ეკოსისტემა
ეკოსისტემა — თელი ორგანიზმეფით დო თინეფიშ ორენ აკანით წჷმოქიმინელი რთული კომპლესქი.
ეკოსისტემაშა მიშმალ თელ ორგანიზმეფს დო თი აკანიშ პიჯალა შქას, სოდეთ თინეფი რენან, უმუჭყვადუ ურთიართრცხუალა რე — ირიათო ხვადუ ნივთარობეფიშ თირუა. ეკოსისტემაქ შილებე დირსხუას რთულას ვარდა ადამიერიშ გოლინათ. რთული ეკოსისტემეფი რე ტობა, ტყა, ვე, ონწარე დო შხვა. ხელუანური ეკოსისტემა რე სამანგათ: ნოღა, ოფუტე, დო თ.უ.
კანკალე ეკოსისტემაშ არსებობა, ხვალე ხანკუნტა პერიოდის გურიშხონარენს, მინი ეკოსისტემა სამანგათ, - ტყაქ, მუსხირენ ოშობათ წანას შილებე იარსებასჷნ. ეკოსისტემაშო გვარიანი შინულამი რე შხვადოშხვა ტიპიშ ორგანიზმეფიშ არსებობა, თიშენ ნამჷ-და, ზოხო-ზოხო არძა თის შხვადოშხვა ფუნქციას არსულენს.
ოფუტურ–სამეურნო კულტურეფშე აკოდგინელჷ ეკოსისტემეფს აგროეკოსისტემეფი (ბერძენ. agros – მინდორი) ჯოხო.
ეკოსისტემეფს თარი რე ოდიარე ჯაჭვი, რახან თიშ უჭიჭაშ კომპონენტიქ მოჯალაგუ-და, ეკოსისტემას ოშქურანჯობა ორცქინანს.
საქორთუოშ ეკოსისტემა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ტყა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]საქორთუოს ტყაშ შხვადოშხვა ეკოსისტემა აბხვადჷნა - ბირტყაფურცელამ ტყა, ფიფილი ტყა, ჭალეშ ტყა, სუბტროპიკულ ტყა. ტყაშ ეკოსისტემაშ ჯოხოს თი ჯაჩანარიშ ჯოხოს მეურსხუანა, ნამუთ თის ხვეიანას რენ. სამანგათ: ფიჭვიშ ტყა, ჭყონიშ ტყა, წიფურიშ ტყა. ტყაშ ეკოსისტემაშ ტიპური ჩხოლარეფი რენა: თუნთი, გერი, ერემი, სქვერი, ცოჸუ, კიდუ, ღუ, სალამანდრა, რწომი, მუხვი, მელა, ტურა, ყურდგელი დო შხვა...
არიდული ეკოსისტემა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]საქორთუოშ ობჟათე-ბჟაეიოლ ნორთის სქირე ანუ არიდული ეკოსისტემა მუთმოფხვადჷნა. თინა ტიოზიშ, გვერდოტიოზიშ, სტეპიშ, არიდულ გოსინთელ ტყას დო ჭალეშ ტყალეფსჷთ იკათუანს. ათე ეკოსისტემაშ ტიპური ნონტყელეფი რე: ყორყმელი, ორბი, ფსივი დო გვერეფიშ დო ხვილარეფიშ მიარე ბუნა.
ზუღა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ზუღაშ ეკოსისტემა ძალამი მიარეფერუანი რე. საქორთუოს უჩა ზუღაშ ეკოსისტემა რე. ზუღაშ ტიპური ჩხოლარეფი რე: დელფინი, მედუზა, თოლია, ზჷნთხი დო ჩხომიშ შხვა მიარე ბუნა.
დოლოშ ეკოსისტემა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]საქორთუოს, ტყაშ მოხ, დოლოეფით რე. დოლო ჟირნერი რე: გვალაშ დო რზენიშ. დოლოეფი საუჯგუშო ოცალარ-ოდიარე რე. ზარხულს ათე ღანკიშო გვალაშ დოლოეფს გჷმირინუანა, ზოთონჯის - რზენიშის. ჩხე ზარხულს გვალაშ დოლოს საჰამოთ ირგილუაფუ დო ორინჯით იდიარს დოლოს: შერში, წუია, სამყურე. დოლოს ქვერჩხიათ ბხვადუნა - ხვამცა, ეი, ბაჭა, წყი.
ჩხოლარეფშე გოფაჩილი რე კავკაციური ძიხვი, ერცქემი, ფორცხოლი, არწი, კვათარა დო შხვა.
ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ. |