Safa Geray
| Safa Geray | |
|---|---|
| Doğğan künü | 1637 |
| Ölgen künü | 1703 |
| Ölgen yeri | |
| Zenaatı | ükümdar |
Safa Geray (arap urufatında: صفا كرای; 1637—1703) — nureddin oğlu, Selâmet Geray hannıñ torunı. Safa Geray 1691-1692 seneleri Qırım hanı ola. Onıñ babası oğlu doğmazdan evel ölgen. Emcesi Remzi Bahadır Geray han oğlanğa babasınıñ adını qoyğan. Doğmuş balası kibi, öz qorantasında östürgen.
Saltanat
[deñiştir | kodunı deñiştir]Hacı Selim Geray hanlıq etken devrinde Safa Geray nureddin ola. II Saaddet Geray tahttan tüşürilgen soñ, 1691 senesiniñ soñunda Qırım hanı tahtına otura. O, han olaraq, Avstriya ve Osmanlı Devleti arasındaki cenkte serasker Ali paşanen beraber iştirak etmege mecbur ola.
Han cenkke ketmek içün ordu toplay. Amma Yerkuki degen qalege yetkende, Qırım askerleri mırzalar yolbaşçılığında Qırımğa qaytıp kete. Bu, arbiy yolbaşçılar ve saray qaravulları (qapı qulu) başlarınıñ yapqan işi eken. Han pek tırışa, amma ordunı qaytarıp olamay. İstanbulğa mektüp yaza. Mırzalar yapqan hıyanetlikniñ sebebini açmağa rica ete. Qırım bey ve mırzaları ise, halqnı da ayaqqa köterip: "Selim Geray han olğanını isteymiz!" - dep talap eteler. Osmanlı padişası 1692 senesi oktâbr ayında Safa Geraynı Rodos adasına sürgün ete ve qapata. Safa Geray 1703 senesi Qarınabat şeerinde ölgen. Andaki caminiñ azbarında defin etilgen. O, 66 yıl yaşağan, episi olıp 10 ay Qırım hanlığınıñ başı olğan.
Kitabiyat
[deñiştir | kodunı deñiştir]- О. Гайворонский «Созвездие Гераев»
- О. Гайворонский «Повелители двух материков» тома 1-2
- Халим Гирай «Розовый куст ханов» (история крымских ханов)
Qırım hanları | ||
|---|---|---|
| XV asır | I Hacı Geray • Ayder • Nur Devlet • I Meñli Geray |  |
| XVI asır | I Mehmed Geray • I Ğazı Geray • I Saadet Geray • I İslâm Geray • I Sahib Geray • I Devlet Geray • II Mehmed Geray • II İslâm Geray • II Saadet Geray • II Ğazı Geray • I Fetih Geray | |
| XVII asır | Toqtamış Geray • I Selâmet Geray • Canibek Geray • III Mehmed Geray • İnayet Geray • I Bahadır Geray • IV Mehmed Geray • III İslâm Geray • Adil Geray • I Selim Geray • Murad Geray • II Hacı Geray • III Saadet Geray • Safa Geray • II Devlet Geray | |
| XVIII asır | III Ğazı Geray • I Qaplan Geray • III Devlet Geray • IV Saadet Geray • II Meñli Geray • II Fetih Geray • II Selâmet Geray • II Selim Geray • Arslan Geray • Halim Geray • Qırım Geray • III Selim Geray • Maqsud Geray • IV Devlet Geray • II Qaplan Geray • II Sahib Geray • Şahin Geray • II Bahadır Geray | |