Kanton Rätie
Dr Kanton Rhätie oder Räzie isch e Kanton in dr Helvetische Republik gsi.
D Republik vo de Drei Bünd, wo i dr Zyt vom Ancien Regime im Gebiet vom hütige Kanton Graubünde bestande het, het sich 1799 dr Helvetische Republik verdraglig agschlosse, aber ohni ihri Underdanegebiet vo Chiavenna, Vältlin and Bormio, wo sich in ere französisch inspirierte Revolte vo de Bünd glöst und am 10. Oktober 1797 dr Cisalpinische Republik agschlosse hai.
S rätische Parlamänt isch vo Elektore i de Distrikt gwehlt worde und het 35 Abgordneti gha. Es isch im August 1801 zum erste Mol zsämmedräte. D Regierig het us eme Präfekturroot und ere fümfchöpfige Administration bestande. Dr Kanton isch in elf Distrikt iideilt gsi, wo vo Präfekte verwaltet worde si. Am 22. Jänner 1802 isch dr Präfekturroot abgschafft und dur ne Verwaltigskammere ersetzt worde.
Dr erst helvetisch Kommissär z Chur isch dr Zuger Joseph Leonz Andermatt gsi, und dr Kanton het sächs Abgeordneti an d Dagsatzig gschiggt, aber dr Zentralismus vo dr Helvetische Republik isch im Volch nid beliebt gsi.
Wo d Franzose 1802 us Rätie abzooge si, isch im August en Ufstand usbroche, und im Moned druf isch die alti republikanischi Verfassig wider iigfüehrt worde; si isch aber scho im Oktober vom gliiche Johr wider abgschafft worde. Mit dr Mediationsakte vom 2. Februar 1803, wo dr Napoleon für d Schwiiz usegäh het, isch dr modärn Kanton Graubünde gschaffe worde.
Quelle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Alfred Hirt: Raetia. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Adolf Collenberg: Rätien. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
