Rehiyon (Pilipinas)

	Pilipinas
	; Kining maong artikulo lakip sa serye:; Politika ug pangagamhanan sa Pilipinas
	Politikanhong kasaysayan; Batakang balaod; Akta Republika; Presidente: Gloria Macapagal-Arroyo; Bise Presidente: Noli de Castro; Mga departamento ehekutibo sa Pilipinas; Kongreso: Senado / Ubos Balay-Balaoranan; Ombudsman; Korte Suprema; Mga partido politikal; Piniliay: Komisyon sa Piniliay 2007 \| 2004 \| 2001 \| 1998 \| 1995 \| 1992; 1986 \| 1984 \| 1981 \| 1978 \| 1969 \| 1965; 1961 \| 1957 \| 1953 \| 1949 \| 1946 \| 1941 \| 1935; ; Rehiyon, lalawigan, dakbayan, lungsod; Pakigsandurot sa ubang nasod;
	Ubang nasod - Ganghaan sa Politika; Plantilya:Tnavbar-plain

Payl:PH Mapa ng Wika (Cebuano).png

Mapa sa Pilipinas nga nagapakita sa lain-laing mga rehiyon ug lalawigan. (I-klik alang sa mas dakong bersiyon.)

Ang bungto kun rehiyon usa ka yunit sa administrasyon sa Pilipinas. Sa tuig 2002, may 17 ka bungto sa maong nasod, ug ang 16 niini gibahin ngadto sa 79 ka mga lalawigan. Ang usa ka rehiyon sagad gitibuok sa mga lalawigan nga may susamang kulturanhon ug etnolohikanhong karakteristik.

Ang mga lalawigan ang matuod nga politikal nga subdibisyon. Ang pagpundok kanila ngadto sa mga rehiyon alang sa pagpasayon sa trabaho sa nasodnong kagamhanan. Daghang mga ahensiya sa nasodnong kagamhanan ang magbutang og bungtoanon nga buhatan inay buhatan sa matag lalawigan. Ang maong rehiyonal nga buhatan sagad anaa sa dakbayan nga giilang sentro sa rehiyon.

Ang mga rehiyon mismo walay lokal nga pangagamhanan, gawas sa Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao, nga may piniling rehiyonal nga asembliya ug gobernador. Ang orihinal nga laraw sa Administratibong Rehiyon sa Kordilyera mao nga kini usa ka awtonomong bungto (Awtonomong Bungto sa Kordilyera), apan ang duha ka plebisito alang sa paghimo sa maong bungto pulos negatibo ang resulta, ug kini gihimo na lamang administratibong yunit.

Kasaysayan

Ang mga bungto sa Pilipinas unang namugna Septiyembre 24, 1972 dihang ang mga lalawigan sa nasod gibahin-bahin ngadto sa 11 ka mga bungti pinasikad sa Dekrito sa Pamuno-Nasud Isip 1 ni Ferdinand Marcos (kabahin sa iyang laraw sa reorganisasyon sa nasod).

Human niini, ang ubang rehiyon gimugna. May mga lalawigan usab nga gibalhin gikan sa usa ka rehiyon ngadto sa lain.

Hulyo 7, 1975 - Ang Bungto XII gimugna. Minor nga reorganisasyon sa pipila ka mga rehiyon sa Mindanao.
Agosto 21, 1975 - Ang Bungto IX gibahin ngadto sa Sub-Rehiyon IX-A ug Sub-Rehiyon IX-B. Minor nga reorganisasyon sa pipila ka mga rehiyon sa Mindanao.
Nobiyembre 7, 1975 - Ang Nasodnong Ulohang Bungto gimugna.
Agosto 1, 1989 - Namugna ang Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao.
Oktubre 23, 1989 - Namugna ang Administratibong Bungto sa Kordilyera.
Oktubre 12, 1990 - Usa ka Orden Ehekutibo gipagawas alang sa reorganisasyon sa mga rehiyon sa Mindanao, apan wala gayod kini maimplementar, tingali tungod sa kakulang sa pondo.
Pebrero 23, 1995 - Ang Rehiyon XIII (Caraga) namugna. Minor nga reorganisasyon sa pipila ka mga bungto sa Mindanao.
1997 - Minor nga reorganisasyon sa pipila ka mga bungto sa Mindanao.
Septiyembre 19, 2001 - Mga rehiyon sa Mindanao gireorganisar. Pipila gihatagag bag-ong ngalan.
Mayo 17, 2002 - Bungto IV-A (CALABARZON) ug Bungto IV-B (MIMAROPA) gimugna gikan sa Bungto IV (Habagatang Tagalog).
Mayo 23, 2005 - Ang Palawan gibalhin gikan sa MIMAROPA ngadto sa Kasadpang Kabisay-an; ang MIMAROPA giilisdag ngalan ngadto sa MIMARO.

Talaan sa mga rehiyon

Ang Pilipinas gitibuok sa 17 ka mga bungto. Ang mga rehiyon nahimutang sa tulo ka dagkong pundok sa mga pulo (Luzon, Kabisay-an ug Mindanao). Ang mosunod mao ang talaan sa mga rehiyon sa matag pundok sa mga pulo.

Ang mga ngalan sa CALABARZON, MIMARO ug SOCCSKSARGEN dagko kay kini mga akronim sa mga lalawigan ug dakbayan nga nagtibuok ning maong mga rehiyon.

Luzon

Rehiyon (mubong ngalan)	Sentrong rehiyonal	Mga lalawigan
Nacional Kapital nga Rehiyon (NCR; Metro Manila)	Manila	Walay lalawigan
Administratibong Rehiyon sa Cordillera (CAR)	Dakbayan sa Baguio	Abra Apayao Benguet Ifugao Kalinga Mountain Province
Rehiyon sa Ilokos (Rehiyon I)	Dakbayan sa San Fernando	Ilocos Norte Ilocos Sur La Union Pangasinan
Kawalogang Kagayan (Rehiyon II)	Dakbayan sa Tuguegarao	Batanes Cagayan Isabela Nueva Vizcaya Quirino
Tunga-tungang Luzon (Rehiyon III)	Dakbayan sa San Fernando	Aurora Bataan Bulacan Nueva Ecija Pampanga Tarlac Zambales
CALABARZON (Rehiyon IV-A)	Dakbayan sa Calamba	Batangas Cavite Laguna Quezon Rizal
MIMAROPA (Rehiyon IV-B)	Dakbayan sa Calapan	Marinduque Kasadpang Mindoro Sidlakang Mindoro Romblon Palawan
Rehiyon sa Bikol (Rehiyon V)	Dakbayan sa Legazpi	Albay Camarines Norte Camarines Sur Catanduanes Masbate Sorsogon

Kabisay-an

Rehiyon (mubong ngalan)	Sentrong rehiyonal	Mga lalawigan
Kasadpang Kabisay-an (Rehiyon VI)	Dakbayan sa Iloilo	Aklan Antique Capiz Guimaras Iloilo Negros Occidental
Tunga-tungang Kabisay-an (Rehiyon VII)	Dakbayan sa Sugbo	Bohol Sugbo Negros Oriental Siquijor
Sidlakang Kabisay-an (Rehiyon VIII)	Dakbayan sa Tacloban	Biliran Sidlakang Samar Leyte Amihanang Samar Samar Habagatang Leyte

Mindanao

Rehiyon (mubong ngalan)	Sentrong rehiyonal	Mga lalawigan
Lawis sa Zamboanga (Rehiyon IX)	Dakbayan sa Pagadian	Zamboanga del Norte Zamboanga del Sur Zamboanga Sibugay
Amihanang Mindanao (Rehiyon X)	Cagayan de Oro	Bukidnon Camiguin Lanao del Norte Misamis Occidental Misamis Oriental
Rehiyon sa Dabaw (Rehiyon XI)	Dakbayan sa Davao	Kawalogang Compostela Amihanang Dabaw Habagatang Dabaw Sidlakang Dabaw Kasadpang Dabaw
SOCCSKSARGEN (Rehiyon XII)	Dakbayan sa Koronadal	Cotabato Sarangani Habagatang Cotabato Sultan Kudarat
Caraga (Rehiyon XIII)	Dakbayan sa Butuan	Agusan del Norte Agusan del Sur Surigao del Norte Surigao del Sur Mga Isla sa Dinagat
Bangsamoro (BARMM)	Dakbayan sa Cotabato	Basilan Lanao del Sur Maguindanao Sulu Tawi-Tawi