Od świtu do zmierzchu i po zachodzie słońca fotografowie na całym świecie dokumentują najważniejsze wydarzenia dnia codziennego, uwieczniają piękno i brzydotę, dobre i złe chwile. Każdego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" oglądają setki, a bywa, że tysiące zdjęć z kraju i ze świata. Tylko niewielki ułamek z nich ilustruje potem wydarzenia opisywane przez naszych dziennikarzy. Wiele wspaniałych fotografii nie ma szansy zaistnieć w serwisie Wyborcza.pl czy papierowym wydaniu "Wyborczej". A szkoda, by przepadły. Dlatego wybraliśmy dla Was zdjęcia, które nas dziś zachwyciły, zaciekawiły, zainspirowały lub po prostu wpadły nam w oko...
Tylko do 8 stycznia w Muzeum Historii Żydów Polskich "Polin" można zobaczyć wystawę "Wokół nas morze ognia". To pierwsza ekspozycja pokazująca powstanie w getcie warszawskim nie z perspektywy bojowców ŻOB i ŻZW, ale osób cywilnych.
Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa i przypominać, że antysemityzm jest grzechem. W tym roku centralne obchody odbędą się na terenie diecezji radomskiej.
Chodzi o wpisanie budynku do rejestru zabytków i o unieważnienie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla Starego Miasta w Poznaniu w części, która pozwala przebudować synagogę na ogromny budynek mieszkalny. To ciąg dalszy walki o dawną świątynię.
Nieogrodzony teren cmentarza żydowskiego w Grodzisku Mazowieckim staje się co roku dla okolicznych mieszkańców miejscem sylwestrowych imprez. Dlatego społecznicy wystosowali apel do burmistrza miasta o przerwanie tej niefortunnej "tradycji".
- My dla Żyda jesteśmy goje, a goja można oszukać - mówi słuchacz publicznego Radia Zachód. Następny: - Szmalcownicy brali się z tego, że przed wojną Żyd piekarz albo rzeźnik nie dał kawałka chleba ani wędliny polskiemu dziecku, wolał wyrzucić albo spalić.
Jawnie antysemickie treści wypisywane na murach, śpiewane przez kibiców, czy powtarzane w dyskusjach na forach internetowych stanowią najbardziej widoczny przejaw uprzedzeń wobec Żydów. Większą rolę odgrywa antysemityzm nieświadomy - wynika z badań zleconych przez Muzeum Polin.
Każdego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" oglądają setki, a bywa, że tysiące zdjęć z kraju i ze świata. Tylko niewielki ułamek z nich ilustruje potem wydarzenia opisywane przez naszych dziennikarzy. Wiele wspaniałych fotografii nie ma szansy zaistnieć w serwisie Wyborcza.pl czy papierowym wydaniu "Wyborczej". A szkoda, by przepadły. Dlatego wybraliśmy dla Was zdjęcia, które nas dziś zachwyciły, zaciekawiły, zainspirowały lub po prostu wpadły nam w oko...
Jeszcze w grudniu zostanie wydana książka "Nie damy się wysiedlić. Bojowniczki i bojownicy żydowskiego ruchu oporu w Będzinie i Sosnowcu". To pierwsza publikacja poświęcona zapomnianym bohaterom.
"Chciałbym jakoś odkupić swoje winy pomagając Społeczności Żydowskiej, np. sporzątając Synagogę" - napisał w liście do przewodniczącej Żydowskiej Gminy Wyznaniowej we Wrocławiu jeden z nastolatków, którzy zdewastowali chanukowy świecznik na ul. Oławskiej i spalili flagę Izraela.
W czwartek naczelny rabin Polski Michael Schudrich ponownie odpalił chanukowe świece na ul. Oławskiej we Wrocławiu. Tydzień temu, po antysemickim występie posła Brauna w Sejmie, zostały zniszczone przez czterech nastolatków, którzy spalili też flagę Izraela.
Jehoszua Heszel syn Barucha z Lublina zmarł 13 stycznia 1795 r., Icchak syn Cwiego Hirsza z Kałuszyna - 25 września 1798 r., a Róża córka Awrahama z Sarnak - 28 maja 1798 r. Wszyscy są pochowani na Cmentarzu Żydowskim na Bródnie. Ich odnalezione macewy należą do najstarszych nagrobków na warszawskich nekropoliach.
Z Centrum Pompidou w Paryżu do Warszawy. W Muzeum Warszawy można zobaczyć kilkaset fotografii i plakatów Mosze Worobejczyka, żydowskiego artysty polskiego pochodzenia.
Coraz większy niepokój miłośników zabytków budzi przebudowa dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów i Baumanów na Muzeum Getta Warszawskiego. Chodzi o daleko idące wyburzenia w obiekcie, który jest niemym świadkiem tragedii getta.
Archeolodzy w trakcie prac badawczych przy Centrum Promocji Dziedzictwa Kulturowego w Tyczynie odsłonili około 40 żydowskich tablic nagrobnych - macew. Są bardzo dobrze zachowane, z większości z nich można odczytać informacje o zmarłych, tak jak z nagrobka Sary: "córka dobrego rodu, droga kobieta, jej ręce wyciągnęły się, by pomóc biednym w kłopotach".
Świadkiniami skandalicznego gaszenia świec chanukowych przez posła Konfederacji były działaczka społeczności żydowskiej Hila Marcinkowska i posłanka Polski 2050 Barbara Oliwiecka. Obie przypominają mroczne wydarzenia sprzed dwóch lat w Kaliszu.
- Poseł Braun osiągnął efekt odwrotny do zamierzonego - przekonuje rabin Szalom Ber Stambler, lider grupy Chabad Lubawicz, która od 17 lat ustawia świece chanukowe w Sejmie. Dziś ponowne ich zapalenie.
Gdy klaun nie ma widowni, smutny schodzi ze sceny.
- Dobrze, że gest solidarności z nami idzie z Gdańska, bo w Gdańsku narodziła się Solidarność i to właśnie tutaj zapłonęło światło zmian - powiedział Michał Samet, przewodniczący zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku. To efekt skandalicznego zachowania posła Grzegorza Brauna.
"Działanie sprawców i ich wpisy i komentarze wywołały we mnie lęk i strach, ich groźby odebrałem jako realne i możliwe do spełnienia" - informuje Rafał Gaweł z Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych. Właśnie wysłał do prokuratury zawiadomienie na organizatorów zrzutek dla Grzegorza Brauna po skandalicznym zgaszeniu świec chanukowych w Sejmie.
Poseł Grzegorz Braun, który jest przecież reżyserem, nie przygotował sobie rekwizytów z kartonu czy gipsu. Przerwał realny obrzęd religijny.
- Taki człowiek nie może nam zepsuć święta, choć to, co zrobił, jest rzeczywiście karygodne - mówi Józef Weininger, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Tymczasem w sieci wiralem stała się "szósta świeca" - prześmiewcze nagranie z profilu łódzkiego rabina.
Trudno o bardziej uniwersalny gest radości niż przekazywanie ognia, który pomnaża światło. I trudno o bardziej jednoznaczny zamach na ten gest niż próba ugaszenia tego ognia.
- Ośrodek ma zabezpieczone dowody wskazujące na działalność Grzegorza Brauna, która może naruszać kodeks karny. Braun od lat przekracza granice i chowa się przed odpowiedzialnością karną za immunitetem. Dość jego bezkarności! - mówi Rafał Gaweł, wiceprezes Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych.
Poseł Grzegorz Braun z Konfederacji zagasił w Sejmie gaśnicą chanukową menorę. Wywołało to falę oburzenia. Głos w tej sprawie zabrała m.in. Dorota Wiewióra, szefowa Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej.
W trakcie obchodów święta Chaunki poseł Grzegorz Braun, używając gaśnicy, zgasił i uszkodził świecznik żydowski. Marszałek sejmu Szymon Hołownia wykluczył go z obrad. Szykuje też wniosek do prokuratury.
Niezwykły projekt w Muzeum Polin i agencji Saatchi & Saatchi. Udało się odtworzyć głos Stelli Fidelseid, która przeżyła warszawskie getto. - Największą radość sprawiła nam reakcja jej bliskich - mówią autorzy przedsięwzięcia.
W miejscu utworzonego w 1940 roku przez nazistów getta dla gdańskich Żydów stanęła pamiątkowa tablica.
Chmura pyłu unosi się znad wpisanego do rejestru zabytków dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów i Baumanów przy ul. Siennej 60 i Śliskiej 51 w Warszawie. Robotnicy przy użyciu koparki burzą fragmenty głównego gmachu, w którym ma się znaleźć ekspozycja Muzeum Getta Warszawskiego.
Głównym laureatem tegorocznej Nagrody Polin został Mariusz Sokołowski, zaangażowany w przywracanie pamięci o Żydach Wasilkowa i Białegostoku. On, jak i inni finaliści i finalistki tego konkursu "niestrudzenie budują mosty, drążą, poszukują, przywracają pamięć i szerzą świadomość, a ich postawy i działania przywracają wiarę w lepsze jutro".
Idea paktu Boga z narodem legitymizowała Żydów. Stary Testament był narzędziem ówczesnej polityki historycznej.
Ukraińscy historycy piszą o Polakach tak jak Polacy o Rosjanach lub Niemcach. Ukraińcy nie przyjmują do wiadomości, że Polacy byli większością we Lwowie
Bojkot izraelskich produktów i "żydowskich" firm zatacza w Turcji coraz szersze kręgi. Zaczęło się od oddolnych inicjatyw, skończyło na wycofaniu ich np. z pokładów Turkish Airlines. Do tego dochodzą społeczna niechęć i antyizraelskie nastroje. Tureccy Żydzi boją się, że jeszcze trudniej będzie im się żyło nad Bosforem.
Niby się bał. I naraz wyskakiwał z czymś, na co najśmielszy by się nie odważył. Krążył, zbierając materiał do pisania, koło ludzi bezpieki. Jak ćma. Aż go przyskrzynili. "Adam Michnik poleca".
Francja musi szybko wdrożyć drastyczne środki, żeby powstrzymać wzrost antysemityzmu - mówią Mario Stasi, przewodniczący Międzynarodowej Ligi do Walki z Rasizmem i Antysemityzmem (Licra), oraz historyk Emmanuel Debono.
- Jeżeli prokuratura nieprawidłowo konstruuje akt oskarżenia i nie przedstawia dowodów, to wynikają z tego określone wnioski procesowe - mówi adw. Ewa Bieńkuńska, która domaga się uniewinnienia właścicieli zrujnowanej synagogi.
To był mały, dzielny postępowy kraj, który walczy z ohydnymi reakcyjnymi arabskimi dyktatorami. Co się stało z soft power Izraela
- Tak naprawdę nikt tej synagogi nie chciał, fordoniacy sami musieli wziąć w swoje ręce własną historię, własną tożsamość i własną przyszłość - mówi Damian Rączka, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Starego Fordonu. - Chcemy, żeby synagoga wróciła na mapę turystyczną Bydgoszczy.
- Naszym cyklem chcemy zwrócić uwagę na rolę społeczności, które zamieszkiwały kiedyś region Warmii i Mazur - tłumaczą organizatorzy wydarzenia.
Spektakl "Do widzenia mój pamiętniku" to kolaż naładowanych emocjami obrazów żydowskiego Będzina sprzed i w trakcie wojny, okraszony wspomnieniami, porywającą muzyką i poezją. Życie i marzenia, radość i strach, miłość i śmierć splatają się w tragicznym, zbyt szybkim i niesprawiedliwym danse macabre.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
