SEAT

Scaun

Math	cynhyrchydd cerbydau
Diwydiant	diwydiant ceir
Sefydlwyd	9 Mai 1950
Sefydlydd	Instituto Nacional de Industria
Pencadlys	Martorell
Pobl allweddol	(Prif Weithredwr)
Cynnyrch	car
Refeniw	8,784,000,000 Ewro (2020)
Perchnogion	Volkswagen AG
Nifer a gyflogir	14,752 (2020)
Rhiant-gwmni	Volkswagen AG
Is gwmni/au	Cupra
Gwefan	https://www.seat.com/, https://www.seat.fr/, https://www.seat.es/, https://www.seat.de/, https://www.seat.co.uk/

Gwneuthurwr ceir Sbaenaidd ydy SEAT, a sefydlwyd ym 1950 gan yr Instituto Nacional de Industria (INI), gyda chymorth gan Fiat, mae erbyn hyn yn un o is-gwmniau Grŵp Volkswagen, sy'n grŵp Almaenig (gydag Audi a Lamborghini).^[1] Lleolir pencadlys SEAT ym Martorell ger Barcelona, Catalwnia.^[2] Mae'r enw SEAT yn acronym o Sociedad Española de Automóviles de Turismo (Cymraeg: Cwmni Ceir Teithiol Sbaenaidd).

Erbyn 2000 roedd SEAT yn cynhyrchu dros 500,000 uned y flwyddyn; hyd at 2006 roeddent wedi cynhyrchu cyfanswm o 16 miliwn o geir,^[3] gan gynnwys dros 6 miliwn o'r ffatri ym Martorell, ac roedd tri-chwarter eu cynhyrchiad blynyddol yn cael ei allforio i saith gwlad dramor.^[4]

Cychwynnodd SEAT gan gynhyrchu ceir o fodelau Fiat ond wedi eu hail-fathodynnu, gan amrywio ychydig yn weledol ar gynnyrch y rhiant-gwmni Eidalaidd. Roedd hyn yn cynnwys y SEAT Panda (a ailenwyd yn ddiweddarach yn SEAT Marbella), a oedd yn seiliedig ar y Fiat Panda. Daeth y SEAT 600, a oedd yn seiliedig ar y Fiat 600, yn gar cyntaf ar gyfer nifer o deuluoedd Sbaenaidd, gan ddod yn symbol o'r Gwyrth Sbaenaidd.

Erbyn 1967, SEAT oedd gwneuthurwr ceir mwyaf Sbaen. Yn ystod y flwyddyn honno, roedd Fiat wedi cynyddu eu cyfran yn y cwmni o 6% i 36%. Yr un adeg, lleihaodd cyfran yr Instituto Nacional de Industria eu cyfran rheoli - o 51%, i 32%. Prynwyd y cyfran a oedd yn weddill (32%) gan chwe phrif fanc. Er nad oedd Fiat yn berchennog gyda chyfran reoli, cysidrwyd mai hwy oedd yn rheoli'r cwmni: roedd y cytundeb hefyd yn cynnwys addewid gan Fiat i helpu twf SEAT, a datblygiad model newydd (y SEAT 133 o bosibl).^[5]

Yn ystod y cyfnod a ddilynodd, parhaodd y gwneuthurwr i ddomeiddio'r farchnad ceir yn Sbaen, gan gynhyrchu dros 282,698 o geir, mwy na 58% o'r cyfanswm a gynhyrchwyd yn Sbaen, yn 1971 er gwaethaf yr aflonyddwch y flwyddyn honno a achoswyd gan streiciau a llifogydd difrifol yn y gwaith a leolwyd ar yr arfordir ym Marcelona.^[6] Ond gyda dim ond 81 o geir i pob mil o bobl yn Sbaen, cysidrwyd fod digonedd o le i ymestyn ymhellach a bu SEAT yn wynebu'r bygythiad o gynnydd yn y gystadleuaeth, gan y bu gwneuthurwyr eraill mawr yn ystyried sefydlu neu ehangu eu cynhyrchiad yn y farchnad Sbaenaidd, a oedd yn parhau i gael ei amddiffyn yn gryf.^[6]

• 
  SEAT 1400 B; 1953
• 
  SEAT 600; 1966
• 
  Seat 850 Sport Coupé; 1968-1971)
• 
  SEAT Ibiza Mk1.; 1984
• 
  Seat Cupra GT; 2011

Yn ystod yr 1980au cynnar, bu trafodaethau helaeth ynglŷn ag ariannu a rheolaeth y cwmni, rhwng y prif cyfranddaliwr, sef llywodraeth Sbaen, a Fiat: roedd SEAT angen buddsoddiad cyfalaf mawr ond nid oedd Fiat yn fodlon gwneud y buddsoddiad hwn. Ym 1982, daeth y berthynas rhwng Fiat a SEAT i ben wedi dros 30 mlynedd. Y SEAT Ronda oedd y car newydd cyntaf i gael ei gynhyrchu gyda bathodyn newydd SEAT heb ymglymiad Fiat ym 1982. Roed hwn yn fersiwn o'r Fiat Ritmo ond wedi ei ail-steilio, ac achosodd hyn i Fiat gychwynachos cyfreithiol yn erbyn SEAT, gan eu bod yn honni ei fod yn llawer rhy debyg i'r Ritmo. Er mwyn dod a'r ddadl i ben, dangosodd llywydd SEAT, Juan Miguel Antoñanzas, gar Ronda i'r wasg gyda'r holl ddarnau a oedd yn wahanol i'r Rimto wedi eu paentio mewn melyn llachar er mwyn tynnu sylw at y gwahaniaethau. Bu sôn ar y pryd mai'r rheswm fu Fiat mor flin, oedd gan fod dyluniad y Ronda yn debyg iawn i'r ail-steilio roeddent wedi bwriadu ei gynhyrchu ar gyfer y Fiat Ritmo, a bu'n rhaid iddynt ei sgrapio.

Ychydig flynyddoedd wedi i Fiat dynnu allan o'r cwmni, arwyddodd Audi AG, un o is-gwmnïau Grŵp Volkswagen, gytundeb i gydweithredu gyda SEAT, gan ddod yn gyfranddaliwr mawr ym 1986, ac yn berchennog ar 100% o'r cwmni ym 1990. Yn ystod canol y 2000au, trosglwyddwyd perchnogaeth SEAT o'r is-gwmni Audi AG, fel ei bod yn is-gwmni uniongyrchol i'r cwmni daliad Volkswagen AG.

• SEAT 600|600/800
• SEAT 850|850
• SEAT 1200 Sport|1200 Sport
• SEAT 1400|1400
• SEAT 1430|1430
• SEAT 1500|1500
• SEAT 124|124
• SEAT 127|127
• SEAT 128|128
• SEAT 131|131
• SEAT 132|132
• SEAT 133|133
• SEAT Fura|Fura
• SEAT Panda|Panda
• SEAT Ritmo|Ritmo
• SEAT Ronda|Ronda
• SEAT Terra|Terra
• SEAT Inca|Inca
• SEAT Málaga|Málaga
• SEAT Marbella|Marbella
• SEAT Arosa|Arosa
• SEAT Córdoba|Córdoba
• SEAT Toledo|Toledo

Enwir y modelau cyfredol ar ôl enwau llefydd Sbaenaidd fel rheol.

• Ibiza/Ibiza SC
• León
• Altea/Altea XL/Altea Freetrack
• Exeo/Exeo ST
• Alhambra

• SEAT Proto|Proto T (1989) & C , TL (1990)
• SEAT Concepto T|Concepto T (1992) & Cabrio (1993)
• SEAT Bolero|Bolero (1998)
• SEAT Formula|Formula (2000)
• SEAT Salsa|Salsa/Salsa Emoción (2000)
• SEAT Tango|Tango/Tango Racer (2001)
• Seat Cupra GT|Cupra GT (2003 )
• SEAT Altea Freetrack|Altea Freetrack prototeip (2007)
• SEAT Tribu|Tribu prototype (2007)
• SEAT Bocanegra|Bocanegra (2008)
• SEAT León Twin drive|León Twin drive 2009)

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

SEAT

• SEAT.com
• SEAT Sport UK Archifwyd 2004-05-22 yn y Peiriant Wayback

Eginyn erthygl sydd uchod am Sbaen. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato