Hims

Hims
Hims; حِمْص
	Shahar
	34°43′51″N 36°42′34″E / 34.73083°N 36.70944°E
Mamlakat	Suriya
muhofaza	Hims
tuman	Hims
Hukumat
• Voliy	Namir Habib Maxluf
Asos solingan	Miloddan avvalgi 2000-yil
Maydon	48 km2 (19 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	arab tili
Aholisi (2017)	775,404
Vaqt mintaqasi	UTC+3
Telefon kodi	+963 31
	Hims

Hims (arabcha: حمص) — Suriyaning gʻarbiy qismidagi shahar. Hims muhofazasining maʼmuriy markazi. Aholisi 705 ming kishi (2017-yil)^[2]. Transport yoʻllari chorrahasi. Hims orqali Iroq va Suriyaning neft konlaridan Tartus va Baniyos portlariga quvurlar, Damashq, Halab va Loziqiyaga oziq-ovqat quvurlari oʻtkazilgan. Neftni qayta ishlash, kimyo, poʻlat prokati, sement, shakarqand, toʻqimachilik va boshqa sanoat korxonalari mavjud. Qishloq xoʻjaligi (hoʻl meva, don, chorvachilik) rayonining savdo markazi. Oʻrta asrlarda qurilgan devor qoldiqlari, Nuriddin masjidi (12-asr) va boshqa meʼmoriy yodgorliklar saqlangan.

Iqtisodiyoti

Suq al-Harir, usti yopiq suqlaridan biri

Usmonlilar hukmronligi ostida uzoq davom etgan turgʻunlikdan keyin, Hims 20-asrda yana gullab-yashnay boshlandi. Uning geografik va strategik joylashuvi uni qishloq xoʻjaligi va sanoat markaziga aylantirdi. Zamonaviy Suriyada birinchi boʻlib „Hims irrigatsiya sxemasi“ dehqonlar hamda qishloq xoʻjaligi va chorvachilik mahsulotlarini qayta ishlash bilan shugʻullanuvchi koʻp yillik korxonalarga farovonlik olib keldi^[3]. Himsda bugʻdoy, arpa, yasmiq, qand lavlagi, paxta va tok kabi ekinlar yetishtiriladi, shuningdek, u oʻtroq zona va choʻl oʻrtasida almashinuv nuqtasi boʻlib xizmat qiladi. Bundan tashqari, Oʻrta yer dengiziga chiqish qulayligi tufayli Hims Fors koʻrfazi va Iroqdan quruqlikdagi savdoni oʻziga tortdi^[4].

Hims neftni qayta ishlash zavodi. 1959-yilda Chexoslovakiyaning Texnoeksport kompaniyasi tomonidan qurilgan

Himsda 1959-yilda ochilgan shaharning gʻarbiy qismida joylashgan neftni qayta ishlash zavodi kabi bir qancha yirik davlat ogʻir sanoat korxonalari ham joylashgan^[3]. 1971-yilda Palmira yaqinidagi konlaridan fosfatlarni qayta ishlash uchun oʻgʻit zavodi qurilgan, oʻgʻit ichki isteʼmol va eksport uchun moʻljallangan^[5]. Soʻnggi oʻn yil ichida oʻsib borayotgan xususiy sanoat sektori gullab-yashnadi va koʻplab kichik va oʻrta korxonalar shaharning shimoli-gʻarbiy va janubidagi sanoat zonalarini egalladi. Braziliya kompaniyasi tomonidan yangi shakarni qayta ishlash zavodi qurilmoqda, Iran Khodro esa avtomobil zavodini qurmoqda. Shuningdek, shahar sharqida yangi fosfat zavodi va neftni qayta ishlash zavodi qurilmoqda. Hims, shuningdek, muhim avtomobil va temir yoʻl tarmogʻining markazi boʻlib, u ichki shaharlar va Oʻrta yer dengizi qirgʻoqlari oʻrtasidagi markaziy aloqadir.

Hims shahridan 47 kilometr (29 mi) janubda joylashgan Hisyada yangi sanoat shahrini barpo etish yirik sanoat loyihasi edi. Taxminan 2500 gektar (25 km2) maydonni egallagan shahar toʻrtta asosiy sanoat sohasini qamrab oladi: toʻqimachilik, oziq-ovqat, kimyo, muhandislik va kasb-hunar. Umuman olganda, binolar 66 000 ishchi va ularning oila aʼzolarini joylashtirishga moʻljallangan. Bundan tashqari, shahar ichida erkin zona tashkil etilgan^[6].

Hims shahri Suriyaning likyor sanoatida, xususan, aroq, nektar sharob va qizil vino ishlab chiqarishda ishlatiladigan uzumlari bilan mashhur^[7]. Shahar kunlik sayohatlar va yaqin atrofdagi koʻplab tarixiy va turistik diqqatga sazovor joylarga ekskursiyalar uchun yaxshi makon hisoblanadi. Mashhur yoʻnalishlar: Krak des Chevaliers, Qatna, Talkalax va Marmarita. Himsda bir nechta mehmonxonalar mavjud. Safir mehmonxonasi Suriyadagi eng yaxshi besh yulduzli mehmonxonalardan biri hisoblanadi va shahardagi bunday darajaga ega yagona mehmonxona hisoblanadi. An-Nasr al-Jadid mehmonxonasi 100 yillik qasrda qurilgan va gidlar uni „Himsdagi eng yaxshi byudjetli mehmonxona“ deb atashadi. Bundan tashqari al-Mimas, Gʻoziy va Xayyom mehmonxonalari ham bor^[8]^[9].

Taʼlimi

Baʼs universiteti

Manbalar

↑ „President al-Assad issues decrees on appointing new governors for eight Syrian provinces“. Syrian Arab News Agency (2022-yil 20-iyul). 2022-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
↑ ^2,0 ^2,1 „Syria Top 20 Cities by Population“. World Population Review. 2018-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
↑ ^3,0 ^3,1 Dumper, 2007, p. 174.
↑ Commins, 2004, p. 130.
↑ Commins, 2004, p. 136.
↑ „About Homes“. Homs Chamber of Commerce (2005). 2009-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 26-fevral.
↑ „Wine Profile“. Cortas Winery (2007). 2008-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 28-fevral.
↑ Carter, 2004, p. 158.
↑ Carter, 2008, p. 158

Adabiyotlar

Hogarth, David George (1911) "Homs" Encyclopædia Britannica 13 (11chi nashri) p. 648
Bosworth, C. Edmund „Homs“, . Historic Cities of the Islamic World. Leiden: Koninklijke Brill, 2007. ISBN 9789047423836.
Romane, Julian. Byzantium Triumphant. Pen and Sword Books, 2015. ISBN 978-1473845701.
Seyrig, Henri (1952). "Antiquités Syriennes 53: Antiquités de la Nécropole d'Émèse (1^re partie)". Syria XXIX (3–4): 204–250. doi:10.3406/syria.1952.4788. ISSN 0039-7946. https://www.persee.fr/doc/syria_0039-7946_1952_num_29_3_4788. Qaraldi: 12 September 2019. Hims]] (fransuzcha)

Abdulkarim, Maamoun. Les centuriationes dans la province romaine de Syrie..
Albertini, Eugène (1934). "A propos des Numeri syriens". Revue Africaine (Société historique algérienne) 75. OCLC 458398245. https://books.google.com/books?id=4utAAAAAYAAJ. Qaraldi: 2 October 2020. Hims]]
Al-Dbiyat, Mohamed. Homs et Hama en Syrie centrale. Presses de l’Ifpo, 5 September 2013. ISBN 9782351594704. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Ball, Warwick. Rome in the East: The Transformation of an Empire. Routledge, 2000. ISBN 0-415-11376-8. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Baylson, Joshua C.. Territorial Allocation by Imperial Rivalry: The Human Legacy in the Near East. University of Chicago, Dept. of Geography, 1987. ISBN 0-89065-125-6. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Beattie, Andrew; Pepper, Timothy. The Rough Guide to Syria. Rough Guides, 2001. ISBN 1-85828-718-9. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Besant, Walter. The Survey of Western Palestine: Special Papers on Topography, Archaeology, Manners and Customs, Etc. The Committee of the Palestine Exploration Fund, 1881. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Bryce, Trevor. Ancient Syria: A Three Thousand Year History. Oxford University Press, 2014. ISBN 978-0-19-100292-2.
Carter, Terry; Dunston, Lara; Humphreys, Andrew. Syria & Lebanon. Lonely Planet, 2004 — 300-bet. ISBN 1-86450-333-5.
Carter, Terry; Dunston, Lara; Thomas, Amelia. Syria & Lebanon. Lonely Planet, 2008. ISBN 978-1-74104-609-0. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Chad, Carlos. Les Dynastes d'Émèse (fr). Dar el-Machreq, 1972. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Cleveland, William L.. A History of the Modern Middle East: 2nd Edition. Westview Press, 2000 — 215-bet. ISBN 978-0-8133-3489-9.
Commins, David Dean. Historical Dictionary of Syria: 2nd Edition. Scarecrow Press, 2004. ISBN 0-8108-4934-8. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Cook, Thomas. Cook's Handbook for Palestine and Syria. Thos. Cook & Son, 1907 — 362-bet.
Dumper, Michael; Stanley, Bruce E.; Abu-Lughod, Janet L.. Cities of the Middle East and North Africa: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO, 2007. ISBN 978-1-57607-919-5. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Edwell, Peter. Between Rome and Persia: The Middle Euphrates, Mesopotamia and Palmyra Under Roman Control. Routledge, 2008. ISBN 978-1-134-09573-5.
Fahlbusch, Erwin; Bromiley, Geoffrey William. The Encyclopedia of Christianity: Volume 5: Si-Z. Wm. B. Eerdmans Publishing, 2008. ISBN 978-0-8028-2417-2. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Gil, Moshe. A History of Palestine, 634–1099. Cambridge University Press, 1997. ISBN 978-0-521-59984-9. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Hamilton, Bernard. The Leper King and His Heirs: Baldwin IV and the Crusader Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press, 2000. ISBN 978-0-521-64187-6.
Healy, Mark. Qadesh 1300 B.C, Clash of the Warrior Kings. Osprey Publishing, 1993. ISBN 1-85532-300-1. ^{[sayt ishlamaydi]}
Herbermann, Charles George. The Catholic Encyclopedia: An International Work of Reference on the Constitution, Doctrine, Discipline, and History of the Catholic Church. Universal Knowledge Foundation, 1913. .
Kennedy, Hugh. The Great Arab Conquests: How the Spread of Islam Changed the World We Live in. Da Capo Press, 2007 — 86-bet. ISBN 978-0-306-81585-0. .
Lewis, Kevin James. The Counts of Tripoli and Lebanon in the Twelfth Century: Sons of Saint-Gilles. Routledge, 2017. ISBN 978-1-4724-5890-2.
Lock, Peter. The Routledge Companion to the Crusades. Routledge, 2006. ISBN 9-78-0-415-39312-6.
Mannheim, Ivan. Syria & Lebanon Handbook: The Travel Guide. Footprint Travel Guides, 2001. ISBN 1-900949-90-3. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Millar, Fergus. The Roman Near East. Harvard University Press, 1993. ISBN 9780674778863. .
Room, Adrian. Placenames of the World: Origins and Meanings of the Names for 6,600 Countries, Cities, Territories, Natural Features, and Historic Sites. McFarland, 2006. ISBN 0-7864-2248-3. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Sartre, Maurice. D'Alexandre à Zénobie : Histoire du Levant antique (fr). Fayard, 2001. ISBN 9782213640693. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr. .
Seale, Patrick; McConville, Maureen. Asad of Syria: The Struggle for the Middle East. University of California Press, 1990. ISBN 0-520-06976-5. .
Seyrig, Henri. „Caractères de l'histoire d'Émèse“. 2022-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 9-noyabr.
Shatzmiller, Maya. Labour in the medieval Islamic world. BRILL, 1994. ISBN 90-04-09896-8. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Shaw, Ezel Kural. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press, 1977. ISBN 0-521-29166-6. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Strabon. Géographie, 1819. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
le Strange, Guy. Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500. Committee of the Palestine Exploration Fund, 1890 — 493-bet. ISBN 978-0-404-56288-5. .
Talhami, Ghada Hashem. Syria and the Palestinians. University Press of Florida, 2001. ISBN 0-8130-3121-4. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Wright, Clifford A.. Little Foods of the Mediterranean: 500 Fabulous Recipes for Antipasti, Tapas, Hors d'œuvre, Meze, and More. The Harvard Common Press, 2003. ISBN 1-55832-227-2. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
Winckler, Onn. Demographic developments and population policies in Baʻathist Syria. Sussex Academic Press, 1998. ISBN 978-1-902210-16-2. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.

Havolalar

eHoms – Himsning rasmiy veb-sahifasi
Homs Online – Hims shahri haqida qisqacha maʼlumot
Emesa-net (yaponcha)
Executive Branch of Homs (Wayback Machine saytida 13 June 2017 sanasida arxivlangan) (arabcha)
Drone footage revealing devastation of Homs, The Independent, 2 February 2016

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

[1] „President al-Assad issues decrees on appointing new governors for eight Syrian provinces“. Syrian Arab News Agency (2022-yil 20-iyul). 2022-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.

[World_Population_Review-2] 2,0 ^2,1 „Syria Top 20 Cities by Population“. World Population Review. 2018-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.

[Dumper3-3] 3,0 ^3,1 Dumper, 2007, p. 174.

[commins-4] Commins, 2004, p. 130.

[5] Commins, 2004, p. 136.

[6] „About Homes“. Homs Chamber of Commerce (2005). 2009-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 26-fevral.

[7] „Wine Profile“. Cortas Winery (2007). 2008-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 28-fevral.

[cart158-8] Carter, 2004, p. 158.

[9] Carter, 2008, p. 158

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

k m t Suriya shaharlari va shaharchalari roʻyxati
Muhofaza markazlari	Damashq Darʼo Dayr uz-Zavr Halab Hamo Hasaka Hims Idlib Loziqiya Qunaytira Raqqa Rif Damashq Suvaydo Tartus
Tuman markazlari	Abu Kamol Afrin Ariho Atorib Ayn al-Arab Azoz al-Bob Baniyas Dorayyo Dayr Hofir Dumo Duraykish Fiq al-Haffa Harim Izra' Jabla Jarobulus Jisr ash-Shugʻur Maarat an-Noʻmon Al-Malikiya Manbij Masyof Mayadin Mharda Al-Muharram An-Nabk Palmira Qamishli Qardaha Qatana Qudsiya Al-Qusayr al-Qutayfa Ra's al-'Ayn Ar-Rastan as-Safira Safita Salomiya Salhad As-Sanamayn As-Suqaylabiya Talkalax At-Tall Tell Abyad At-Tavra Yabroʻd Az-Zabadoniy Shahba Ash-Shayx Badr
Nohiya markazlari	Abu Qilqil Abu al-Thuhur Akhtarin Amuda Arbeen Arima al-Ariqah al-Arishah Armanaz Arwad al-Asharah Assal al-Ward Awj Ayn al-Fijah Ayn Halaqim Ayn Issa Ayn al-Nasr Babbila Banan Barri Sharqi Beit Jinn Binnish Bir al-Helou Busro Bulbul Busayrah Da'el al-Dana Darat Izza Darkush al-Darbasiyah Deir Atiyah al-Dimas al-Dumayr Furqlus Ghabaghib Ghandoura al-Ghariyah al-Ghizlaniyah al-Hader Hadidah al-Hajar al-Aswad al-Hajib Hajin al-Hamidiyah al-Hamraa Harasta Harbnafsah Harran al-Awamid al-Hirak Hish Hisyah Al-Hol Huraytan al-Huwash Ibbin Samaan Ihsim Jayrud al-Jalaa al-Janudiyah Jaramana al-Jarniyah Jasim al-Jawadiyah Jubb al-Jarrah Jubb Ramlah Jindires al-Jiza al-Qabu Kafr Batna Kafr Nabl Kafr Takharim Kafr Zita al-Karamah al-Kasrah Kessab al-Khafsah Khan Shaykhun Khasham Kirnaz Kuwayris Sharqi Khanaser Khirbet Ghazaleh Khirbet al-Tin Mahmoud al-Kiswah Ma'arrat Misrin Maabatli Maadan Ma'loula Madaya Mahin Malah al-Malihah al-Mansurah Mare' Markada Mashta al-Helu Maskanah al-Masmiyah al-Mazraa Muhambal Muhasan al-Musayfirah al-Mushannaf Muzayrib al-Nashabiyah al-Nasirah Nawa Nubl al-Qadmus al-Qahtaniyah Qalaat al-Madiq Qarah al-Qaryatayn al-Qurayya Qurqania Rajo Rankus Rasm Harmil al-Imam al-Rai al-Riqama al-Ruhaybah al-Saan Saasaa Sabburah al-Sabe' Biyar al-Sabkhah Sadad Sahnaya Saidnaya Salqin Saraqib Sarmin Sarrin Soʻvron Sebei al-Shaddadah al-Shajara Shaqqa Sharran Shathah Shaykh al-Hadid al-Shaykh Maskin Shayukh Tahtani Shin Sinjar Sirghaya Slinfah Suluk al-Surah al-Saghirah al-Suwar Suran al-Susah al-Sukhnah al-Tabni Talbiseh Taldou al-Tamanah Tasil Tell al-Daman Tell Hamis Tell Rifaat Tell Salhab Tell Tamer Tedef Thiban Uqayribat Urum al-Kubra Wadi al-Oyun al-Yaarubiyah al-Zirbah az-Ziyarah