Keso

An keso (Ingles: cheese) iyo sarong gatas na produkto asin pigmomokna sa mahiwas na ranggo nin mga namit, tekstura, asin porma sa paagi nin koagulasyon kan protina sa gatas na casein. Pigbibilog ini nin mga protina asin taba hali sa gatas, na harus hali sa gatas kan baka, buffalo, kanding, o tupa. Durante sa produksyon, an gatas iyo harus pig-aasidipika asin an mga ensima kan rennet o bakteryal na ensima sa kaparehas na aktibidad iyo pigdudugang para magkawsa sa casein na magkoagulasyon. An solidong curd iyo dagos na piglalain sa likidong whey asin pigkakagan nin presyon pasiring sa tapos na keso.^[1] An ibang mga keso igwa nin aromatikong hamag sa luwas na onit o sa kabilogan. An kadaklan sa mga keso natutunaw sa temperatura nin pagluto.

Lagpas ribo kan mga klase nin keso an presenteng pigmomokna sa manlainlain na mga nasyon. An mga istilo, tekstura asin namit nakadepende sa ginikanan kan gatas (kaiba an diet kan hayop), maski na nag-agi sa pasteurization an mga ini, an laog na butterfat, an bakterya, asin amag, an pagproseso, asin kun gurano kahaloy na an mga ini. An mga herbal, pangpaharang, o wood smoke pwedeng gamiton bilang pangpanamit na mga ahente. An giyaw sundo pula na kulay kan nagkapirang mga keso iyo namokna sa pagdugang nin annatto. An iba pang mga salak pwedeng idugang sa pirang mga keso, arug kan itom na paminta, bawang, chives, o cranberries. An cheesemonger, o espesyalistang parabenta nin mga keso, pwedeng igwa nin kakayahan sa pagpili nin mga keso, pagkua, pag-ako, pag-imbak, asin pagpapahinog sa mga ini.^[2]

• Layton, T.A. (1967) The ... Guide to Cheese and Cheese Cookery. London: Wine and Food Society (reissued by the Cookery Book Club, 1971)
• Buckingham, Cheyenne (1 May 2019). "Is It Bad to Eat Cheese With Mold On It?". Eat This, Not That! (in English). 

An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Keso.

• The Complete Book of Cheese sa Project Gutenberg
• Cheese.com – kaiba an ekstensibong databse nin manlainlain na mga klase nin keso.
• Classification of cheese – tano ta an sarong klase nin klase naiiba?
• Aged cheese preparation (English-style)

Sarong tamboan an artikulong ini sa Pagkakan. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.