hay
[edit]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[edit]hay
Aytilishi
[edit]Etimologiyasi
[edit]Maʼnoviy xususiyatlari
[edit]Maʼnosi
[edit]und. s. 1 Kimsaning diqqatini oʻzi-ga jalb etish, chaqirishni bildiradi; ey. ◆ Hay, eshik taqillayapti, qara. Hay bola, qayoqqa ketyapsan? yaya Mulla Norqoʻzi dargʻa-zab boʻlib, oʻrnidan turdi va eshik oldiga borib, bor tovushi bilan baqirdi: -Hay xo-tin, deyman, qandoq behayosan! A. Qahhor, „Mayiz yemagan xotin“ .
31-Oʻzbek tilining izoxdi lugʻati
2 Eʼtiborni tortish, ogohlantirishni bildiradi; ey. ◆ Hay, bu gapni unga ayta koʻr-ma. Hay, elektr simiga tegib ketma. n ◆ U, uyning zinasiga endi qadam qoʻyganda, poxol gʻarami ostidan chiqqan bir kampir: -Hay, bolam, nemis bor! — deb qichqirdi. A. Qahhor, „Oltin yulduz“ .
3 Boʻlgan yoki oʻtgan ishdan rozilikni, eʼtirozsizlikni yoki unga eʼtibor ber-maslikni, "shunday boʻlsa boʻlibdi" maʼ-nosini bildiradi. ◆ Hay, oʻtgan ishga sala-vot. Hay, boʻlar ish boʻldi, endi bu tomoniga ehtiyot boʻl. a ◆ Hay, mayli, ishqilib seni toparman. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Qalʼaga sigʻmay, bu yerga kelibsan, hay, men rozi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .
- Shaytonga hay bermoq q. shayton II.
Sinonimlari
[edit]Antonimlari
[edit]HAY. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[edit]Ruscha ru
hay I
mejd.
1 e, ey, ay, oy, au; ◆ ~, Karim beri kel! ey, Karim, idi syuda; ◆ ~, bu nima shovqin? ey, chto eto za shum?; ◆ ~, barakalla oy, molodets; ay da, molodets;
2 e, ey (oznachaet predosterejenie ot kogo-chego-l.); ◆ ~, unga bu gapni ayta koʻrma! ey, ne vzdumay skazatь emu ob etom!; ◆ ~, elektr simiga tega koʻrma! ey, osteregaysya dotronutьsya do elektricheskix provodov; ◆
- shaytonga ~ bermoq sderjivatь svoy gnev.
hay II
det. novыy (ob odejde); // novaya odejda; ◆ ~ koʻylak 1) novaya rubashka; 2) novoe platьitse; ◆ ~ kiymoq odetь novoe platьe.