων αντιψυχωσικών εγκεκριμένων από την FDA (π.χ. κλοζαπίνη, ολανζαπίνη, κουετιαπίνη, ζιπρασιδόνη και ρισπεριδόνη).[38][39][40][41] Δείχνει διαφορική εμπλοκή στο υποδοχέα της ντοπαμίνης (D2[42]). Φαίνεται να έχει κυρίως ανταγωνιστή δραστηριότητα στους μετασυναπτικούς υποδοχείς D2 και τη δραστηριότητα μερικού αγωνιστή σε προσυναπτικούς υποδοχείς D2,[43] D 3,[44][45] και μερικώς D4) και είναι μερικός ενεργοποιητής σεροτονίνης (5-HT1A,[46][47] 5-HT2A, 5-HT2B, 5-HT6 και 5-HT 7). Επίσης δείχνει μικρότερη και πιθανόν ασήμαντη επίδραση επί της ισταμίνης (H1), επινεφρίνη/νορεπινεφρίνης (α), και άλλων υποδοχέων ντοπαμίνης (D4), καθώς και στον μεταφορέα σεροτονίνης. Η αριπιπραζόλη δρα τροποποιώντας την υπερδραστηριότητα της νευρομεταφοράς της ντοπαμίνης, η οποία θεωρείται ότι μετριάζει τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας.[48]

Η αριπιπραζόλη εμφανίζει γραμμική κινητική και έχει χρόνο ημιζωής περίπου 75 ώρες. Οι συγκεντρώσεις στο πλάσμα σε σταθερή κατάσταση επιτυγχάνονται σε περίπου 14 μέρες. Το Cmax (μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα) επιτυγχάνεται 3-5 ώρες μετά τη χορήγηση από το στόμα. Η βιοδιαθεσιμότητα των δισκίων από το στόμα είναι περίπου 90% και το φάρμακο υφίσταται εκτεταμένο ηπατικό μεταβολισμό (αφυδρογόνωση, υδροξυλίωση και Ν-αλκυλίωση), κυρίως από τα ένζυμα CYP2D6 και CYP3A4. Ο μόνος γνωστός ενεργός μεταβολίτης του είναι η δεϋδρο-αριπιπραζόλη, η οποία συνήθως συσσωρεύεται στο 40% περίπου της συγκέντρωσης της αριπιπραζόλης. Το παρεντερικό φάρμακο απεκκρίνεται μόνο σε ίχνη και οι μεταβολίτες του, δραστικοί ή όχι, απεκκρίνονται μέσω περιττωμάτων και ούρων.[39] Όταν χορηγείται καθημερινά, οι συγκεντρώσεις της αριπιπραζόλης στον εγκέφαλο αυξάνονται για περίοδο 10-14 ημέρες, πριν σταθεροποιηθούν. 

  1. 1,0 1,1 «Aripiprazole Use During Pregnancy». Drugs.com. 22 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2020. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Abilify (aripiprazole) tablet Abilify (aripiprazole) solution Abilify Discmelt (aripiprazole) tablet, orally disintegrating Abilify (aripiprazole) injection, solution [Otsuka America Pharmaceutical, Inc.]». DailyMed. Otsuka America Pharmaceutical, Inc. Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Abilify Tablets, Orodispersible Tablets, Oral Solution - Summary of Product Characteristics (SPC)». electronic Medicines Compendium. Otsuka Pharmaceuticals (UK) Ltd. 20 Σεπτεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «ANNEX I SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS» (PDF). European Medicines Agency. Otsuka Pharmaceutical Europe Ltd. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Aripiprazole, ARIPiprazole Lauroxil Monograph for Professionals». Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 «Aripiprazole versus placebo for schizophrenia». The Cochrane Database of Systematic Reviews (8): CD006622. August 2011. doi:10.1002/14651858.CD006622.pub2. PMID 21833956. 
  7. «Prescribing medicines in pregnancy database». Australian Government. 3 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2014. 
  8. «Aripiprazole». AdisInsight. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2017. 
  9. Behere, Prakash B.· Das, Anweshak (2018). Clinical Psychopharmacology: An Update. Springer. σελ. 66. ISBN 9789811320927. 
  10. British national formulary: BNF 76 (76th έκδοση). Pharmaceutical Press. 2018. σελ. 392. ISBN 9780857113382. 
  11. «The Top 300 of 2020». ClinCalc. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  12. «Aripiprazole - Drug Usage Statistics». ClinCalc. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  13. «FDA prescribing information aripiprazole» (PDF). Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2015. 
  14. «Psychosis and schizophrenia in children and young people: recognition and management | Guidance and guidelines | NICE». NICE. Οκτωβρίου 2016. 
  15. «Schizophrenia: aripiprazole prolonged-release suspension for injection | Guidance and guidelines | NICE». NICE. 24 Ιουλίου 2013. 
  16. «Aripiprazole versus other atypical antipsychotics for schizophrenia». The Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD006569. January 2014. doi:10.1002/14651858.CD006569.pub5. PMID 24385408. 
  17. «Levels of Evidence». Cochrane. Cochrane. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2019. 
  18. «Comparative efficacy and tolerability of 15 antipsychotic drugs in schizophrenia: a multiple-treatments meta-analysis». Lancet 382 (9896): 951–62. September 2013. doi:10.1016/S0140-6736(13)60733-3. PMID 23810019. 
  19. «Bipolar disorder: assessment and management». Recommendations; Guidance and guidelines. UK National Institute for Health and Care Excellence (NICE). 1.1 Care for adults, children and young people across all phases of bipolar disorder 
  20. «Aripiprazole alone or in combination for acute mania». The Cochrane Database of Systematic Reviews 12 (12): CD005000. December 2013. doi:10.1002/14651858.CD005000.pub2. PMID 24346956. https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/en/publications/aripiprazole-alone-or-in-combination-for-acute-mania(3c97d9a5-7a82-4351-8b0b-521df2e02c0a).html. 
  21. «Second generation antipsychotics in the treatment of bipolar depression: a systematic review and meta-analysis». Journal of Psychopharmacology 26 (5): 603–17. May 2012. doi:10.1177/0269881111408461. PMID 21940761. http://orbi.ulg.ac.be/handle/2268/196468. 
  22. «Maintenance therapies in bipolar disorders». Bipolar Disorders 14 Suppl 2: 51–65. May 2012. doi:10.1111/j.1399-5618.2012.00992.x. PMID 22510036. 
  23. «Combination of aripiprazole with mood stabilizers for the treatment of bipolar disorder: from acute mania to long-term maintenance». Expert Opinion on Pharmacotherapy 13 (14): 2027–36. October 2012. doi:10.1517/14656566.2012.719876. PMID 22946707. 
  24. «Adjunctive atypical antipsychotic treatment for major depressive disorder: a meta-analysis of depression, quality of life, and safety outcomes». PLOS Medicine 10 (3): e1001403. Mar 12, 2013. doi:10.1371/journal.pmed.1001403. PMID 23554581. 
  25. «Atypical antipsychotic augmentation in major depressive disorder: a meta-analysis of placebo-controlled randomized trials». The American Journal of Psychiatry 166 (9): 980–91. September 2009. doi:10.1176/appi.ajp.2009.09030312. PMID 19687129. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychiatry_2009-09_166_9/page/980. 
  26. «Second-generation antipsychotics for major depressive disorder and dysthymia». The Cochrane Database of Systematic Reviews (12): CD008121. December 2010. doi:10.1002/14651858.CD008121.pub2. PMID 21154393. 
  27. 27,0 27,1 27,2 «Product Information for Abilify Aripiprazole Tablets & Orally Disintegrating Tablets». TGA eBusiness Services. Bristol-Myers Squibb Australia Pty Ltd. 1 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  28. «Aripiprazole for autism spectrum disorders (ASD)». The Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD009043. June 2016. doi:10.1002/14651858.CD009043.pub3. PMID 27344135. 
  29. «Atypical antipsychotic augmentation in SSRI treatment refractory obsessive-compulsive disorder: a systematic review and meta-analysis». BMC Psychiatry 14 (1): 317. November 2014. doi:10.1186/s12888-014-0317-5. PMID 25432131. 
  30. «The Place of Antipsychotics in the Therapy of Anxiety Disorders and Obsessive-Compulsive Disorders». Current Psychiatry Reports 19 (12): 103. November 2017. doi:10.1007/s11920-017-0847-x. PMID 29110139. 
  31. «Abilify Discmelt, Abilify Maintena (aripiprazole) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more». Medscape Reference. WebMD. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2013. 
  32. Joint Formulary Committee, BMJ, επιμ. (Μαρτίου 2009). «4.2.1». British National Formulary (57 έκδοση). United Kingdom: Royal Pharmaceutical Society of Great Britain. σελ. 192. ISBN 978-0-85369-845-6. Withdrawal of antipsychotic drugs after long-term therapy should always be gradual and closely monitored to avoid the risk of acute withdrawal syndromes or rapid relapse. 
  33. 33,0 33,1 Haddad, Peter· Haddad, Peter M. (2004). Adverse Syndromes and Psychiatric Drugs: A Clinical Guide. OUP Oxford. σελίδες 207–216. ISBN 9780198527480. 
  34. «Does antipsychotic withdrawal provoke psychosis? Review of the literature on rapid onset psychosis (supersensitivity psychosis) and withdrawal-related relapse». Acta Psychiatrica Scandinavica 114 (1): 3–13. July 2006. doi:10.1111/j.1600-0447.2006.00787.x. PMID 16774655. 
  35. Sacchetti, Emilio· Vita, Antonio (2013). Adherence to Antipsychotics in Schizophrenia. Springer Science & Business Media. σελ. 85. ISBN 9788847026797. 
  36. Baselt, Randall C. (2008). Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man (8th έκδοση). Foster City, CA: Biomedical Publications. σελίδες 105–6. ISBN 978-0-9626523-7-0. 
  37. «Postmortem Femoral Blood Reference Concentrations of Aripiprazole, Chlorprothixene, and Quetiapine». Journal of Analytical Toxicology 39 (1): 41–4. Jan 2015. doi:10.1093/jat/bku121. PMID 25342720. 
  38. «How can antipsychotics cause Diabetes Mellitus? Insights based on receptor-binding profiles, humoral factors and transporter proteins». European Psychiatry 24 (3): 164–70. April 2009. doi:10.1016/j.eurpsy.2009.01.001. PMID 19285836. 
  39. 39,0 39,1 «Abilify (Aripiprazole) - Clinical Pharmacology». DrugLib.com. 14 Φεβρουαρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2008. 
  40. Brunton, Laurence (2011). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 12th Edition. China: McGraw-Hill. σελίδες 406–410. ISBN 978-0-07-162442-8. 
  41. «Aripiprazole: a novel atypical antipsychotic drug with a uniquely robust pharmacology». CNS Drug Reviews 10 (4): 317–36. 2004. doi:10.1111/j.1527-3458.2004.tb00030.x. PMID 15592581. 
  42. «Aripiprazole, a novel atypical antipsychotic drug with a unique and robust pharmacology». Neuropsychopharmacology 28 (8): 1400–11. 2003. doi:10.1038/sj.npp.1300203. PMID 12784105. 
  43. «Aripiprazole acts as a selective dopamine D2 receptor partial agonist». Expert Opin Investig Drugs 16 (6): 771–5. 2007. doi:10.1517/13543784.16.6.771. PMID 17501690. 
  44. «Dose-occupancy study of striatal and extrastriatal dopamine D2 receptors by aripiprazole in schizophrenia with PET and [18F]fallypride». Neuropsychopharmacology 33 (13): 3111–25. December 2008. doi:10.1038/npp.2008.33. PMID 18418366. 
  45. «Dopamine D2 and D3 receptor occupancy in normal humans treated with the antipsychotic drug aripiprazole (OPC 14597): a study using positron emission tomography and [11C]raclopride». Neuropsychopharmacology 27 (2): 248–59. August 2002. doi:10.1016/S0893-133X(02)00304-4. PMID 12093598. 
  46. «The antipsychotic aripiprazole is a potent, partial agonist at the human 5-HT1A receptor». European Journal of Pharmacology 441 (3): 137–40. April 2002. doi:10.1016/S0014-2999(02)01532-7. PMID 12063084. 
  47. «Differential effects of aripiprazole on D(2), 5-HT(2), and 5-HT(1A) receptor occupancy in patients with schizophrenia: a triple tracer PET study». Am J Psychiatry 164 (9): 1411–7. 2007. doi:10.1176/appi.ajp.2007.06091479. PMID 17728427. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychiatry_2007-09_164_9/page/1411. 
  48. «Third generation antipsychotic drugs: partial agonism or receptor functional selectivity?». Current Pharmaceutical Design 16 (5): 488–501. May 2010. doi:10.2174/138161210790361461. PMID 19909227.