Diktynna

D Diktynna (altgriechisch: Δίκτυννα) isch e westkretischi Göttin vo de Jagd und Fischerai. Si werd hüüffig mit de ostkretische Britomartis und mit de Artemis gliichgsetzt. S wichtigste Hailigtum isch ufem kretische Vorpirg Tityros gstande. De Kult hett sich spööter uf s Festland verbraitet, bsundrig uf Lakonie, wo gegenöber vo Westkreta litt.

De Name Díktynnă, seeltniger o Diktýnnē, isch vo antiike Autoore vom Wort díktyon n. (δίκτυον) „Netz“ abglaitet wore oder mitem ostkretische Berg Dikta i Verbindig broocht wore. Doch ninnt mer hütt aa, as de Name vorgriechisch isch. De Kallimachos vo Kyrene het i de Hymne a d Göttin Artemis gschrebe, as d Kydone d Diktynna bsundrigs vereerid und as si die saied, wo ere de Name ggee hebid. Er sait oo, as d Kydone d Diktynna mit Chrenz us Tannechrees eerid.

Noch de Saag hett si zerscht Britomartis ghaisse und isch e Töchter vom Zeus und vo de Karme. De König Minos, wo sich i sii verlueget hett, het si dör di kretische Berge verfolgt, bis si uus Verzwiiflig isch Meer gumpet isch. Fischer hend si denn mit Fischernetz grettet und si werd sitt denn wege dem as d Göttin Diktynna vereert. Nochem Diodor vo Sizilie söll si s Netz erfunde haa.

D Diktynna isch nöd nume mit der Artemis und de Britomartis gliichgsetzt wore. Imene ägyptische Papyros (Pap. Oxyrhynchi XI 1380) werd si mit de Isis gliichgsetzt, so saits au de Apuleius i de Metamorphose.

E Hailigtum vo de Diktynna isch i de westkretische Stadt Lissos gsi, wo a de Südküste am Libysche Meer glegen isch und de Hafe vo Elyros gsii isch. Nochem Herodot söll de Tempel vo de Diktynna z Kydonia (hütt: Chaniá) um 520 v. Chr. vo de Samier baut wore sii, wo sich do niderloo hend.^[1]

S wichtigste Hailigtum vo de Diktynna aber isch uf de Halbinsle Tityros (hütt: Rodopou) glege und hett nochem Strabon zom Piet vo de Stadt Polyrrhenia ghört.^[2] S antiike Diktynnaion (Δικτύνναιον) litt öppe fööf Kilomeeter südöstlich vom nördlichste Punkt vo Kreta a de Menies-Bucht, wo guet gschützt isch und i de Antiiki e Zwöschestatio för Schiff gsii isch, wo fo Kreta uf d Peloponnes oder anderschume gfaare sind. D Öberreste vo dem Hailigtum chönd i di hellensitischi und i d Römerzitt datiert were, doch gits Spuure, wo druf hiiwiiset, as do scho im 7. Jh. v. Chr. e Hailigtum gsii isch. Di ältisti Keramik vo dem Ort datiert is 9. oder 8. Jh. v.Chr.^[3] D Diktynna werd mengisch uf antiike Münze vo westkretische Städt dargstellt.

Uf de Peloponnes isch s Hailigtum vo de Diktynna bi Las, de aalte Hafestadt vo Sparta, ebefalls ufeme Vorpirg gstande und d Göttin hett, wie de Pausanias gschrebe hett, e jöörlichs Fest ghaa. ^[4] De Tempel isch vermuetli ufem Vorpirg Ajeranós (antiik Araïnos) gstande, bi de Bucht Vathy, wo underem Wasser antiiki Haabmuure sichtbar sind. Noch de Gardner chöntid di antiike Öberreste östlich vo de Chile St. Nikolaos vom Diktynnaion sii.^[5] En anders Hailigtum vo de Diktynna z Lakonie isch im Landesinnere gstande, öppe halbwegs vo de Stadt Geronthrai (hütt: Jeráki) uf Sparta^[6] und aine no i de Stadt Sparta i de Nööchi vo de Stadtmuure.^[7]

De Kult vo de Diktynna het sich im Weste bis uf Massilia (hütt: Marseille z Franggriich) uusbraitet, wo d „Gmaind vo Massilia“ a der Göttin Dikty(n)a e Stele gwidmet hett (CIG III 6764). Di östlichste Inschrift isch die vom König Antiochos I. (69-36 v.Chr.) vo de Kommagene, wo am obere Euphrat litt. Er nennt innere Inschrift de Apollon und d Artemis Diktynna.

• Otto Jessen: Diktynna. In: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Band V,1, Stuttgart 1903, Sp. 584–588.
• Christoph Auffahrt: Diktynna. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 3, Metzler, Stuttgart 1997, ISBN 3-476-01473-8, Sp. 571–571.
• Costis Davaras: Guide to Cretan Antiquities; Noyes 1976; Lemma Diktynna, S. 69
• M. Prent: Cretan Sanctuaries and Cults. Continuity and Change from Late Minoan IIIC to the Archaic Period; Religions in the Graeco-Roman World, Band 154 (2005). ISBN 90-04-14236-3.
• G. Welter, U. Jantzen: Das Diktynnaion, in: Forschungen auf Kreta 1942, Berlin 1951. S 106-17. S. 311f.

1. ↑ Herodot: Historie 3. 59
2. ↑ Strabon: Geographii 10. 4. 12 (479)
3. ↑ M. Prent: Cretan Sanctuaries and Cults. Continuity and Change from Late Minoan IIIC to the Archaic Period. S. 311f.
4. ↑ Pausanias: Raise z Griecheland 3. 24. 8
5. ↑ Chelsea A.M. Gardner: The Mani peninsula in antiquity : an archaeological, historical, and epigraphic investigation into regional identity, University of British Columbia, 2018. S. 355f.
6. ↑ Γιώργος Σταί'νχάουερ: Ενα λακωνικό ανάθημα στή Δίκτυννα, Αριάδνη 6, (1993), 77-88
7. ↑ Pausanias 3. 12. 8