Ştrudel

Ştrudel
Aid olduğu milli mətbəxlər
Avstriya mətbəxi Çexiya mətbəxi, Almaniya mətbəxi
Mənşəyi	Avstriya  Macarıstan
Tarixi	1696
Tərkibi
Əsas	Kövrək, yumurta, şəkər, un, Yağ

Ştrudel (alm. Strudel‎ — "qasırğa") — Avstriya mətbəxinə məxsus şirniyyat (çox vaxt almalı olur).^[1] 18-ci əsrdə Habsburq imperiyasında məşhurlaşmış ştrudel Avstriya və Alman mətbəxinin bir hissəsi olsa da, digər Mərkəzi Avropa mətbəxlərində də geniş yayılmışdır.

Birinci məşhur ştrudelin resepti 1696-cı ildən başlanılmışdır. Vyanada hazırlanmağa başlanan bu reseptin müəllifi məlum deyil. Hal-hazırda Vyana kitabxanasının kitablarda onun resepti var.^[2][3]

Ştrundelin alman dilində hərfi mənası burulğan və ya qasırğa deməkdir.^[4][5][6] Belçikada "retelər", Xorvatiyada "štrudel", "štrudla" və ya "savijača", Bosniya və Herseqovinada "štrudla" və ya "savijača", Slovakiyada "štrudelj" və ya "zavitek", Serbiya "závin"və ya "štrúdl", Polşada "sztrucla" və ya "strucla" və Ruminiyada "ștrudel" adlanır.^{[7][8][9][10][11]}

Ştrudel yumşaq xəmirdən və almadan hazırlanır.^[12] Alma ilə yanaşı giləmeyvə (çiyələk, albalı, malina, mərcangilə, kişmiş və s.), kəsmik (vanilli) və s. əlavə edilir. Bununla yanaşı kərə yağı, şəkər tozundan da istifadə edilir.^[13][14][15]

• kartoflu ştrudel
• kələmli ştrudel
• südlü-kremli ştrudel
• ətli ştrudel
• şəkərli ştrudel

• Avstriya mətbəxi
• Alma piroqu

1. ↑ "Apfelstrudel, Milchrahmstrudel, Topfenstrudel auf traditionelle-lebensmittel.at". 2012-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-26.
2. ↑ Felix Czeike: Historisches Lexikon Wien. Band 5. Verlag Kremayr & Scheriau, Wien 1997, ISBN 3-218-00547-7, S. 384
3. ↑ Oxford English Dictionary, second edition. 1989.
4. ↑ Oxford English Dictionary, second edition. 1989.
5. ↑ From Old High German stredan "to bubble, boil, whirl, eddy", according to etymonline Arxivləşdirilib 2017-04-29 at the Wayback Machine.
6. ↑ Seebold, Elmar. 1999. Kluge Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 23rd edition. Berlin: Walter de Gruyter, p. 803.
7. ↑ ""Words in English: Loanwords"". 2018-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-26.
8. ↑ From Old High German stredan "to bubble, boil, whirl, eddy", according to etymonline Arxivləşdirilib 2017-04-29 at the Wayback Machine
9. ↑ Seebold, Elmar. 1999. Kluge Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 23rd edition. Berlin: Walter de Gruyter, p. 803
10. ↑ June Meyers Authentic Hungarian Heirloom Recipes Cookbook
11. ↑ Gundel, Karoly (1992). Gundel's Hungarian cookbook. Budapest: Corvina. p. 127. ISBN 963-13-3600-X. OCLC 32227400 Arxivləşdirilib 2009-08-29 at the Wayback Machine.
12. ↑ N. N.: Koch Puech. Ein Vortrefflich und Gerechtes Koch Puech, darinen bey 1350 Rahre und Kostbahre Speisen begreiffen Nemblichen vor aller Hand Pastetten und Dortten gebachenen Sulzen … [!] Unterschudliche guete Suppen auch von Fischen Und dergleichen andrer Wahrmen Speisen mehr zu Kochen und zue Zurichten, 1696. Vienna City Library, Manuscript department, H. I. N. 18845
13. ↑ Штрудель. Как приготовить правильно ^{[ölü keçid]}
14. ↑ Шеф-повар Михаил Ситников. Quality. Приложение к газете "Коммерсантъ", № 5 (21), 05.06.2009
15. ↑ Seebold, Elmar. 1999. Kluge Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 23rd edition. Berlin: Walter de Gruyter, p. 803.