Czy wiesz, że istnieje zależność pomiędzy wczesnodziecięcymi traumami oraz stresem a podatnością na zachorowanie na choroby autoimmunizacyjne? Również higiena stylu życia oraz stres przewlekły mają wpływ na ryzyko wystąpienia tych chorób. Nasza podróż w drodze do zdrowia nauczyła nas, że zrozumienie emocji i praca nad nimi są kluczowe. Zajęcie się własnymi emocjami i ciężarami, jakie obie nosiłyśmy, było przełomowe dla naszego zdrowia. Dlatego tak bardzo zachęcamy do holistycznego podejścia w leczeniu, uwzględniającego zarówno fizyczne, jak i emocjonalne aspekty zdrowia.
Wpływ stresu oraz przebytych traum na powstawanie lub zaostrzanie chorób tarczycy
Wpływ stresu oraz przebytych traum na powstawanie lub zaostrzanie chorób tarczycy Robert Sapolsky, znany neurobiolog i autor wielu prac na temat stresu, podkreśla, że przewlekły stres może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym chorób autoimmunizacyjnych. Sapolsky wyjaśnia, że wpływa on przede wszystkim na układ odpornościowy poprzez mechanizmy hormonalne, w szczególności poprzez działanie glikokortykoidów (takich jak kortyzol). Długotrwałe podwyższenie poziomu tych hormonów może osłabić układ odpornościowy i zwiększyć ryzyko rozwoju chorób autoimmunizacyjnych.
Gabor Maté, lekarz, wybitny badacz i autor, również porusza temat związku między stresem, traumą a zdrowiem. Maté w swoich książkach wskazuje, że emocjonalne i psychiczne traumy doświadczane w dzieciństwie mogą prowadzić do chronicznego stresu, który wpływa na rozwój różnych chorób, w tym autoimmunizacyjnych. Coraz więcej osób prowadzi badania na ten temat, a psychoterapeuci potwierdzają tę tezę, wskazując na długotrwały wpływ traum i stresu na zdrowie psychiczne i fizyczne.
Przeprowadzone w 1998 roku przez Vincenta J. Felittiego i Roberta F. Andę badanie The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study miało na celu przeanalizowanie wpływu negatywnych doświadczeń z dzieciństwa na zdrowie dorosłych. Wzięło w nim udział ponad 17 tysięcy osób z ośrodków medycznych 267 Kaiser Permanente. Wyniki tego przełomowego badania były zaskakujące. Okazało się, że u osób z wysokimi wynikami ACE jest znacznie większe ryzyko rozwoju licznych chorób przewlekłych w dorosłym życiu, w tym chorób serca, nowotworów, chorób płuc, cukrzycy oraz chorób autoimmunizacyjnych. Każdy punkt wzrostu w skali ACE zwiększał ryzyko chorób autoimmunizacyjnych o 20 proc. Badanie zespołu Felittiego jasno pokazało, że traumy z dzieciństwa mają długotrwały wpływ na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Wysokie wyniki ACE były powiązane z wyższym ryzykiem rozwoju chorób przewlekłych.
Jak Twoje emocjonalne samopoczucie wpływa na Twoje zdrowie
Kiedy wystartowałyśmy z naszym projektem, przyświecał nam jeden cel: pomagać osobom chorującym i edukować je w prosty i zrozumiały sposób. Zmieniać podejście do tej choroby, tak aby mogły w końcu wziąć sprawy w swoje ręce i cieszyć się życiem. (...) Zależało nam na pokazaniu kobietom, że ich doświadczenie z chorobą mogło mieć początek dużo wcześniej. Aby uzyskać więcej danych, postanowiłyśmy na własne potrzeby zrobić ankietę i zaprosiłyśmy do niej prawie trzy tysiące kobiet. Zanim wystartowałyśmy z warsztatami, pisałyśmy newslettery i prowadziłyśmy social media, dzięki temu miałyśmy już kilka tysięcy obserwujących.
Z wyników ankiety wyłonił się znany nam obraz. Ponad 90 proc. kobiet zaznaczyło w kwestionariuszu, że przed wystąpieniem choroby w ich życiu miały miejsce dość trudne doświadczenia, które mogły aktywować chorobę Hashimoto. Druga ankieta dotyczyła profilu osobowości – cały bieżący rozdział będzie poświęcony tym zależnościom. Kilka tysięcy kobiet wzięło udział w naszych warsztatach emocjonalnych i kilka tysięcy kobiet wysłało nam podziękowania za to, że pomogłyśmy im w poprawie samopoczucia.
Okazało się, że warsztaty zmieniły ich postrzeganie tej choroby. Kiedy nasze rozmówczynie podjęły walkę o siebie na tym poziomie, nagle proces zdrowienia okazał się efektywniejszy i bardziej zaskakujący.
A więc teraz skup się i uważnie przeczytaj ten tekst. Jeśli znajdziesz tu jeden element, który może być dla Ciebie drogowskazem, to już możesz uznać, że osiągnęłaś połowę sukcesu. A jeśli dodatkowo się nim zaopiekujesz i włożysz w to wysiłek, niedługo poczujesz rezultaty w postaci lepszego samopoczucia.
Jak już wiesz, choroba Hashimoto to schorzenie, które może mieć swoje podłoże w genetyce, ale to nie oznacza automatycznie choroby w aktywnej fazie. Wiadomo jednak, że wiele czynników może wpłynąć na jej rozwinięcie się, w tym czynniki hormonalne i środowiskowe. O roli, jaką stres emocjonalny oraz traumatyczne przeżycia z przeszłości odgrywają w chorobach autoimmunizacyjnych, pisze się i mówi coraz więcej.
Kiedy zrobiłyśmy drugą ankietę, 90 proc. badanych wskazało, że mając przedstawione kilkanaście cech charakteru, schematów zachowań i zdarzeń, identyfikują się z poniższymi:
- potrzeba kontroli, a co za tym idzie, nadmierna presja wobec siebie oraz innych,
- perfekcjonizm,
- poczucie zawalenia codziennymi obowiązkami,
- wybuchowość i napady złości,
- skłonność do nadmiernego zamartwiania się,
- przebycie silnie stresującej sytuacji życiowej lub długotrwałego stresu,
- wymagające i trudne dzieciństwo,
- krytycyzm wobec siebie i innych,
- duża nadwrażliwość,
- częste i nadmierne odczuwanie lęku,
- wyczerpanie psychiczne i fizyczne.
Kiedy analizowałyśmy te testy i rozmawiałyśmy z naszymi obserwatorkami, wyłonił się obraz, który pasował do naszych wcześniejszych spostrzeżeń i doświadczeń. Większość kobiet (oczywiście nie wszystkie) chorujących na hashimoto oraz choroby tarczycy żyje w biegu, pod presją, wymaga od siebie bardzo dużo, często zajmuje się wszystkimi dookoła zamiast sobą. To, co było dość kluczowe – wiele z nich cechowała nadmierna kontrola. Kiedy zaprosiłyśmy na live psychoterapeutkę, potwierdziła nasze przypuszczenia. Na nasze potrzeby stworzyłyśmy określenie "osobowość hashimoto". Chociaż nie istnieje coś takiego jak osobowość hashimoto w sensie klinicznym, używamy tej nazwy jako skrótowego hasła, pod którym kryje się zbiór cech osobowościowych takich jak perfekcjonizm, skłonność do nadmiernej kontroli oraz tendencja do stawiania potrzeb innych ponad własnymi. Ten rys osobowości jest szczególnie widoczny u naszych obserwatorek i stanowi podstawę do naszych działań edukacyjnych.
Tłumienie emocji - najkrótsza droga do choroby
Już dużo wcześniej czytałyśmy o tym, że naukowcy wyróżniali pewne wzorce myślenia, które mają wpływ na powstawanie u danych osób chorób psychosomatycznych. Innymi słowy, istnieją pewne cechy osobowościowe łączące osoby zmagające się z danym typem schorzeń. W przypadku choroby Hashimoto w literaturze naukowej wymienia się przede wszystkim takie cechy osobowości jak wrażliwość oraz wskazuje się na aleksytymię . Aleksytymia to trudność w rozpoznawaniu, rozumieniu i wyrażaniu emocji. Osoby z aleksytymią mogą odczuwać emocje, ale nie potrafią ich nazwać ani opisać. Mogą też mieć problemy z dostrzeganiem emocji innych osób.
Osoby z aleksytymią mogą mieć też problemy z:
- rozumieniem swoich uczuć. Nie wiedzą, co czują i dlaczego;
- wyrażaniem swoich uczuć. Trudno im mówić o tym, co czują, zarówno słowami, jak i poprzez gesty czy mimikę;
- rozpoznawaniem emocji innych. Nie wiedzą, co czują inni ludzie i jak na to reagować;
- radzeniem sobie z emocjami. Mogą mieć problemy z kontrolowaniem emocji, co może prowadzić do wybuchów złości, lęku czy depresji.
Przyczyny aleksytymii nie są do końca jasne. Może ona być spowodowana czynnikami genetycznymi, traumą z dzieciństwa lub pewnymi schorzeniami neurologicznymi. Aleksytymia nie jest chorobą psychiczną, ale może utrudniać codzienne życie. Osoby z aleksytymią mogą mieć problemy w nawiązywaniu relacji, radzeniu sobie ze stresem i podejmowaniem decyzji. Mogą też być bardziej narażone na depresję, lęk i choroby psychosomatyczne. Leczenie aleksytymii zwykle obejmuje psychoterapię. Terapeuta może pomóc osobie z aleksytymią nauczyć się rozpoznawać, rozumieć i wyrażać swoje emocje. Może też pomóc jej rozwinąć umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami.
Obserwacje naukowców łączą się również z koncepcją tzw. chicagowskiej siódemki, czyli listą chorób powstających na skutek nie tylko predyspozycji genetycznych czy biologicznych, lecz także trudnych emocji przeżywanych przez pacjenta. "Chicagowska siódemka" to koncepcja opisująca choroby psychosomatyczne, które są mocno powiązane z czynnikami psychologicznymi (choroby psychosomatyczne to schorzenia fizyczne, na które znacząco wpływają czynniki psychologiczne, takie jak stres, lęk i emocjonalne napięcie). Również tutaj tropy, które badali naukowcy, doprowadziły do połączenia szczególnego konstruktu emocjonalnego z podatnością na zachorowanie na choroby autoimmunizacyjne. Badacze z biegiem lat rozszerzyli bowiem podstawową listę siedmiu chorób, opracowaną w 1950 roku przez lekarza i psychoanalityka F.G. Alexandra, i dołączyli do niej choroby autoimmunizacyjne, w tym hashimoto. Uznano, że także w przypadku chorób autoimmunizacyjnych kluczowe znaczenie mają uwarunkowania osobowościowe pacjenta, a przede wszystkim pewien charakterystyczny rys osobowościowy, polegający na nieumiejętności przeżywania i wyrażania emocji połączonej ze skłonnością do ich odchorowywania.
