Peter Paul Rubens
Peter Paul Rubens (Siegen, 28 juni 1577 - Antwerpn, 30 meie 1640) is verreweg de bekendste barokschilder oller tydn. Ze techniek wos fabuleus en 't drama dat 'n in ze werkn stak, is ni vele geëvenoard. Rubens wos oek diplomoat.
Leevn en werk
[bewerkn | brontekst bewerken]Peter Paul Rubens is gebôorn in Duutsland uut Vlamsche, welgestelde ouders. Achter dat 'n opgenoomn is als Mêester in de schildersgilde in Antwerpn, goat Rubens in 1600 noar Italië.
Je vertrok no Mantua woa dat ‘n in dienst gink an ‘t of van ertog Vincenzo I van Gonzaga, mo je stopteg’ êest in Venetië, woa dat ‘n schilderyen zag van Titiaan, Veronese en Tintoretto. De kleurn en composities van Veronese en Tintoretto aan e direct effect up ze maniere van schildern en Titiaan beïnvloedde styf zyn loater werk.
In 1601 reisdeg’t ie langs Firenze no Rome, woa dat ‘n de klassieke Griekse en Romeinse kunst bestudeerde en werkn van Italioansche mêesters copieerde. Je wierd doa surtout beïnvloed deur Michelangelo, Rafaël en Leonardo da Vinci. Je blêef in Italië tout in 1608.
As 'n were kêert in Antwerpn, vroagn Albrecht en Isabella, de aartsertoogn die in de Nederlandn boas zyn, vo hofschilder te kommn. In 't zelfste joar (1609) trouwt Rubens mè Isabella Brant.
E joar loater goat 'n weunn en werkn in een atelier an de Wapper in Antwerpn, mè e hêeln pak elpers (oek wel 'roapn' genoemd).
Tusschn 1623 en 1633 reist ’n oek deur Spanje, Vrankryk, Iengeland en de Noordelikke Nederlandn op diplomatieke missies vo de Spoansche Habsburgers vo tout vrede te kommn. Filips IV van Spanje sloat em in 1624 tout ridder en keunink Karel I van Iengeland in 1630.
In 1626 goa ze vrouwe dôod.
Rubens meugt nog ossan op diplomatieke missies; deze kêer is 't voe Albrecht en Isabella.
As 'n were kêert uut Iengeland, ertrouwt 'n mè e jounk mèsje, Hélène Fourment. Rubens is 53 joar, zy is 16.
Binst ze twidde verbluuf in Spanje in 1628-1629, begost ‘n de schilderyen van Titiaan were te bestudeern an ‘t Spoans of. Je was zot van zyn werkn en je copieerde doa zyn Ountvourienge van Europa en zyn Adam en Eva. Je gerakte doar ôok bevriend mi Diego Velázquez.
Peter Paul Rubens goa dôod in 1640 in Antwerpn. E legt doa begroavn in de Sint-Jacobskerke.
Bekende schilderyen
[bewerkn | brontekst bewerken]- De drie gratiën
- De Roof der Sabijnse Maagden
- De Kindermoord
- Kruisoprichting
- Kruisafneming
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Peter Paul Rubens van Wikimedia Commons. |