Kabul
| Kabul | |
| کابل | |
| Grad | |
 Panorama Kabula
| |
| Država |  Afganistan
|
|---|---|
| Nadmorska visina | 1,791 m |
| Površina | 275 km2 |
| - Metro | 425 km2 |
| Stanovništvo | |
| - Urbana zona | 4,476,000 |
| - Metro | 5,000,000 |
| Vremenska zona | UTC+4:30 |
  | |
Kabul (perzijski: کابل, paštu: کابل) je glavni i najveći grad Afganistana. Nalazi se u uskoj dolini rijeke Kabul, visoko u planinama blizu Kiberskog prolaza. Prema procjeni 2012. godine, ima 3.289.000 stanovnika. Gradsko stanovništvo je multinacionalno i čine ga Afganistanci, Paštuni, Tadžici i Hazari. To je 64. grad po veličini i 5. najbrže rastući grad na svijetu.
Kabul je star više od 3.500 godina i bio je pod kontrolom mnogih imperija, jer se nalazi na strateškom položaju trgovačkih puteva južne i centralne Azije. Zauzimali su ga Ahemenidi, Seleukidi, Maurijci, Kushani, Safaridi, Gaznavidi i Guridi. Kasnije je bio pod kontrolom Mogulskog carstva, dok konačno nije postao dio Durrani carstva uz pomoć dinastije Afsharid.
Za vrijeme Sovjetsko-afganistanskog rata, grad je i dalje bio ekonomski centar koji je i dalje bio relativno siguran. Između 1992. i 1996. godine, građanski rat između militantnih grupa devastira Kabul i uzrokuje smrt hiljada civila, ozbiljne štete na infrastrukturi i egzodus izbjeglica. Padom talibanske vlasti u novembru 2001. godine, afganistanska vlada i druge zemlje su pokušali da obnove grad, iako su talibanski pobunjenici usporili rekonstrukcijske napore organizujući velike napade na vladu. Grad Kabul se sastoji od 22 okruga sa ukupnom površinom od 103.049 hektara.
Obrazovanje
[uredi | uredi izvor]Ministarstvo obrazovanja koje predvodi Ghulam Farooq Wardak je odgovorno za obrazovni sistem u Afganistanu.[1] Javne i privatne škole u gradu su ponovo otvorene od 2002. godine, nakon što su zatvorene i unuštene tokom borbi 1980-ih i 1990-ih godina. Ministarstvo obrazovanja ima planove za izgradnju više škola u narednim godinama, kako bi se pružilo obrazovanje svim građanima zemlje. Najpoznatije škole u Kabulu uključuju:
- Srednja škola Habibia - britansko-afganistanska škola osnovana 1903. godine
- Lycée Esteqlal - francusko-afganistanska škola osnovana 1922. godine
- Srednja škola Amani - njemačko-afganistanska škola osnovana 1924. godine
- Škola Aisha-i-Durani - njemačko-afganistanska škola za djevojke
- Srenja škola Rahman Baba - američko-afganistanska škola za dječake
Univerziteti
[uredi | uredi izvor]Gradski koledži i univerziteti su renovirani 2002. godine. Neki su tek osnovani, dok su drugi postojali od ranih 1990-ih. Najpoznatiji univerziteti u Kabulu su:
- Univerzitet Kabul
- Obrazovni univerzitet Rabbani
- Medicinski univerzitet
- Univerzitet Dawat
- Američki univerzitet
Transport
[uredi | uredi izvor]Gradska infrastruktura je još uvijek u veoma lošem stanju. U gradu saobraća samo 108 autobusa na višemilionsko stanovništvo. Cestama je povezan s Tadžikistanom, Uzbekistanom, Turkmenistanom i Pakistanom.
25 kilometara od centra grada se nalazi međunarodni aerodrom Hamid Karzai. Nacionalni avio prevoznik u zemlji je Ariana Afghan Airlines. Postoje i privatne kompanije kao što su: Afghan Jet International, East Horizon Airlines, Kam Air, Pamir Airways, i Safi Airways.
Reference
[uredi | uredi izvor]Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]