[go: up one dir, main page]

Mont d’an endalc’had

Kouskous

Eus Wikipedia

Kouskous, gant legumaj ha piz-sisez.

Ar c’houskous (ur ger deuet e brezhoneg eus ar galleg, hag ar ger gallek Couscous zo e-unan un amprest digant arabeg ar Maghrib, al-kuskus) zo ur meuz eus hanternoz Afrika, fardet gant semoul (gwinizh), kig e tammoù bihan, legumaj a bep seurt, ha chaous temzet, anvet harissa.

Meur a zoare kouskous zo, hervez ar vro ma vez fardet, hag a bep seurt traoù a c’haller kaout ennañ.

  • En Aljeria e kaver ennañ piz-sisez, fav (Vicia faba), meur a seurt legumaj (karotez, irvin, avaloù-douar, kourjetez, tomatez…) ha kig diouzh an dro.
  • Er Sahara e vez servijet alies hep legumaj na bouilhoñs.
  • E Tunizia e c’hall bezañ kig konikl pe kig dañvad ennañ, met er vro-se e kaver ivez alies kouskous gant pesked.
  • E Maroko e vez servijet gant kig dañvad pe kig yar peurliesañ. E-pad pell e vez poazhet an irvin, ar rezin sec’h, ar piz-sisez, an ognon hag al legumaj all.

E-kichen ar pladad kig hag legumaj poazhet en dour e servijer semoul, fardet diwar gwinizh kalet.

Dont a ra ar meuz-se eus broioù ar Maghrib, Maroko, Aljeria[1] ha Tunizia, ha gant ar C’hallaoued aet da drevadenniñ ar broioù-se, en XIXvet kantved, eo bet ledet en tu all d’ar Mor Kreizdouar hag anavezet eo bremañ en Europa hag er bed. E lec’hioù zo en-dro d’ar Mor Kreizdouar, evel en Andalouzia, avat e oa anavezet kerkent hag an XIIIvet kantved[2].

E Bro-C’hall hag e Bro-Spagn e plij ken-ken ar meuz-se d’an dud. Hervez un enklask a oa bet graet e 2006 e oa ar c’houskous an eil meuz a blije ar muiañ d’ar Frañsizien[3]. Er broioù-se, pe er pretioù evit an douristed er Maghrib, e kaver bremañ kouskous gant meur a seurt kig, met kement-se ne oa ket ar boaz gwechall er Maghrib.

  1. Luce Ben Aben, Moorish Women Preparing Couscous, Algiers, Algeria (1899). Kavet : 2013-09-26.
  2. hervez ul levr dizanv eus an XIIIvet kantved, anvet Kitāb al-tabǐkh fǐ al-Maghrib wa'l-Andalus ("Levr ar c’heginañ er Maghrib hag en Andalouzia" en arabeg), a gaver meneget e rekipeoù e lec’hienn David Friedman Kinds of Starch Dishes
  3. "Notre Temps" Enklask kaset da benn d’an 11 ha d’an 12 a viz Genver 2006 evit ar gelaouenn Notre Temps e-mesk 1000 den, anezho ur standilhon tud 18 vloaz hag ouzhpenn.

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.