EEG, czyli elektroencefalografia to badanie rejestrujące bioelektryczną aktywność mózgu. Analogicznie do powszechnie znanego, podobnie brzmiącego badania serca EKG, pomiar EEG wykorzystuje impulsy elektryczne tworzące się pomiędzy neuronami kory mózgowej. Celem badania EEG jest diagnoza, czy komunikacja między komórkami nerwowymi zachodzi prawidłowo i ocena czynności poszczególnych grup neuronów.
Historia badania EEG sięga drugiej połowy XIX wieku, kiedy naukowcy zaczęli badać czynność elektryczną mózgu zwierząt. Pierwsze badanie EEG wykonane na człowieku to rok 1924. Diagnozę chorób ośrodkowego układu nerwowego za pomocą elektrod neurolodzy stawiają już więc sto lat, bez mała.
Badanie EEG jest bezbolesne i nieinwazyjne. Polega na rozstawieniu elektrod na powierzchni skóry głowy, które monitorują zmiany potencjału elektrycznego mające źródło w aktywności neuronów. Te impulsy nerwowe mają niewielkie natężenie, dlatego pomiar wymaga niezwykle czułej aparatury i specjalistycznych filtrów, które uwalniają wynik od zakłóceń zewnętrznych i elektrycznej aktywności innych organów naszego ciała. Badanie trwa kilkadziesiąt minut i nie ma szkodliwego wpływu na stan pacjenta. Może być wykonywane zarówno w czasie czuwania, jak i snu - w zależności od diagnozowanych zaburzeń.
Z badania EEG neurolodzy korzystają przy diagnozie wielu chorób układu nerwowego. Wskazaniem są przede wszystkim drgawki, których pochodzenie może być epileptyczne, zaburzenia wzroku, poważne problemy z pamięcią i zaburzenia snu. Niekiedy lekarze zalecają EEG po urazach czy udarach. Elektroencefalografię wykonuje się też czasami po to, żeby wykluczyć lub potwierdzić zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego przy takich objawach, jak m.in. uporczywe bóle głowy, zaburzenia wzroku, mowy lub równowagi czy niewyjaśnione omdlenia. Z wyników badań EEG korzystają także neurolodzy i psychiatrzy dziecięcy - dzieje się tak, gdy mały pacjent ma opóźniony rozwój mowy lub problemy z koncentracją.
Badanie EEG nie wymaga szczególnych przygotowań, ale warto pamiętać o pewnych zasadach. Przede wszystkim, na dobę przed badaniem pacjent powinien odstawić, pod kontrolą lekarza, wszystkie leki wpływające na pracę układu nerwowego. Trzeba także zrezygnować w tym czasie z napojów alkoholowych i zawierających kofeinę. Na pomiar EEG należy przyjść po lekkostrawnym posiłku, żeby wykluczyć wpływ wahającego się poziomu glukozy na wyniki. Jeśli pacjenta czeka badanie w ciągu dnia zaleca się, aby był wypoczęty i zrelaksowany. Jeśli jednak test będzie wykonywany podczas snu, pacjent powinien nie spać całe 24 godziny przed badaniem.
Należy też pamiętać o tym, że niektóre środki do stylizacji włosów mogą zakłócać pomiar, dlatego włosy powinny być umyte na dzień przed badaniem, a w dniu badania nie mogą być potraktowane żadnym stylizacyjnym specyfikiem.
Wynik EEG to wykres fal o różnej częstotliwości i amplitudzie. Jego interpretacja należy do lekarza, który na podstawie tych danych może stwierdzić brak zaburzeń elektrycznej aktywności mózgu lub zlecić pacjentowi dalsze badania, jeśli wyniki EEG będą niepokojące.