Rome (stee)

Rome Roma
Liggienge in Itoalië
Regio	Lazio
Provinsje	Rome (metropolitane stad)
Coördinoatn	41°53′NB 12°29′OL
Ippervlak	1.285 km²
Inweuners Bevolkiengsdichtheid	2.863.322 2.236 inw./km²
Postcode	00100
Website	Officiële site (It.)

Rome (Italioans: Roma) is 'n oofdstee van Italië, van de regio Lazio en van de provinsche Rome. 't Is me ze twi meljoen 'n oof iweuners oek de grotste stee van Italië.

Binn Rome ligt Vaticaanstad, en autonome stoat woavan dat 'n paus 't stoatsoofd is en woa dat 'n oofdzetel van de Rooms-katholieke kerke is.

In Rome koutn de menschn Italioans, ol zyn der oek nog vele die 't platselikke dialect (Romanesco) gebruukn.

In de Ab Urbe Condita moestn de dichters Vergilius en Livius van keizer Augustus vertelln oe da Rome ountstoan is. 't Moeste dudelik zyn dat Rome deur de goodn esticht wos.

Ezô schreevn ze 't veroal van Romulus en Remus, 'n twilienk van Mars en Rhea Silvia, die deur e wolvinne ezoogd zyn. 't Is uutendelik Romulus die in 753 v.Chr. Rome sticht up de 7 euvels van Rome (Palatyn, Aventyn, Capitool, Quirinoal, Viminoal, Esquilyn en Celio).

De geschiedenisse van Rome begunt round 1000 vôorn Christus, toune an de Latynn, en Itoalisch vook, gienkn goan weunn up 2 euvels (Palatyn en Esquilyn) an de riviere 'n Tiber. Doarachter zyn der nog 3 foazn ewist. Round 800 v.Chr. kwaamn der nieuwe dorptjes by up die twêe euvels en oek up e derdn, 'n Celio. Toune en ze oek voe 'n êeste kêe e meur ezet round de Palatyn. In de zesde êeuwe vieln d'Etruskn binn en ze kustn olle dorpn overneemn en ze verênigdn ze toet e stee. In de 4de êeuwe wos er byebouwd up de vier aar euvels en kwamt er e meur round olle 7.

Doarachter is Rome uutegroeid van e stee tout e grôotmacht die ounder de keizers olle gebiedn round de Middellandsche Zêe veroverd adde en zest toet teegn Schotland kwame. Oek de verschillige Keltische stammn (Menoapiërs, Morienn) in nuze streekn moestn nunder overgeevn.

In 330 wundn der in Rome mêer of 1 meljoen menschn, etwot die mor in de twientigste êeuwe were 't geval wos.

• 
  't Colosseum, 't bekendste monument van Rome
• 
  't Sient-Pieterspling
• 
  De Sient-Pietersbasilieke
• 
  't Pantheong
• 
  't Theoater van Marcellus
• 
  Iengelnburcht
• 
  Trevifounteine
• 
  Boge van Septimus Severus an 't Forum Romanum

• Colosseum: oude en grotste arena van Rome. Hêle stikkn zyn deruut oald voun de Sient-Pietersbasilieke te bouwn.
• Sient-Pieterspling en -basilieke: oofdkerke van 't Rooms-katholieke geloof, met en indeliks pling dervôorn, woa dan der mêerder kêern 't joar e poar duusd menschn kommn voun 't ortn no 'n paus.
• Sixtynsche Kapelle: in Vaticaanstad, surtout ekend deur de fresco's van Michelangelo (oundermêer de Scheppieng van Adam)
• Pantheong: bekendstn tempel, olle goodn an der e plekke
• Forum Romanum: 't bekendste en belangrykste martpling van 't antieke Rome
• Circus Maximus: in 'n tyde populair voun ze peirdekoersn
• Theoaters van Marcellus en Pompeius
• Thermn van Caracalla: baduus uut de derde êeuwe
• Iengelnburcht: ôorsprounkelik mausoleum van keizer Hadraianus
• Trevifounteine: founteine woa daj geld meugt insmytn
• Triomfboogn: ebouwd ter êre van belangryke keizers (de bekendste zyn de boogn van Constantyn, Titus en Septimus Severus)
• Museums

In 1960 zyn de Olympische Speeln in Rome ewist.

In Rome is surtout 't foetbol populair, met AS Roma ('n ploeg van 't centrum, surtout lienksche supporters) en Lazio Roma (de buutnwykn, met idder reksche supporters). Ze speeln olletwêe in 't Stadio Olimpico en oek olletwêe in de Serie A.

• Francesco Totti (1976) - footbolliest byn AS Roma en Italië
• Eros Ramazzotti (1973) - zanger

• Wikivoyage - Rome

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Rome van Wikimedia Commons.