Əczaçı

Əczaçılıq fakültələrində 5 illik lisenziya təhsilini müvəffəqiyyətlə tamamlayan, dərmanın istehsalından xəstəyə çatdırılmasına qədər hər mərhələdə səriştəli insanlara əczaçı deyilir.

Əczaçılıq Farmakognoziyası fakültələri (bitki-heyvan əczaçılıq xammalına aiddir), Farmakologiya (dərmanların bədənə təsirini araşdırır), Əczaçılıq toksikologiyası (dərmanlar da daxil olmaqla bütün xenobiotiklərin bədənə təsirini araşdırır), Əczaçılıq texnologiyası (dərmanların istehsal üsullarına aiddir), Əczaçılıq kimya (dərman xammalının sintezi, analiz və dərman təsiri mexanizminin kimyəvi müayinəsinə əlavə olaraq dərman xammalının quruluşu və effektivliyi arasındakı əlaqə ilə bağlıdır) və digər peşə elmləri üzrə təhsil verir. Bu peşə sahibləri əczaçılıq (aptek) edə bilərlər; Əczaçılıq sənayesində Ar-Ge, istehsal, keyfiyyətə nəzarət, lisenziyalaşdırma, marketinq kimi bölmələr işləyə bilər, xəstəxana apteklərinə cavabdeh müdirlik edə bilər, eyni zamanda ictimai qurumlar və ya əczaçılıq anbarlarında peşəsini icra edə bilərlər.

Sintetik, yarı sintetik və ya bioloji mənşəli əczaçılıq xammalı əldə etmək, fiziki, kimyəvi və bioloji xüsusiyyətlərini araşdırmaq, qiymətləndirmək, yüksək keyfiyyətli dərman istehsal etmək və dərmanların saxlanması və istifadəsi kimi mövzularda təlim və tədqiqatlar aparır. Həkimlərin təyin etdiyi dərmanları sifarişçiyə satır, lazımi dərmanlar hazırlayır və dərmanların laboratoriyada inkişafı və təhlili ilə bağlı araşdırmalar aparır. Xəstəyə resept dərmanlarının istifadəsi barədə məlumat verir. Onun formulalarına uyğun olaraq hazırlanması lazım olan dərmanların hazırlayır və ya hazırlanmasına nəzarət edir. Tibbi və ya digər məqsədlər üçün istifadə edilən toksinlər və zəhərli maddələr hazırlayır və qaydalara uyğun olaraq paylayır, pozulmalara qarşı tədbir görür. Xüsusi zəhərli maddələr olan reseptlərin qeydlərini aparır və baytarlıq dərmanları kimi vasitələrdən istifadə etməyi məsləhət görür. Laboratoriyada tədqiqat işləri aparır.

Akademik karyera sahibi ola bilərlər. Bir magistr dərəcəsi alsalar, bir mütəxəssis əczaçı olurlar. Onlar müxtəlif dövlət və özəl iş yerlərində rəhbər vəzifələrə irəli çəkilə bilər. Onlar öz müəssisələrini (aptek, əczaçılıq anbarı, əczaçılıq fabriki) aça bilərlər.

Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyindəki bölmələrdə, müxtəlif laboratoriyalarda (xəstəxana və ya özəl), dərman sənayesində (fabrik və ya anbar) keyfiyyətə nəzarət bölmələrində, öz apteklərində və ya xəstəxanalarında tədqiqatçı və ya dərman təbliğatçısı olaraq çalışırlar.

Əczaçı olmaq istəyənlər kimya və biologiya ilə maraqlanan, dərman və kimyəvi maddələrə qarşı allergik olmayan mütəmadi, nizamlı, ehtiyatlı, yüksək məsuliyyət sahibi insanlar olmalıdır. Bir aptek açmaq istəyən bir əczaçı iqtisadiyyatla, ticarətlə maraqlanmalı, çox diqqətli və məsuliyyətli olmalıdır. Ticarət nöqtəsində bir aptek açmaq, əczaçılıq şirkətlərinin və dərman anbarlarının siyasəti nəticəsində çətinləşməyə başlamışdır.