Kotor
Kotor | |
---|---|
Котор | |
42°25′31″ şm. e. 18°46′16″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 635 m |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 85330 |
Digər | |
kotor.me | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Kotor (mont. Котор/Kotor, serb. Котор/Kotor, xorv. Kotor, it. Cattaro, lat. Acruvium, yun. Ασκρήβιον) — Monteneqroda şəhər. Kotor icmasının inzibati mərkəzidir. Adriatik dənizinin Kotor körfəzi sahilində yerləşir. Tarixən Kotor və ətraf ərazilər Dalmasiya bölgəsinə aiddir. Şəhərin köhnə hissəsi UNESCO-nun himayəsindədir.
Ümumi məlumat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kotor eyni adlı körfəzin ətraf ərazilərinin inzibati, mədəni, dini, təhsil və iqtisadi mərkəzidir.
Kotor və Kotor körfəzi sahilində yaşayan yerli sakinlərin əsas məşğuliyyəti tarixi boyunca naviqasiya və xarici ticarət olmuşdur. Buna görə Kotor Adriatik sahilinin bu hissəsinin ən vacib ticarət mərkəzlərindən birinə çevrilmişdir. Şəhərdə Monteneqro Dəniz Muzeyi, Dəniz Biologiyası İnstitutu, Monteneqro Universitetinin dənizçilik fakültəsi, üç əsrlik tarixi olan bir dəniz məktəbi, "Monteneqro Gəmi Sahibləri Birliyi" və dənizçilərin "Bokelska Mornaritsa" adlı qardaşlığı vardır.
Fərqli mədəniyyətlərin bənzərsiz qarışığı səbəbiylə, Kotor şəhərinin köhnə mərkəzi 1979-cu ildə UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına salınmışdır.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Şəhər Kotor körfəzinin cənub-şərq hissəsində, Lovçen dağ silsiləsinin ətəyində yerləşir. Kotor əsasən sahil xətti boyunca və bir təpənin yamaclarına yaxın bir vadidə uzanır. Şəhər 260 metr yüksəkliyə yerləşir. Kotor bələdiyyəsinin sahəsi 355 km²-dir.
Kotor körfəzi (mont. Бока Которска, it. Bocche di Cattaro) Adriatik dənizinin ən dərin bölgələrindən biridir. Dar boğazlarla bir-birinə bağlı olan və birlikdə Avropanın ən yaxşı təbii limanlarından birini təşkil edən bir neçə kiçik körfəzdən ibarətdir. Uzun müddət buxtanın fiord olduğuna dair bir inanc var idi. Buna əsasən sabitlənmiş və hələ də istifadə olunur. İlk növbədə turizm sektorunda "Avropanın ən cənub fiordu" adı verilir. Lakin müasir elmi araşdırmalara görə, Kotor körfəzi burada mövcud olmuş bir çay kanyonun qalıqları olduğuna inanılır. 2000-ci ilin iyul ayında Kotor körfəzi dünyanın ən gözəl iyirmi beş körfəzi siyahısına daxil edilmişdir (bu siyahıda olanq digər körfəzlər əsasən Skandinaviya ölkələrindədir)[2].
İqlimi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kotor yaxınlığında iqlim isti, quru yay və mülayim, rütubətli qışlarla xarakterizə olunur. Orta illik temperatur 15,2 ° C-dir. Ən isti ay iyul (25 ° C), ən soyuq ay isə yanvardır (7.4 ° C). Orta temperatur baxımından payız yazdan 2,0 ° C isti olur. Kotora ildə orta hesabla 2.152 mm yağıntı düşür. Ən çox yağıntı payız (248 mm) və qış (243 mm) aylarında, daha az yağıntı isə yay aylarında (68 mm) düşür. Küləklər əsasən cənub-şərqdən və cənubdan əsir. Mayın 15-dən oktyabrın 10-dək dənizin temperaturu 18 ° C-dən yuxarı olur və üzgüçülük mövsümü ildə 144 günə qədər davam edə bilər[2].
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]2003-cü il siyahıyaalınmasına əsasən Kotor bələdiyyəsində 22 947 nəfər əhali yaşayırdı. Bunlardan 10741 monteneqrolu və 7094 serb (bələdiyyə əhalisinin 47% və 31% -i). Kotor şəhərinin əhalisi isə 13,176 nəfər olmuşdur. Bunlardan 6851nəfəri monteneqrolu və 3357 nəfəri serb (müvafiq olaraq şəhər əhalisinin 52% və 25%)[3].
Kotor şəhər əhalisinə aid aşağıdakı rəqəmlərə Dobrota (Kotor şəhərətrafı şəhər) əhalisi də daxildir. Çünki bu iki yaşayış məntəqəsi siyahıyaalma zamanı bir şəhər təşkil etmişdir (baxmayaraq ki, Dobrota rəsmi olaraq ayrıca inzibati vahid hesab olunur).
- 1981-ci il mart - 10780
- 1991-ci il mart - 12903
- 2003-ci il noyabr - 13176 (Kotor - 5341, Dobrota - 7835)[4]
Eyni siyahıyaalmaya görə, 2003-cü ildə Kotor bələdiyyəsində 17.913 pravoslav və 2.832 katolik yaşayırdı (bələdiyyə əhalisinin 78% və 12.5%). Bu ölkədəki katoliklərin ən yüksək faizlərindən biridir[5].
Bu şəhərdə Serblərin «Birlik» adlı xor birliyi və Xorvatiya Vətəndaş Cəmiyyəti kimi müxtəlif milli təşkilatların qərargahı vardır
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ http://pop-stat.mashke.org/montenegro-cities.htm.
- ↑ 1 2 "Tourist Board of Kotor — About Kotor". 2008-10-18 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "POPIS STANOVNISTVA, DOMACINSTAVA I STANOVA U REPUBLICI CRNOJ GORI U 2003 GODINI (серб.)". 2008-06-11 tarixində arxivləşdirilib. — Knjiga 1, «Nacionalna ili etnicka pripadnost»
- ↑ "POPIS STANOVNISTVA, DOMACINSTAVA I STANOVA U REPUBLICI CRNOJ GORI U 2003 GODINI (серб.)". 2008-06-11 tarixində arxivləşdirilib. — Knjiga 9, «Uporedni pregled broja stanovnika 1948,1953,1961,1971,1981,1991 i 2003»
- ↑ "POPIS STANOVNISTVA, DOMACINSTAVA I STANOVA U REPUBLICI CRNOJ GORI U 2003 GODINI (серб.)". 2008-06-11 tarixində arxivləşdirilib. — Knjiga 3, «Vjeroispovijest, maternji jezik i nacionalna ili etnicka pripadnost prema starosti i polu»