[go: up one dir, main page]
Mont d’an endalc’had

Priñs Kembre

Eus Wikipedia
Priñs Kembre
titl noblañs, titl tiegezh, karg, titl tiegezh
Iskevrennad euspennhêr Kemmañ
Deiziad krouiñ1301 Kemmañ
Anv er yezh a orinPrince of Wales Kemmañ
Annez ofisielKensington Palace Kemmañ
Appointed bymonark ar Rouantelezh-Unanet Kemmañ
OfficeholderWilliam Kemmañ
Lec'hienn ofisielhttp://www.princeofwales.gov.uk Kemmañ
Stumm benel an dikedennprincesse de Galles, прынцэса Ўэйлзкая, princesa de Gal·les, priñsez Kembre, princesa Walesa Kemmañ

Priñs Kembre (kembraeg Tywysog Cymru, distaget [təu̯ˈəsoɡ ˈkəmrɨ] ; saozneg Prince of Wales ; latin Princeps Cambriae/Walliae) zo un titl a vez roet da gustum da bennhêr rouantelezh Bro-Saoz ha da c'houde ar Rouantelezh-Unanet. Implijet e voe goude peur-aloubadeg Kembre gant Edouarzh Iañ pa veze implijet gant tierned ar vro da gentañ.

An tiern kembreat kentañ o tougen an titl-se e vije bet Gruffudd ap Cynan eus Gwynedd, e 1137, goude ma vez meneget alies e vab Owain Gwynedd evel an hini en doa krouet an titl evit embann e oa e c'halloud war Kembre a-bezh. Llywelyn Veur a vez gwelet evel an tiern galloudusañ en doa bet an titl en e ster kozh dre m'en doa dalc'het e c'halloud war ar braz eus Kembre e-pad 45 bloaz. Unan eus ar briñsed zizalc'h diwezhañ e voe Llywelyn an Diwezhañ a voe lazhet e-pad emgann pont Orewin e 1282. E vreur, Dafydd ap Gruffudd, a voe jahinet ha dibennet er bloaz war-lerc'h.

Goude marv an daou briñs dizalc'h diwezhañ e kemeras ar roue saoz Edouarzh añ kontrol Kembre ha kadoriañ a reas e vab Edouarzh a Gaernafon evel Priñs Kembre saoz kentañ e 1301. Klemm a voe war an titl-se gant Kembreiz adarre gant hêr rouaned Gwynedd Owain Glyndŵr (pe Owain ap Gruffydd) etre 1400 ha 1415 (pa greder e oa marvet) pa gasas nerzhioù Kembre a-enep an alouberien saoz. Abaoe n'eo bet dalc'het an titl nemet gant hêred kurunenn Bro-Saoz ha da c'houde Breizh-Veur.

D'an 8 a viz Gwengolo 2022, pa oa marvet ar rouanez Elesbed II, ez eas an hini a zalc'he an titl Priñs Charles da roue.[1] An deiz war-lerc'h e teroas ar roue an titl d'e vab henañ William.[2][3]

Priñsed eus ar vro

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

A-raok ma voe krouet an titl

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Llywelyn Veur war e dalaroù, gant e zaou vab Gruffudd ha Dafydd.

Leun a dierned e Kembre o doa embannet e oant "roue Kembre" ha lod eus outo o doa renet war ar brasañ eus ar vro. Etre 1055 ha 1063 e voe unanet tiriad Kembre a-vremañ dindan ren Gruffudd ap Llywelyn[4][5] a voe anvet roue Kembre (Rex Walensium) gant John of Worcester.[4]

Implij an titl a Briñs Kembre gant tud eus ar vro a zeuas war-wel muioc'h-muiañ adalek an XIvet kantved evel ur stumm modernaet eus Roue ar Vrezhoned, un titl a veze implijet diwar-benn penn ar Vrezhoned, hendadoù ar Gembreiz.[6] Priñsed kreiz ar Grennamzer a veze a-orin eus kornôg ar vro, Gwynedd dreist-holl. Kement a c'halloud o doa e c'hellent diskouez aotrouniezh en tu all da harzoù o rouantelezh.[7]

Dibenn amzer ar briñsed eus ar vro

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Llywelyn ap Gruffudd, Priñs Kembre ha roue Gwynedd, o rentañ enor da Herri III

Evit respont da unaniezh Kembre dindan ren ar briñsed Llywelyn e kasas Edouarzh Iañ, roue Bro-Saoz, 15 000 soudard da Gembre d'hec'h aloubiñ. Stourm a reas Llywelyn ap Gruffudd en e enep met trapet e voe en emgann pont Orewin e-lec'h ma voe lazhet gant soudarded saoz e 1282.[8][9] E benn a voe diskouezet e Londrez en un dibunadeg a-raok bezañ lakaet war ur peul e Tour Londrez, warnañ ur gurunenn lore da c'hoapaat.[10]

Breur Llywelyn, Dafydd ap Gruffudd, a gemeras penn stourmerien Kembre met tapet e voe e 1283 a-raok bezañ krouget, adlakaet da vevañ evit troc'hañ e izili gant ofisourien saoz ha lakaet e vouzelloù an tan dirazañ. Dibennet e voe eñ ivez ha plantet e benn war ur peul e Tour Londrez, e-kichen hini e vreur.[11]

Da heul marv an daou vreur e sinas Edouarzh ordrenañs Statud Rhuddlan e 1284. Gant an destenn-se e kollas Kembre he dizalc'hidigezh evit stummañ Priñselezh Kembre e-barzh Rouantelezh Bro-Saoz.[12][13][14] Degaset e voe al Lezenn boutin saoz e Kembre evit an torfedoù tra ma chome an aferioù prevez da vezañ barnet gant lezennoù Hywel Dda.[15][13]

Owain Glyndŵr

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Pa voe drouklazhet Owain Lawgoch e 1378 ez eas linenn-henañ tiegezh Aberffraw da get.[16] Klemmet e voe an titl a "Briñs Kembre" gant linennoù all, reoù Deheubarth ha Powys. Ezel brudetañ al linennoù-se a voe Owain Glyndŵr a oa pennhêr an daou diegezh.[15][17]

Glyndŵr, emsavet a-enep roue Bro-Saoz Herri IV, a gemeras an titl a "Briñs Kembre" e Glyndyfrdwy d'ar 16 a viz Gwengolo 1400 ha tagañ a reas gant e armoù kêrioù saoznek e biz Kembre. Meur a aloubadeg a voe kaset gant roue Bro-Saoz da vougañ an emsavadeg, hep kaout bec'h avat. Pevar arme a voe skarzhet kuit gant ar Gembreiz e 1404 hepken tra ma kreñvae Glyndŵr e c'halloud war Kembre. Adalek 1407 avat e cheñchas al lanv dre ma oa brasoc'h ha gwelloc'h ekipet arme Bro-Saoz ha divoget e komañsas armeoù Kembre da vezañ. E 1409 e oa distroet ar brasañ eus ar vro dindan dalc'h Bro-Saoz. Stourm a gendalc'has Glyndŵr d'ober betek ma voe stanket e kastell Harlech. Tec'hiñ a reas e douaroù didu Kembre gant ur vandennad harperien feal ha nac'hañ a reas en em rentañ, o kendelc'her ar brezel en ur mod guerilla. Gwelet e voe evit ar wezh diwezhañ e 1412 pa vac'has unan eus harperien ar roue en ur stign e Brecon. E 1415 e voe kontet gant unan eus e harperien bet e oa marv.[18]

Armoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Skoed Priñsed Kembre a-orin eus Gwynedd
Skoed Owain Lawgoch hag Owain Glyndŵr.

Llywelyn an Diwezhañ

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar Briñsed Kembre a oa eus ar vro a implije armoù tiegezh Gwynedd. Rannet eo tiegezh Gwynedd etre tiegezh Cunedda, koshoc'h, etre 420 ha 825 ha tiegezh Aberffraw, nevesoc'h, a zeuas war-wel adalek 844. Linenn-henañ tiegezh Aberffraw, a ziskenne eus Llywelyn Veur dre an tadoù az eas da get pa varvas Owain Lawgoch e 1378.[19]

Owain Glyndŵr

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kemmañ a reas Glyndŵr armoù Gwynedd en ur cheñch al leoned da lakaat anezho a-skramp, o tiskouez splann neuze e tiskenne eus rouaned Gwynedd ha eus Llywelyn an Diwezhañ da zelc'her soñj eus penaos en doa difennet Kembre. Gallout a reer krediñ e oa bet levezonet ar c'hemm-se gant armoù Powys Fadog ha re Deheubarth. Tad Glyndŵr a oa priñs hêrek Powys Fadog tra ma oa e vamm brientez eus Deheubarth.[20]

Implijet e voe armoù Glyndŵr evel ur banniel en emgannoù a-enep ar Saozon. Un arouez a zisfiziañs, a zalc'husted hag a glemm eo e Kembre,[20] liammet kreñv ouzh ar vroadelezh.[20][21]

Titl pennhêr kurunenn Bro-Saoz (ha Breizh-Veur da c'houde)

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Abaoe 1301 e kustumer da reiñ an titl da vab henañ Roue pe Rouanez Bro-Saoz (da c'houde Breizh-Veur adalek 1707 hag ar Rouantelezh-Unanet abaoe 1801), ma vez pennhêr.

Ne daper ket an titl dre ret avat, ha n'eo ket deroet dre hêrezh : kendeuziñ a ra gant ar Gurunenn pa'z ar Priñs da Roue peotramant pa varv a-raok ar Roue pe ar Rouanez. Dieub eo ar ri neuze da zereiñ an titl d'ar pennhêr nevez (mab pe breur ar Priñs marvet).[22]

E 2011, asambles gant rouantelezhioù all ar C'hommonwealth, e sinas ar Rouantelezh-Unanet Emglev Perth a cheñchas al lezennoù-hêrezh, evel pellaat diouzh ar reolenn a embanne e vije ar pennhêr bugel henañ ar Roue pe ar Rouanez, nemet ma vije ganet ur mab a vezo pennhêr neuze, d'ur reolenn a embann e vije bugel henañ ar Roue pe ar Rouanez ar pennhêr pe ar bennhêrez, ne vern pe reizh e vije.[23] Votet e voe Akt 2013 hêrezh ar Gurunenn gant ar Parlamant d'an 12 a viz Kerzu 2012, embannet en deiz war-lerc'h ha degemeret asant ar Rouanez d'ar 25 a viz Ebrel 2013.[24] Lakaet e voe da dalvezout d'ar 26 a viz Meurzh 2015[25] d'ar memes koulz ma voe lakaet Emglev Perth da dalvezout er rouantelezhioù all.[26]

Titloù ha perzhioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Abaoe an aloubadeg e oa bet an titl a "Briñs Kembre" un titl deroet gant ri Bro-Saoz pe ar Rouantelezh-Unanet d'ar mab pe ar mab-bihan a zo pennhêr ar gurunenn.

Abaoe 1301 e oa bet deroet an titl a "Earl Chester" da holl bennhêred ar gurunenn saoz, pe dost, hag abaoe ar XIVvet kantved e oa bet deroet asambles gant an titl a "Briñs Kembre". An daou ditl a vez roet gant ar roue pe rouanez ha ne vezont ket hêret.[27]

Da gustum e vez titloù pe enorioù all da Briñsed Kembre, ma vez mab henañ ar ri. An hini pouezusañ eo an titl a "zDug Kernev-Veur, a vez tapet dre hêrezh ha, kontrol da ditl a Briñs Kembre, a zeu gant douaroù hag atebegezhioù bonreizh. Krouet e voe dugelezh Kernev-Veur gant Edouarzh III e 1337 evit e vab hag hêr Edward of Woodstock (lesanvet ar Priñs Du). Ur garta a voe sinet a embanne e vije mab henañ ar roue duk Kernev-Veur.[28]

Ne'z eus perzh ofisiel ebet az a gant an titl a "Briñs Kembre", na diwar lezenn na diwar kustum. Er c'halite-se avat en doa harpet Charles ar rouanez Elesbed II meur a wezh evit seveniñ he dever. Mont a reas en he flas da zegemer kannaded e Londrez e-pad gweladennoù-Stad. Beajiñ a reas en anv ar Rouanez er Rouantelezh-Unanet ha tramor evit degouezhioù ofisiel ha lidoù evel obidoù.[29] Roet e voe da Briñs Kembre ar gwir da embann Royal Warrants (evit trugarekaat embregerezhioù o doa pourvezet dezhañ).[30]

Arouezioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Evel pennhêr ar ri e toug Priñs Kembre an armoù real gant ul liketenn a dri fik. Evit reprezañtiñ Kembre e toug skoed-armoù Priñselezh Kembre, kurunennet gant kurunenn ar pennhêr. Implijet e voe da gentañ gant ar Priñs Edouarzh adalek 1910 ha kendalc'het da c'houde gant an eil Priñs diwezhañ Charles.

Ar badj-armoù gant an teir fluenn eo hini dug Kernev-Veur, da lavaret eo hini pennhêr ar Gurunenn.[31] An tres teir fluenn struskañval a vez liammet ouzh ar Priñs Du. Dougen a rae – evel eilstumm e armoù real – ur skoed traezh, teir fluenn struskañval arc'hant taolennet evel e "skoed peoc'h", moarvat ar skoed a implije evit ar joutoù. Kavet a reer an armoù-se meur a wezh war e vez en Iliz-Veur Canterbury, a bep eil gant an armoù en doa bet digant e dad (da lavaret eo armoù Edouarzh III gant tri fik arc'hant). Badjoù gant unan pe vuioc'h a bluennoù struskañval a veze implijet gant ar Priñs Du en degouezhioù all.

Enebouriezh d'an titl

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Ur vanifestadeg a-enep kadoriadur Charles e 1969

Goude ma oa degemeret mat kadoriadur Charles e 1969 e Kembre[32] ha ma voe sellet al lid gant 19 milion a dud en Rouantelezh-Unanet hag ouzhpenn 500 milion a dud er bed a-bezh en tele, e voe dalc'het manifestadegoù a-enep ar gadoriadur en devezhioù a-raok al lid.[33][34] Kalzig a aozadurioù ha tud eus Kembre a embannas bezañ a-enep al lid, evel Dafydd Iwan[35] (kaner ha politikour), Edward Millward[36] (kelenner kembraeg hag an hini en doa kelennet ar yezh da Briñs Charles), Cofia 1282 ("Dalc'h soñj eus 1282"),[34] peotramant Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (Kevredigezh ar yezh gembraek).[33] Harzet e voe un nebeud manifestourien da zeiz ar gadoriadur.[33]

Abaoe e oa savet muioc'h a dud vrudet hag aozadurioù eus Kembre a-enep an titl a "Briñs Kembre" ha goulenn ma vije skrapet, en o zouez Plaid Cymru (en doa cheñchet e soñj abaoe),[37][38] Republic,[39] Michael Sheen,[40] ha Dafydd Elis-Thomas.[41] Da c'houde ma oa aet Charlez III da roue e miz Gwengolo 2022 e voe skignet ur sinadeg o c'houlenn ma vije skrapet an titl a "Briñs Kembre", o reseviñ 35 000 sinadur.[42] Mark Drakeford[43] (kentañ ministr Kembre), Adam Price[44] (e penn ar strollad Plaid Cymru), Jane Dodds[45] (e penn al Lib-Dem kembreat) ha YesCymru[46] o doa holl anavezet e oa danvez un tabut peotramant o doa goulennet ma vije goulennet o ali gant ar Gembreiz. D'ar 6 a viz Here e voe votet gant Kuzul Gwynedd, ar strollegezh lec'hel e-lec'h ma voe kurunennet Charlez, e save a-enep an titl "Briñs Kembre" hag a-enep delc'her ur gadoriadur all e Kembre.[47]

Sontadegoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ur sontadeg kaset gant BBC Wales e 1999 a gavas e oa 73% eus ar gembraegerien a-du evit ma vije kendalc'het gant titl a "Briñs Kembre".[48] Ur sontadeg all kaset gant ar BBC e 2009, da verkañ ar 40vet kadoriadur Charlez, a ziskoueze e save 38% eus ar Gembreiz a-du ma vije dalc'het ul lid heñvel evit William ur wezh aet Charlez da roue.[49] E 2018 e kavas ur sontadeg kaset gant ITV e oa 57% eus ar Gembreiz akord ma vije kaset an titl ur wezh aet ar Priñs da Roue, gant 27% a-enep. Izeloc'h e oa ar souten evit ul lid-kadoriañ gant 31% a-du, 27% a-enep ha 18% o c'houlenn ul lid disheñvel.[50]

Listenn priñsed Kembre (pennhêred Bro-Saoz pe Breizh-Veur)

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Den Anv Pennhêr Ganedigezh Aet da bennhêr Krouet Priñs Kembre Diskroget bezañ Priñs Kembre Marv
Edward eus Caernarfon Edouarzh Iañ 25 a viz Ebrel 1284 19 a viz Eost 1284 7 a viz C'hwevrer 1301[51] 7 a viz Gouere 1307
aet da roue evel Edouarzh II		 21 a viz Gwengolo 1327
Edward of Woodstock Edouarzh III 15 a viz Even 1330 12 a viz Mae 1343[51] 8 a viz Even 1376
marvet
Richard of Bordeaux 6 a viz Genver 1367 8 a viz Even 1376 20 a viz Du 1376[51] 22 a viz Even 1377
aet da roue evel Richarzh II		 14 a viz C'hwevrer 1400
Henry of Monmouth Herri IV 16 a viz Gwengolo 1386 30 a viz Gwengolo 1399 15 a viz Here 1399[51] 21 a viz Meurzh 1413
aet da roue evel Herri V		 31 a viz Gouere 1422
Edward of Westminster Herri VI 13 a viz Here 1453 15 a viz Meurzh 1454[51] 11 a viz Ebrel 1471
diskaret e dad		 4 a viz Mae 1471
marvet
Edward of York Edouarzh IV 4 a viz Du 1470 11 a viz Ebrel 1471 26 a viz Even 1471[51] 9 a viz Ebrel 1483
aet da roue evel Edouarzh V		 1483
Edward of Middleham Richarzh III 1473 26 a viz Even 1483 24 a viz Eost 1483[51] 31 a viz Meurzh pe
9 a viz Ebrel 1484
marvet
Arthur Tudor Herri VII 20 a viz Gwengolo 1486 29 a viz Du 1489[51] 2 a viz Ebrel 1502
marvet
Henry Tudor 28 a viz Even 1491 2 a viz Ebrel 1502 18 a viz C'hwevrer 1504[51] 21 a viz Ebrel 1509
aet da roue evel Herri VIII		 28 a viz Ge,ver 1547
Edward Tudor Herri VIII 12 a viz Here 1537 c. 18 a viz Here 1537[52][53] 28 a viz Ge,ver 1547
aet da roue evel Edouarzh VI		 6 a viz Gouere 1553
Henry Frederick Stuart Jakez Iañ 19 a viz C'hwevrer 1594 24 a viz Meurzh 1603 4 a viz Even 1610[51] 6 a viz Du 1612
marvet
Charles Stuart 19 a viz Du 1600 6 a viz Du 1612 4 a viz Du 1616[51] 27 March 1625
aet da roue evel Charlez Iañ		 30 a viz Genver 1649
Charles Stuart Charlez Iañ 29 a viz Mae 1630 c. 1638–1641[51] 30 a viz Genver 1649
titl skrapet;
aet da roue diwezhatoc'h (1660) evel Charlez II		 6 a viz C'hwevrer 1685
James Francis Edward Stuart Jakez II 10 a viz Even 1688 c. 4 a viz Gouere 1688[51] 11 a viz Kerzu 1688[54]
diskaret e dad		 1 a viz Genver 1766
George Augustus Jorj Iañ 10 a viz Du 1683 1 a viz Eost 1714 27 a viz Gwengolo 1714[51] 11 a viz Even 1727
aet da roue evel Jorj II		 25 a viz Here 1760
Frederick Louis Jorj II 1 a viz C'hwevrer 1707 11 a viz Even 1727 8 a viz Genver 1729[51] 31 a viz Meurzh 1751
marvet
George William Frederick 4 a viz Even 1738 31 a viz Meurzh 1751 20 a viz Ebrel 1751[51][55] 25 a viz Here 1760
aet da roue evel Jorj III		 29 a viz Genver 1820
George Augustus Frederick Jorj III 12 a viz Eost 1762 19 a viz Eost 1762[51][56] 29 a viz Genver 1820
aet da roue evel Jorj IV		 26 a viz Even 1830
Albert Edward Victoria 9 a viz Du 1841 8 a viz Kerzu 1841[51] 22 a viz Genver 1901
aet da roue evel Edouarzh VII		 6 a viz Mae 1910
George Frederick Ernest Albert Edouarzh VII 3 a viz Even 1865 22 a viz Genver 1901 9 a viz Du 1901[57] 6 a viz Mae 1910
aet da roue evel Jorj V		 20 January 1936
Edward Albert Christian George Andrew Patrick David Jorj V 23 a viz Even 1894 6 a viz Mae 1910 23 a viz Even 1910[51][58] 20 a viz Genver 1936
aet da roue evel Edouarzh VIII;
diwezhatoc'h (1937) Dug Windsor		 28 a viz Mae 1972
Charles Philip Arthur George Elesbed II 14 a viz Du 1948 6 a viz C'hwevrer 1952 26 a viz Gouere 1958[59] 8 a viz Gwengolo 2022
aet da roue evel Charlez III		 bev
William Arthur Philip Louis Charlez III 21 a viz Even 1982 8 a viz Gwengolo 2022 9 a viz Gwengolo 2022 en titl bev

Mab ar Rouanez Elesbed a voe Priñs Kembre e-pad 64 vloaz ha 44 deiz etre 1958 ha 2022, pelloc'h eget an holl briñsed bet en e raok. Pennhêr e voe pelloc'h eget an holl re all en istor Breizh-Veur ivez.[60]

Daveoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. ↑ (en) BBC News, « Royal Family tree: Queen's closest family and order of succession », 17.09.2022. Lennet d'ar 17 a viz Kerzu 2022
  2. ↑ (en) BBC News, « William and Kate named Prince and Princess of Wales by the King », 9.09.2022. Lennet d'ar 17 a viz Here 2022
  3. ↑ (en) Hannah Furness, « Royal family title changes in full: William and Kate become Prince and Princess of Wales », The Telegraph, 18.09.2022. Lennet d'ar 17 a viz Here 2022
  4. ↑ 4,0 ha4,1 (en) K. L. Maund (1991). Ireland, Wales, and England in the Eleventh Century. Boydell & Brewer Ltd. ISBN 978-0-85115-533-3.
  5. ↑ (en) Turvey, Roger (6 June 2014), "The Governance of Native Wales: The Princes as Rulers", The Welsh Princes, Routledge, pp. 101–124, doi:10.4324/9781315840802-5, ISBN 978-1-315-84080-2
  6. ↑ (en) Kari Maund (2000). The Welsh Kings: The Medieval Rulers of Wales. Tempus. ISBN 0-7524-2321-5.
  7. ↑ (en) Ben Johnson, « Kings and Princes of Wales », Historic UK. Lennet d'ar 17 a viz Here 2022
  8. ↑ (en) Ian Bremner, « Wales: English Conquest of Wales c.1200 - 1415 », BBC, 17.02.2011. Lennet d'an 18 a viz Here 2022
  9. ↑ (en) BBC Wales History, « After the Norman conquest », 2014. Lennet d'an 18 a viz Here 2022
  10. ↑ (en) Davies, Dr John (2020). Accident or Assassination?The Death of Llywelyn 11th December 1282 (PDF). Abbey Cwmhir Heritage Trust.
  11. ↑ (en) Wired, « Oct. 3, 1283: As Bad Deaths Go, It's Hard to Top This », 3.10.2007. Lennet d'an 18 a viz Here 2022
  12. ↑ (en) Francis Jones (1969). The Princes and Principality of Wales. University of Wales Press. ISBN 9780900768200.
  13. ↑ 13,0 ha13,1 (en) Pilkington, Colin (2002). Devolution in Britain today. Manchester University Press. pp. 23–24. ISBN 978-0-7190-6075-5.
  14. ↑ (en) G. W. S. Barrow (1956). Feudal Britain: the completion of the medieval kingdoms, 1066–1314. E. Arnold. ISBN 9787240008980.
  15. ↑ 15,0 ha15,1 (en) Walker, David (28 June 1990). Medieval Wales. Cambridge University Press. p. 139. ISBN 978-0-521-31153-3.
  16. ↑ (en) Carr, Anthony D. (1995). Medieval Wales. Basingstoke: Macmillan. ISBN 0312125097.
  17. ↑ (en) Davies, Rees R. (2000). The Age of Conquest: Wales 1063–1415 (2 ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0198208782.
  18. ↑ (en) Davies, R. R. (2009). Owain Glyndwr: Prince of Wales. Y Lolfa. ISBN 978-1-84771-127-4.
  19. ↑ (en) Davies, John (2007). A History of Wales. Penguin UK. ISBN 978-0-14-192633-9.
  20. ↑ 20,0 20,1 ha20,2 (en) BBC, « Banner of Owain Glyndwr ». Lennet d'an 19 a viz Here 2022
  21. ↑ (en) Wales Online, « Flying the flag to remember Glyndwr », 16.09.2004, hizivaet e 2013. Lennet d'an 19 a viz Here 2022
  22. ↑ (en) Prince of Wales, « Titles and Heraldry ». Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  23. ↑ (en) Laura Smith-Spark, « Girls given equal rights to British throne under law changes », CNN, 28.10.2011. Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  24. ↑ (en) Parlamant ar Rouantelezh-Unanet, « Succession to the Crown Act 2013 c.21 », Parlamant ar Rouantelezh-Unanet, 25.04.2013. Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  25. ↑ (en) Gouarnamant ar Rouantelezh-Unanet, « The Succession to the Crown Act 2013 (Commencement) Order 2015 », Gouarnamant ar Rouantelezh-Unanet, 24.03.2015. Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  26. ↑ (en) Nick Clegg, bez-Ministr Pennañ, « Commencement of Succession to the Crown Act 2013 », Parlamant ar Rouantelezh-Unanet, 26.03.2015. Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  27. ↑ (en) Prince of Wales, « Titles and Heraldry ». Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  28. ↑ (en) Duchy of Cornwall, « History of the Duchy ». Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  29. ↑ (en) Prince of Wales, « Royal Duties ». Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  30. ↑ (en) King of the United Kingdom, « Royal warrants ». Lennet d'an 20 a viz Here 2022
  31. ↑ (en) Nino Williams, « The uncomfortable truth about the three feathers symbol embraced by Wales », Wales Online, 25.11.2018. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  32. ↑ (en) Lisa Berry-Waite, « The Investiture of the Prince of Wales », The National Archives, 24.05.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  33. ↑ 33,0 33,1 ha33,2 (en) Ellis, John Stephen (2008). Investiture: Royal Ceremony and National Identity in Wales, 1911-1969. University of Wales Press. p. 207. ISBN 978-0-7083-2000-6.
  34. ↑ 34,0 ha34,1 (en) Rob Phillips, « 50 years since the Investiture », Llyrfgell Genedlaethol Cymru, 1.07.2019. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  35. ↑ (en) Jones, Craig Owen (Summer 2013). ""Songs of Malice and Spite"?: Wales, Prince Charles, and an Anti-Investiture Ballad of Dafydd Iwan". Music and Politics. 7 (2). doi:10.3998/mp.9460447.0007.203. hdl:2027/spo.9460447.0007.203. ISSN 1938-7687.
  36. ↑ (en) Amanda Whiting, « The True Story Behind Prince Charles' Controversial Investiture From 'The Crown' », Bustle, 20.11.2019. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  37. ↑ (en) WalesOnline, « Plaid calls for referendum to scrap Prince of Wales », 8.08.2006. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  38. ↑ (en) Ifan Morgan Jones, « Declaring a new Prince of Wales with no discussion with the people of Wales wasn’t right », Nation Cymru, 10.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  39. ↑ (en) Sky News, « 'Wales doesn't need a prince': Anti-monarchy billboards spark backlash », 16.09.2021. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  40. ↑ (en) Kevin Rawlinson, « This article is more than 1 year old Michael Sheen returned OBE to air views on royal family », The Guardian, 29.12.2020. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  41. ↑ (en) Nation Cymru, « ‘Devolved, democratic’ Wales doesn’t ‘need’ a Prince of Wales any more says Lord Elis-Thomas », 8.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  42. ↑ (en) Alex Whilding ha Conor Gogarty, « Prince and Princess of Wales 'quell concerns' over investiture as they pledge to 'deepen trust' ahead of Anglesey visit », Daily Post, 27.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  43. ↑ (en) Will Hayward, « Mark Drakeford says 'We need to have a debate about the Prince of Wales' », Wales Online, 16.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  44. ↑ (en) Cathy Owen, « Plaid leader Adam Price says the Senedd should decide if there is an investiture of William as Prince of Wales », Wales Online, 13.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  45. ↑ (en) ITV, « Prince William will be the last Prince of Wales, historian predicts », 22.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  46. ↑ (en) YesCymru, « YesCymru statement - Prince of Wales », 13.09.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  47. ↑ (en) Nation Cymru, « Gwynedd says no to new Prince of Wales – authority votes against another investiture, says title should be abolished », 6.10.2022. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  48. ↑ (en) BBC News, « UK Wales backs Charles for king », 25.06.1999. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  49. ↑ (en) BBC News, « Poll shows support for monarchy », 30.06.2009. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  50. ↑ (en) Rob Osborne, « ITV News Poll: Should Charles be the last Prince of Wales? », ITV, 6.07.2018. Lennet d'ar 21añ a viz Here 2022
  51. ↑ 51,00 51,01 51,02 51,03 51,04 51,05 51,06 51,07 51,08 51,09 51,10 51,11 51,12 51,13 51,14 51,15 51,16 51,17 ha51,18 (en) Prince of Wales, « Previous Princes of Wales ». Lennet d'an 22 a viz Here 2022
  52. ↑ Henry VIII: October 1537, 16-20, in Letters and Papers, Foreign and Domestic, Henry VIII, Volume 12 Part 2, June-December 1537, ed. James Gairdner (London: Her Majesty's Stationery Office, 1891), 324-335
  53. ↑ From Heads of Household to Heads of State: APPENDIX C: Creating and Investing a Prince of Wales
  54. ↑ Kendalc'het en doa da glemm an titl betek 1701
  55. ↑ The London Gazette - From Tuesday April 16, to Saturday April 26, 1751, 16 April 1751
  56. ↑ London Gazette, 10235, 14 a viz Eost 1762, p2
  57. ↑ London Gazette, n°27375, 9 a viz Du 1901, 7289
  58. ↑ London Gazette, 28387, 23 a viz Even 1910, p4473
  59. ↑ London Gazette, 41460, 29 a viz Gouere 1958, p4733}}
  60. ↑ Bryan Nicola, « Prince Charles is longest-serving Prince of Wales », BBC.com, 9 a viz Gwengolo 2017. Lennet d'an 22 a viz Here 2022

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

g • ka • ke
Priñsed Kembre (aboe 1301)
Plantagenêt
Edward (1301-1307) • Edward (1343-1376) • Richard (1376-1377) • Henry (1399-1413) • Edward (1454-1471) • Edward (1471-1483) • Edward (1483-1484)
Tudor
Arthur (1489-1502) • Henry (1502-1509) • Edward (1537-1547)
Stuart
Henry Frederick (1610-1612) • Charles (1616-1625) • Charles (1638-1649) • James Francis (1688-1689)
Hannover
George Augustus (1714-1727) • Frederick Louis (1729-1751) • George William (1714-1727) • George Augustus (1762-1820)
Saxe-Cobourg-Gotha
Albert Edward (1841-1901) • George (1901-1910)
Windsor
Edward (1910-1936) • Charles (1958-2022) • William (abaoe 2022)
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Priñs_Kembre&oldid=2069973 »