Marikana-slagting

Die Marikana-slagting het op 16 Augustus 2012 by die Lonmin-myn in Marikana, Noordwes, plaasgevind. Verskeie mynwerkers van die AMCU-vakbond is deur die polisie doodgeskiet. Die polisie het probeer om gewelddadige stakers wat op 'n heuwel saamgedrom het uitmekaar te jaag, waarna die skietery begin het. Vier-en-dertig betogers is in die voorval dood.^[1][2]

Volgens die Azanian People's Organization herinner die slagting aan die massamoord op 21 Maart 1960 in Sharpeville, op 16 Junie 1976 in Soweto en op 17 Junie 1992 in Boipatong.^[3]

Omstredenheid het na vore getree toe nadoodse ondersoeke toon dat die meeste myners probeer vlug het en in die rug geskiet is,^[4] en dat baie slagoffers ver van polisielyne geskiet is.^[5] Op 18 September het 'n bemiddelaar aangekondig dat 'n oplossing vir die konflik beding is, deur te verklaar dat die stakende mynwerkers 'n 22% salarisverhoging en 'n eenmalige betaling van R2000 aanvaar het, en sal terugkeer werk toe op 20 September. Die staking is beskou as 'n seminale gebeurtenis in die moderne Suid-Afrikaanse geskiedenis, en is gevolg deur soortgelyke stakings by ander myne in Suid-Afrika,^[6][7] gebeure wat gesamentlik gesorg het dat 2012 die ergste protesjaar in die land se geskiedenis was sedert die einde van apartheid.^[8]

Die Bench Marks-stigting het aangevoer: "Die voordele van mynbou bereik nie die werkers of die omliggende gemeenskappe nie. Gebrek aan werksgeleenthede vir plaaslike jeug, swak lewensomstandighede, werkloosheid en groeiende ongelykhede dra by tot hierdie gemors."^[9] Dit het beweer die werkers uitgebuit is en dit was 'n motivering vir die geweld. Dit het ook die hoë winste gekritiseer in vergelyking met die lae lone van die werkers. Die Internasionale Arbeidsorganisasie het die toestand van die mynwerkers gekritiseer en gesê dat hulle blootgestel word aan "'n verskeidenheid veiligheidsgevare: vallende klippe, blootstelling aan stof, intensiewe geraas, dampe en hoë temperature, onder andere."^[10] Rob Davies, minister van handel en nywerheid, het die toestande in die myne as "afgryslik" beskryf en gesê die eienaars wat "miljoene maak" het vrae om te beantwoord oor hoe hulle hul werkers behandel.^[11] Dit is later deur Al Jazeera gerapporteer dat die toestande in die myn gelei het tot "sittende spanning" as gevolg van "verskriklike lewensomstandighede, vakbondwedywering en maatskappy-onbelangstelling."^[12]

Platinum is die belangrikste metaal wat by Marikana gemyn word.^[13]

Die Marikana-slagting het as 'n onbeskermde staking begin^[14] op 10 Augustus 2012 deur rotsboorders by 'n myn wat deur Lonmin besit word in die Marikana-gebied, naby Rustenburg, Suid-Afrika in 2012. Dit was na 'n eis vir 'n loonverhoging tot 12 500 Suid-Afrikaanse rand netto per maand, na alle aftrekkings insluitend mediese fonds, pensioen en belasting, 'n syfer wat neerkom op verdriedubbeling van hul maandelikse salarisse (van ongeveer VS$280 tot VS$840).^[15][16]

Die staking het daarna internasionale aandag gevestig op 'n reeks voorvalle van geweld tussen die Suid-Afrikaanse Polisiediens, Lonminsekuriteit en die leierskap van die National Union of Mineworkers (NUM) aan die een kant en die stakende mynwerkers aan die ander kant, wat gelei het tot die dood van 44 mense, van wie 41 stakende mynwerkers was wat deur die polisie doodgeskiet is. Tydens dieselfde voorval is ook ten minste 78 bykomende werkers beseer. Die totale aantal beserings tydens die staking is onbekend. In reaksie op die Lonminstaking, was daar 'n golf van ander stakings in die Suid-Afrikaanse mynbedryf.

Die eerste voorvalle van geweld is op 11 Augustus aangemeld, ná NUM-leiers op NUM-lede losgebrand het wat gestaak het. In aanvanklike verslae is berig dat twee stakers daardie dag gesterf het,^[17] maar later geblyk dat twee stakers slegs ernstig gewond is, maar nie dood is nie, in die skietery deur NUM-lede.^[18] Hierdie geweld is gevolg deur die dood van agt ander stakers, polisielede en sekuriteitspersoneel in die opvolgende drie dae.^[19][20]

Die moorde op 16 Augustus het op twee plekke plaasgevind, sowat 500 meter van mekaar af, met sewentien mense wat noodlottig gewond is by elk van hierdie plekke. Die oorgrote meerderheid sterftes is deur R5-aanvalsgeweervuur dood. Die amptelike syfer vir stakers wat tydens die skietery beseer is, is 78.

Die middag van 16 Augustus het die betogers aangetree en is volgens sommige bronne gesalf met "muti" wat voorgehou is dat hulle onsigbaar en onoorwinlik gemaak sou word. Gebukkend, soos hulle beveel is, het hulle toe die ten volle gewapende lede van 'n kontingent van die Suid-Afrikaanse Polisiediens, van 'n elite spesiale eenheid, aangeval,^[21] wat met aanvalsgewere losgebrand het op die groep stakers wat opruk. Binne minute was 34 mynwerkers dood, en ten minste 78 is gewond.^[22] Die voorval was die enkele mees dodelike gebruik van geweld deur Suid-Afrikaanse veiligheidsmagte teen burgerlikes sedert die Sharpeville-slagting tydens die apartheidsera.

Beeldmateriaal uit verskeie hoeke wys dat die polisie besig was om die stakers in 'n klein area in te stoot. Groepe stakers het struggle-liedjies begin sing en langs die polisie se linies opgeruk. Die polisie het traangas en rubberkoeëls in dié groepe afgevuur. Minstens een persoon in een groep het met 'n handwapen op die polisie geskiet. Lede van hierdie groep het óf paniekerig geraak óf doelbewus 'n polisielyn aangeval wat tot die skietery gelei het.^[23]

Die Suid-Afrikaanse Polisiediens het gesê die mynwerkers het 'n versoek om te ontwapen geweier en hulle met verskeie wapens aangeval, insluitend vuurwapens wat afgeneem is van die twee polisiebeamptes wat vroeër die week vermoor is.^[24][25] Die Suid-Afrikaanse polisiekommissaris, Riah Phiyega, het beweer dat die 500 sterk polisiemag deur gewapende stakers aangeval is, en gesê: “Die militante groep het op die polisie afgestorm, skote gevuur en gevaarlike wapens rondgeswaai."^[26]

Al Jazeera het berig dat die stakers deur die polisie in gepantserde voertuie met waterkanonne gedwing is na 'n gebied wat deur lemmetjiesdraad omring is, waarna die skietery begin het.^[27]

Greg Marinovich (fotojoernalis van die Daily Maverick) het die toneel ondersoek en gevind dat die meerderheid van die slagoffers 300 meter van die polisielyne af geskiet is, waar die hoofstormloop plaasgevind het.^[5] Hy beweer dit lyk asof van die slagoffers van naby geskiet of deur polisievoertuie vergruis is. Sommige slagoffers is in 'n "koppie" geskiet waar hulle in 'n hoek vasgekeer was en in hegtenis geneem kon word. Weens plaaslike geografie moes hulle op kort afstand geskiet gewees het. Min koeëls is in die omliggende gebied gevind, wat daarop dui dat hulle nie in 'n koeëlreën gesterf het nie. Marinovich kom tot die gevolgtrekking dat "Dit word vir hierdie verslaggewer duidelik dat swaargewapende polisie die mynwerkers koelbloedig gejag en doodgemaak het."^[28][29]

TimesLIVE het berig dat die polisie nie lewendige ammunisie gebruik het totdat 'n stakende werker met 'n haelgeweer op hulle gevuur het nie. Siphiwe Sibeko, 'n Reuters-fotograaf wat op die toneel teenwoordig was, het verklaar dat hy gesien het hoe minstens een van die betogers met 'n pistool skiet voordat die polisie losgebrand het.^[30]