Sargon II

Sargon II
Koning van Assirië
Sargon en ’n hofamptenaar.
Dinastie	Nieu-Assiries
Bewind	722 – 705 v.C.
Voorganger	Salmaneser V
Opvolger	Sanherib

Sargon II (Akkadies Šarru-ukin, "hy [= die god] het die koning ferm gemaak"; bewind 722 tot 705 v.C.) was ’n Assiriese koning. Hy het in 722 v.C. die heerser van die Nieu-Assiriese Ryk geword ná die dood van Salmaneser V. In sy inskripsies beeld hy homself uit as ’n nuwe persoon en verwys selde na sy voorgangers. Tog het hy dieselfde naam, Šarru-ukin, aangeneem as Sargon van Akkad, wat die eerste Semitiese Ryk in die streek sowat 16 eeue vroeër gestig het. "Sargon" is die Bybelse spelling van die naam.

Sargon II was die seun van Tiglat-Pileser III en het blykbaar die troon van sy broer Salmaneser V in ’n gewelddadige staatsgreep afgeneem.^[1] Hy was reeds middeljarig toe hy koning word en is bygestaan deur sy seun kroonprins Sanherib.^[2]

Aan die begin van sy bewind het Sargon te doen gehad met wydverspreide rebellies. Marduk-apla-iddina II, ’n hoofman van die Galdeeuse stamme in die suide, het homself tot koning van Babilon verklaar en is in 721 v.C. as koning gekroon. In 720 v.C. het Sargon en Marduk-apla-iddina op die vlaktes oos van Babilon oorlog gemaak. Marduk-apla-iddina is deur Elam ondersteun. Die Elamitiese soldate het die Assiriese leër teruggedryf en Marduk-apla-iddina het beheer oor die suide asook die titel koning van Babilon behou.^[2]

In 717 v.C. het Sargon die Siries-Hetitiese stad Carchemish aan die Bo-Eufraat aangeval en so bestaande verdrae met die stad verbreek. Met sy buit het hy egter sy leër befonds.^[2]

In 716 v.C. het hy teen die Manneërs opgeruk waar die heerser Aza van die troon afgesit is deur Ullusunu met die hulp van Urartu. Sargon het die hoofstad, Izirtu, oorgeneem en nuwe basisse gebou in Medië. In 715 v.C. het nog basisse gevolg: Kar-Nabu, Kar-Sin en Kar-Ishtar — almal genoem na Babiloniese gode en herbevolk deur Assiriërs.

Die agtste veldtog van Sargon teen Urartu in 714 v.C. is welbekend uit ’n brief van Sargon aan die god Assur (wat in die stad Assur ontdek is en nou in die Louvre is), asook reliëfs in die Paleis van Dur-Sharrukin. In die brief en op die reliëfs word die hele oorlog beskryf.

Sargon het die vrugbare land aan die wester- en suideroewer van die Urmiameer geplunder en oeste verbrand. Van daar het hy noord opgeruk, waar die mense betyds gevlug het. Sargon beweer hy het altesaam 430 dorpe verwoes. Van daar het Sargon Urartu se tempel vir die god Haldi en sy vrou, Bagbartu, by Musasir geplunder; die beskrywing van sy buit beslaan 50 kolomme in sy brief aan Assur. Meer as ’n ton goud en vyf ton silwer is onder meer deur die Assiriërs gebuit; daar was altesaam 334 000 voorwerpe. Musasir is ook geannekseer.

In 713 v.C. het Sargon tuis gebly terwyl sy soldate onder meer Karalla, Tabal en Sisilië verower het. Persiese en Mediese heersers het heffings betaal. In 711 v.C. is Gurgum verower.

Onder sy bewind het Assirië die neerlaag van die koninkryk Israel voltooi, Samaria ingeneem ná ’n beleg van drie jaar en die inwoners verban. Dit het die basis vir die legendes oor die 10 verlore stamme van Israel geword.

Volgens die Bybel is ander mense, die Samaritane, na Samaria gebring onder Sargon se voorganger, Salmaneser V (2 Kon 18). Sargon se naam verskyn eintlik net een keer in die Bybel, in Jes 20:1, wat handel oor die Assiriese verowering van Asdod in 711 v.C.

In 710 v.C. het Sargon veilig genoeg in sy heerskappy gevoel om teen sy Babiloniese aartsvyand Marduk-apla-iddina II op te ruk. Hy het Babilon eindelik beleër en Marduk-apla-iddina het gevlug. Sargon het toe in 710 v.C. koning van Assirië en Babilonië geword en dus dié dubbele monargie herstel.

Sargon het hierna in die suide gebly om in beheer te bly van die Arameërs en Chaldeërs van die laer Eufraat, sowel as die Sutiese nomades.

Sargon is in 705 v.C. dood in ’n neerlaag teen die Kimmeriërs terwyl hy hulle uit Antieke Iran verdryf het waar hulle Sargon se Persiese en Mediese leenmanne aangeval het. Hulle het die koninkryke Urartu en Frigië verwoes voordat die Assiriërs hulle eindelik kon verslaan. Sargon is opgevolg deur sy seun Sanherib (Sin-ahhe-eriba.^[1])

• "Great Inscription of Khorsaband"
• "Sargon’s VIII Campaign"

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sargon II.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia