Schorzenie wywoływane jest przez bakterie salmonelli , Yersinia, Shigella, Campylobacter, Chlamydia, Clostridium i choć nie jest zaliczane do chorób zakaźnych może zostać przeniesiona na drugą osobę np. w czasie stosunku seksualnego. Ich nagromadzenie w obrębie stawów i reakcja układu immunologicznego mogą sprzyjać rozwojowi choroby. Zdarza się, że schorzenie nazywane bywa zespołem Reitnera jednak w rzeczywistości jest jednym z typów reaktywnego zapalenia stawów.
Objawy zespołu Reitera
Pacjenci, u których podejrzewa się reaktywne zapalenie stawów skarżą się przede wszystkim na ból i obrzęk jednego ze stawów (zazwyczaj kolanowego, skokowego lub małych stawów w stopie). W niektórych przypadkach stan zapalny dotyka lędźwiową część kręgosłupa, a ból promieniuje do pośladków. Infekcja niejednokrotnie obejmuje układ moczowy powodując częste, połączone z uczuciem pieczenia, oddawanie moczu. Czasem w obrębie cewki moczowej pojawiają się zmiany skórne, a u kobiet zapalenie macicy lub pochwy.
Zmiany skórne, przede wszystkim na podeszwie stopy, mają charakter grudkowo - łuskowy. Paznokcie chorych bardzo często są przebarwione (przybierają szary lub żółty odcień), a jama ustna pokrywa się niebolesnymi aftami (rodzaj owrzodzenia).
Mimo że nazwa schorzenia sugeruje jedynie chorobę stawów, to najbardziej charakterystycznym objawem choroby są zmiany ze strony narządu wzroku. Wraz z infekcją rozwija się zapalenie spojówek oraz ostre zapalenie naczyniówek (oko jest mocno zaczerwienione, może pojawić się światłowstręt oraz niewyraźne widzenie). Dodatkowo chorzy uskarżają się na złe samopoczucie, osłabienie oraz gorączkę.
Reaktywne zapalenie stawów - diagnoza
Po przeprowadzeniu wywiadu najczęściej zleca się podstawowe badania laboratoryjne (morfologię oraz badanie moczu). Zazwyczaj wykazują one niewielki wzrost CRP, OB. oraz leukocytów. Szczególnie istotnym testem przy podejrzeniu reaktywnego zapalenia stawów jest badanie mikrobiologiczne. Pozwala ona wykluczyć, potwierdzić oraz ewentualnie rozpoznać typ patogenu, który zaatakował organizm. Jeśli badania obrazowe np. RTG dowodzą zmian w stawach, aby wykluczyć inne choroby stawów pobiera się próbkę płynu stawowego.
Metody leczenia reaktywnego zapalenia stawów
Leczenie reaktywnego zapalenia stawów zazwyczaj przebiega dwutorowo. Fizykoterapia pozwala złagodzić dolegliwości, zmniejszyć sztywność oraz poprawić zakres ruchów. W zaawansowanej fazie choroby pacjenci powinni zrezygnować z intensywnego wysiłku fizycznego przede wszystkim biegania i chodzenia jeśli zajęte są kończyny dolne.
Samo zakażenie zwalcza się antybiotykoterapią. Zmiany w stawach wymagają podania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, glikokortykosteroidów, a także blokery TNF-alfa.
Łagodne zmiany skórne zazwyczaj pozostawia się bez leczenia, jednak gdy mają dużo poważniejszy charakter i znacznie utrudniają funkcjonowanie przepisuje się maści lub kremy na bazie glikortykosteroidów.