[go: up one dir, main page]

Aller au contenu

ågne

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « asinus » (minme sinse), lu-minme dandjreus di l' amazir «ⴰⵙⵏⵓⵙ» (asnos), ågntea (les Romins divént motoit atchter des ptits ågnes el Tunizeye d' asteure).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
ågne ågnes

ågne omrin et femrin (mot bikebok)

  1. (no d’ biesse ås tetes) biesse-ås-tetes, k' a cwate pates et des longuès orayes ki l’ sincieus no, c’ est : Equus asinus sovint metou come imådje del biestreye.
    • Noste ågne aveut les cwate pîs blancs Et les orayes a l' advinant (viye tchanson).
    • L' ome esteut tot tchenou, l' ågne esteut cåzu moite. Arthur Xhignesse (fråze rifondowe).
  2. biesse djin.
    • Ni fwai nén l' ågne.
    • A Vervî, n a-st on grand molén; I n' a nole håsse, on n' î moût nén; Mins on î voet des ågnes, des grandès viyès ågnes. Catrè-vint-noûf (fråze rifondowe).
  3. tiestowe djin.
    • N' a nole avance di sayî d' l' atourner; c' est èn ågne.

Ratourneures

[candjî]
  1. c' est l' ågne da sint Nicolai u : c' est l' ågne do Bon Diu u : gn a nén méyeu ågne ki ç' valet la : c' est on bråve.
    F. cœur d'or.
  2. tcherdjî l' ågne : atchter les bistokes pol Sint-Nicolai.
  3. c' est come l' ågne da Clabot ki n' magnive rén et k' a crevé : dijhêye a onk ki n' vout nén magnî.
  4. n' a nén pus ågne ki lu : il est foirt biesse.
    F. ignorant.
  5. l' amour fwait danser les ågnes
  6. il a stî nouri å laecea d' ågne : c' est on tiestou.
  7. c' est on macté ågne : il est foirt macté.
    F. têtu.
  8. on n' såreut fé boere èn ågne ki n' a nén soe; on piede si savon a laver l' tiesse d' èn ågne gn a pont d' avance di voleur candjî ene sakî foirt tiestou.

Parintaedje

[candjî]

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

bådet, bourike, aze

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C8, E212

Sipårdaedje do mot

[candjî]

w. do Levant, w. do Mitan (vî)

Ratournaedjes

[candjî]
pitit tchvalidî
biesse djin
tiestowe djin

Waitîz eto

[candjî]

Lijhoz l’ årtike ågne so Wikipedia