Chanakya
| Chanakya | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Kauṭilya or Vishnu Gupta  375 CC Taxila |
| Bu farw | 283 CC Patna |
| Galwedigaeth | llenor, athronydd, economegydd, athro, astroleg, cynghorydd, gwleidydd |
| Blodeuodd | 4 g CC |
| Swydd | athro cadeiriol |
| Adnabyddus am | Arthashastra |
Cynghorydd i Ymerawdwr cyntaf Ymerodraeth Maurya, Chandragupt, oedd Chānakya (Sansgrit: चाणक्य ) (c. 350–283 BCE). Chwaraeodd ran flaenllaw yn ei esgyniad i bŵer. Yn draddodiadol, priodolir y cytundebau gwleidyddol Arthaśāstra i Chanakya.[1] Ystyrir Chanakya yn arloeswr ym maes economeg a'r Gwyddor gwleidyddiaeth.[2][3][4][5] Yn y byd gorllewinol, cyfeiriwyd ato fel Yr Indiad Machiavelli, er i weithiau Chanakya ragflaenu gweithiau Machiavelli o tua 1,800 o flynyddoedd.[6] Roedd Chanakya yn athro yn Takṣaśila, a oedd yn ganolfan ddysgu hynafol, a bu'n gyfrifol am greu'r Ymerodraeth Mauryan, y cyntaf o'i fath ar yr is-gyfandir Indiaidd. Collwyd ei weithiau yn agos i ddiwedd y Brenhinllin Gupta ac ni chawsant eu hail-ddarganfod tan 1915.[3]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ (April 1964) The Date of the Arthaśhāstra. American Oriental Society. DOI:10.2307/597102. ISSN 0003-0279. URL
- ↑ L. K. Jha, K. N. Jha (1998). "Chanakya: the pioneer economist of the world", International Journal of Social Economics 25 (2-4), td. 267-282.
- ↑ 3.0 3.1 Waldauer, C., Zahka, W.J. and Pal, S. 1996. Kautilya's Arthashastra: A neglected precursor to classical economics. Indian Economic Review, Vol. XXXI, No. 1, pp. 101-108.
- ↑ Tisdell, C. 2003. A Western perspective of Kautilya's Arthasastra: does it provide a basis for economic science? Economic Theory, Applications and Issues Working Paper No. 18. Brisbane: School of Economics, The University of Queensland.
- ↑ Sihag, B.S. 2007. Kautilya on institutions, governance, knowledge, ethics and prosperity. Humanomics 23 (1): 5-28.
- ↑ Herbert H. Gowen (1929). "The Indian Machiavelli" and in a much more conventional world.or Political Theory in India Two Thousand Years Ago, Political Science Quarterly 44 (2), p. 173-192.
