Orxeta

Orxeta
Alministración
País	España
Autonomía	Comunidá Valenciana
Provincia	provincia d'Alacant
Comarques	Marina Baja (es)
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Orcheta (es)	José Vicente Ferriz Soriano
Nome oficial	Orxeta (ca)[1]
Códigu postal	03579
Xeografía
Coordenaes	38°33′47″N 0°15′43″W / 38.563055555556°N 0.26194444444444°O / 38.563055555556; -0.26194444444444
Orxeta Orxeta (España)
Superficie	24.06 km²
Altitú	177 m
Llenda con	Aigües, Campello, Finestrat (es) , Relleu, Sella (es) y Villajoyosa (es)
Demografía
Población	840 hab. (2023) - 379 homes (2019) - 357 muyeres (2019)
Porcentaxe	100% de Marina Baja (es)
Densidá	34,91 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
orxeta.es

Orcheta (en valencianu y oficialmente, Orxeta) ye un conceyu de la Comunidá Valenciana, España. Asitiáu na provincia d'Alicante, na comarca de la Marina Baxa. Cuenta con 760 habitantes (INE 2017).

Asitiáu na aguada marítima del prebético valencianu, al sur de les estribaciones de la sierra de Aitana, Orcheta tien un relieve montascosu, accidentáu poles sierres de Orcheta y de Relleu; ente dambes escurre'l ríu Sella que conflúi, entá dientro del términu, col ríu Amadorio pa formar el banzáu del mesmu nome, na llende col conceyu de Villajoyosa.

Dende Alicante, aportar a esta llocalidá pola AP-7 o la N-332 tomando depués la CV-770 al altor de Villajoyosa.

Nel términu municipal de Orcheta atópense tamién los siguientes nucleos de población:

• L'Olivar.
• Urbanización Bella Orcheta.
• El Collao.

Llenda colos términos municipales d'Agües de Busot, Campello, Finestrat, Relleu, Sella y Villajoyosa.

Tres la conquista del llugar por Xaime I d'Aragón, la comunidá islámica, fundadora del nucleu urbanu más antiguu, foi sometida, y les sos tierres y alquerías pasaron darréu a ser alministraes pola Orde de Santiago.

En 1270 Xaime I donaba Orcheta a Berenguela Alfonso. N'encalorando la revuelta de los musulmanes de les tierres del sur del Reinu de Valencia, el 8 d'abril de 1276 Xaime I perdonaba a los de Orcheta y Polop, dexándo-yos tornar a les sos tierres siempres que se sometieren a la so obediencia, coles mesmes, per mediu de los sos señores otorgába-yos les condiciones pal so caltenimientu nes citaes alquerías.

En 1322 el caballeru Bernardo de Sarriá, nun teniendo herederos llexítimos, vencía al infante D. Pedro, fíu de Xaime II, toles sos posesiones, ente les que figuraba'l llugar de Orcheta. Con posterioridá, pasó a manes de la Orde de Santiago en que'l so poder caltener hasta'l sieglu XIX.

Foi llugar de moriscos, rexistrándose en 1609 una cifra de 150 cases, según el Censu de Caracena. L'aplicación del decretu d'espulsión esi mesmu añu supunxo un considerable impautu a nivel demográficu y económicu como lo demuestra'l fechu de qu'años más tarde se rexistraron namái 45 cases. El 1 de xineru de 1613 Gerónimo Ferrer, comendador de la encomienda de Orcheta de la orde de Santiago otorgaba nueva carta puebla a dichu llugar, que confirmaba'l rei Felipe III el 24 d'agostu del mesmu añu. Hasta 1707 Orcheta formó parte de la gobernación de Xàtiva (ultra Xucorum), dende entós y hasta 1833 perteneció a la d'Alcói.

La mayor crecedera demográfica tuvo llugar nel sieglu XVIII: ente 1715 y 1794, la población pasó de 274 a 1.003 habitantes. De magar, la población siguió claramente a la baxa: en 1860 cuntaba con 895 habitantes; en 1930, 776; en 1999 tan solo 429. Sicasí, la cercanía d'importantes nucleos turísticos sirvió p'atraer a un importante turismu d'interior estacionariu, creciendo de manera vertixinosa la población dende'l 2003. Según el censu de 2007, Orcheta tien 758 habitantes, de los cualos un 30,7% ye de nacionalidá estranxera (procedentes principalmente d'Alemaña y Reinu Xuníu).^[2] La siguiente tabla amuesa la evolución demográfica de Orcheta a lo llargo de la dómina estadística:

Evolución demográfica de Orcheta[3]
	1857	1887	1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2000	2006	2007
Población	791	845	832	862	748	776	648	648	552	476	447	509	427	719	758

La so economía basóse tradicionalmente na agricultura. Les principales producciones agraries del conceyu mientres los sieglos XVIII y XIX yeren los ceberes, los almendrales, los algarrobos, la viña y les frutes, siendo Villajoyosa el principal mercáu de les sos frutes y farines. Dende finales del sieglu XIX, los cítricos fueron sustituyendo a los otros cultivos con un destacable númberu de naranxales y llimonals. Ta desenvolviéndose el sector turísticu pola so proximidá a zones turístiques como Benidorm o Altea; pa ello tase desenvolviendo un plan xeneral d'urbanismu onde se promueve el turismu.

• Ruines del castiellu musulmán. Edificiu d'interés arquiteutónicu.
• Banzáu del Amadorio. Banzáu de grandes dimensiones.
• Rutes senderistas. Delles rutes d'interés turísticu llegando a la cueva de la sierra local.
• El peñón del cantal. Espectacular peñón de bon accesu dende onde puede vese la mariña.
• Llavaderu municipal. Antiguu llavaderu municipal.
• "L'estrechu". Espectacular escobiu estrechu d'agua que xune Relleu y Orcheta.

• 
  Accesu
• 
  Accesu y vista xeneral

• 
  Conceyu
• 
  Ilesia
• 
  Ilesia
• 
  Llavaderu o Fonte de Els Banyets

• Fiestes patronales. Celébrense'l penúltimu fin de selmana de setiembre (del xueves al llunes) n'honor de San Nazario y Santu Tomás de Villanueva.

Alcaldes dende les eleiciones de 1979

Llexislatura	Nome	Partíu
1979-1983	Vicente Llinares Sellés	UCD
1983-1987	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
1987-1991	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
1991-1995	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
1995-1999	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
1999-2003	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
2003-2007	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
2007-2011	Vicente Llinares Sellés	PSPV-PSOE
2011-2015	José Vicente Férriz Soriano	PSPV-PSOE
2015-2019	José Vicente Férriz Soriano	PSPV-PSOE
2019-2023	n/d	n/d
2023-	n/d	n/d

Nes eleiciones del 22 de mayu de 2011 volvió'l bipartidismu a Orxeta. Presentáronse'l PSPV-PSOE y PPCV. La resultancia foi 5 conceyales al PSPV-PSOE y 2 al PPCV. Hai de solliñar el gran porcentaxe d'astención 21,5% (143 votantes), como de votos en blancu 6,7% (32 votos) y de votos nulos 8% (42 votos), los porcentaxes y númberu de votos más altos d'estos factores en tola historia eleutoral municipal de Orxeta, créese que provocáu pol descontentu ante'l bipartidismu. Tamién destaca la gran mayoría absoluta, con un 64,81% (291 votos) pal PSPV-PSOE, el porcentaxe y númberu de votos más altu de tola trayeutoria democrática en Orxeta, col cambéu de candidatu a l'alcaldía a José Vicente Férriz Soriano y el caltenimientu nel PPCV del anterior candidatu Miguel Ángel Lloret Lloret. Darréu, créese que poles resultancies negativos, presentó la dimisión tola llista del PPCV de Orxeta, a lo que se nomaron dos conceyales des del PPCV de la provincia d'Alicante.

• Esti artículu incorpora material procedente de la páxina web de la Federació Valenciana de Municipis y Províncies, que per aciu d'una autorización permitió agregar conteníu ya imáxenes y espublizalos baxo llicencia GFDL.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Orxeta.

• Sitiu web oficial

• Orxeta n'OpenStreetMap.